Πόσο συχνά νά προσέρχομαι στή θεία Κοινωνία; (Α’)
Α’
Πόσο συχνά νά προσέρχομαι στή θεία Κοινωνία;
Ὁ Κύριος μᾶς ἔδωσε τό πανάχραντο Σῶμα του καί τό τίμιο Αἷμα του, ὄχι ὡς βραβεῖο τῆς ἀρετῆς μας, ἀλλά σάν φάρμακο γιά τή θεραπεία, κυρίως, τῶν παθῶν μας καί σάν ἐνίσχυση τῆς προθυμίας μας γιά τήν πρόοδό μας στήν ἀρετή.
Ἐπάνω στό σοβαρό αὐτό θέμα τῆς Θείας Κοινωνίας ὑπάρχει μεγάλη σύγχυση καί στούς περισσότερους ἄγνοια.
Τό 18ο αἰῶνα ὅταν οἱ χριστιανοί ἦταν ψυχροί ἀπέναντι στή Θεία Κοινωνία καί προσέρχονταν στό Μυστήριο μόλις μία φορά τό χρόνο, ὁ ὅσιος Ἀθανάσιος ὁ Πάριος[1] (1713-1822) στήν «Ἐπιτομήν τῶν θείων δογμάτων»[2] (δογματοκανονικό ἔργο) ἔγραφε: «…Πλάνη καί αἵρεσίς ἐστι τό κωλύον καί διώκειν τούς πιστούς τῆς θείας Τραπέζης ὅτε βούλοιντο…».
Ὑπάρχουν κληρικοί πού θεωροῦν ὅτι ἡ συχνή Θεία Κοινωνία εἶναι μόνο γι᾿ αὐτούς καί πολλές φορές ἀπομακρύνουν εὐσεβεῖς ἀνθρώπους ἀπό τό Ποτήριο τῆς Ζωῆς. Ὑπάρχουν, ἐπίσης, πνευματικοί, πού ἐπιβάλλουν ὑποχρεωτική τριήμερη νηστεία, ὡς προετοιμασία γιά τήν προσέλευση στήν Θεία Κοινωνία. Αὐτό ὅμως πουθενά στήν Καινή Διαθήκη ἤ στούς Κανόνες τῆς Ἐκκλησίας καί ἀπό κανέναν δέν προτάσσεται. Οἱ ἐξομολόγοι δέν πρέπει νά θέτουν τή δική τους γνώμη ὑπεράνω τῆς γνώμης τῶν ἁγίων Πατέρων, ἡ ὁποία ἐκφράζεται μέ τούς Ἱερούς Κανόνες. Δέν ἔχουν τό δικαίωμα νά γίνωνται αὐστηρότεροι τῆς Ἐκκλησίας.
Ἡ σειρά τῶν ἄρθρων, πού θά ἀκολουθήσει, στοχεύει στήν ἐνημέρωση, στήν προβολή τῆς ἀλήθειας καί στήν ἀλλαγή τῆς νοοτροπίας ὄχι μόνο στούς κληρικούς ἀλλά καί σ᾿ ὅλους τούς χριστιανούς, γιά τήν πολύ οὐσιαστική σημασία τῆς συχνῆς Μεταλήψεως. Διότι ὅπως σημειώνει ὁ ἅγιος Μᾶρκος ὁ Ἀσκητής «Ὁ μή γιγνώσκων τήν ἀλήθειαν, οὐδέ ὀρθῶς πιστεύειν δύναται». Καί κατά τόν ἀδιάψευστο λόγο τοῦ Κυρίου«Γνώσεσθε τήν ἀλήθειαν καί ἡ ἀλήθεια ἐλευθερώσει ὑμᾶς».[3]
…
Λόγοι τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ
γιά τό Σῶμα καί τό Αἷμα του.
Κατά τό Μυστικό Δεῖπνο «καί ἐνῶ ἔτρωγαν» ὁ Κύριος μέ τούς μαθητές του «πῆρε ἄρτο, εὐλόγησε καί ἔκοψε κομμάτια καί τούς ἔδωσε λέγοντας: «Λάβετε, φάγετε, αὐτό εἶναι τό σῶμα μου». Ἐπίσης πῆρε τό ποτήριο, ἔκανε εὐχαριστήρια προσευχή καί τούς ἔδωσε, καί ἔπιαν ἀπ᾿ αὐτό ὅλοι. Τούς εἶπε δέ: «Αὐτό εἶναι τό αἷμα μου, πού ἐπικυρώνει τή νέα διαθήκη, πού χύνεται γιά πολλούς (γιά ὅλους δηλαδή).»[4]
Ὁ Εὐαγγελιστής Ἰωάννης γράφει καί ἄλλους λόγους τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ.
49. «Οἱ πατέρες σας ἔφαγαν τό μάνα στήν ἔρημο καί πέθαναν.» Ὁ Χριστός μέ τό λόγο του δείχνει, ὅτι τό μάννα, παρόλο, πού προερχόταν ἀπό θαῦμα, ἐντούτοις ἦταν ὑλική τροφή καί δέν πρόσφερε στούς Ἰσραηλῖτες ἀθανασία. Εἶχε πρόσκαιρη καί ἄρα μικρή σημασία.
50. «Αὐτός ἐδῶ εἶναι ὁ ἄρτος, πού κατεβαίνει ἀπό τόν οὐρανό, (ἀπό τή σφαῖρα τῆς Θεότητος) γιά νά φάγει κανείς ἀπ᾿ αὐτόν καί νά μήν πεθάνει.» Ὁ ὑλικός ἄρτος δίνει πρόσκαιρη φυσική ζωή, ὁ πνευματικός ἄρτος δίνει αἰώνια ὑπερφυσική ζωή.
51. «Ἐγώ εἶμαι ὁ ἄρτος ὁ ζωντανός, πού κατέβηκε ἀπό τόν οὐρανό». Ὁ ὑλικός ἄρτος εἶναι νεκρός, ὁ ἐπουράνιος ἄρτος, πού εἶναι ὁ Χριστός, εἶναι ζωντανός, εἶναι ἡ ζωή, ἡ αὐτοζωή.
«Ἐάν κανείς φάγει ἀπ᾿ αὐτό τόν ἄρτο, (τόν ζωντανό καί οὐράνιο, δέν θά πεθάνει πνευματικῶς, ἀλλά) θά ζεῖ αἰωνίως (μέ ἀληθινή ζωή)».
«Ὁ δέ ἄρτος, τόν ὁποῖον ἐγώ θά δώσω, εἶναι ἡ σάρκα μου, τήν ὁποία ἐγώ θά δώσω γιά τή ζωή τοῦ κόσμου». Ἀπό τό σημεῖο αὐτό ὁ Κύριος μιλάει κυριολεκτικά. Ἄρτο ὁ Κύριος ὀνόμασε τή σάρκα του, διότι ἡ σάρκα του τρώγεται, ὅπως τρώγεται ὁ ἄρτος. Οἱ χριστιανοί τρῶνε τή σάρκα τοῦ Χριστοῦ, ὄχι σύμβολο τῆς σάρκας του.
Στόν στίχο 32 «εἶπε ὁ Ἰησοῦς: «Ὁ Πατέρας μου σᾶς δίνει τόν ἄρτο ἀπό τόν οὐρανό τόν ἀληθινό». Στό στίχο 51, πού ἐξετάζουμε, ὁ Χριστός λέει: «Ὁ ἄρτος, τόν ὁποῖον ἐγώ θά δώσω». Στόν ἕνα στίχο τόν ἄρτο τόν δίνει ὁ Πατέρας, στόν ἄλλο στίχο τόν ἄρτο δίνει ὁ Υἱός. Καί ὁ Πατέρας καί ὁ Υἱός δίνει τόν ἄρτο, διότι οἱ δύο εἶναι μία οὐσία ἤ θεότητα.
Ἡ φράση τοῦ Κυρίου γιά τή σάρκα του «τήν ὁποία ἐγώ θά δώσω γιά τή ζωή τοῦ κόσμου», σημαίνει, ὅτι ὁ Κύριος δίνει τή σάρκα του μέ τήν αἱματηρή θυσία στό Γολγοθᾶ καί τήν ἀναίμακτη καί μυστηριώδη θυσία στή Θεία Εὐχαριστία, γιά νά κοινωνοῦν καί νά ἁγιάζονται οἱ πιστοί. Ὁ Κύριος «ἅπαξ ἑαυτόν προσάξας ὡς προσφοράν Πατρί τῷ ἰδίῳ, ἀεί σφαγιάζεται ἁγιάζων τούς μετέχοντας»[5]. Ὅπως μιά φορά κοπιάζει κανείς καί συγγράφει ἕνα βιβλίο, κατόπιν ἐκδίδει ἀντίτυπα, ἔτσι καί ὁ Κύριος μιά φορά ὑπέστη τό ὀδυνηρό μαρτύριο καί θυσιάστηκε, κατόπιν ἡ ἴδια θυσία ἐπαναλαμβάνεται ἀναιμάκτως καί ἀνωδύνως ἀναρίθμητες φορές, γιά νά κοινωνοῦν καί νά ἁγιάζονται οἱ πιστοί.
(Οἱ ἑρμηνεῖες στούς στίχους τοῦ Εὐαγγελιστοῦ Ἰωάννου εἶναι δανεισμένες ἀπό τά ὑπομνήματα τοῦ ἀειμνήστου Θεολόγου, Φιλολόγου, κ. Νικολάου Σωτηρόπουλου.)
[1] Ἑορτάζει 24 Ἰουνίου
[2] Ἔκδοση 1806 σελ.391
[3] Ἰωάν. η’ 32
[4] Μάρκ. ιδ’ 22, Ματθ. κστ’ 26
[5] Ἀκολουθία τῆς Θείας Μεταλήψεως