''[...]ἡ θεολογία μπορεῖ νά πλανᾶται, ἡ Ἐκκλησία ὅμως ποτέ!'' (Βλ. Φειδᾶς)
Ή καλύτερα,
Οι θεολόγοι του ''καιρού'' μπορεί να πλανώνται, ἡ Ἐκκλησία ὅμως ποτέ!
Αὐτο-ἀπολογούμενος....
Ὁ κ. Βλ. Φειδᾶς ὁμολογεῖ καί ἀποκαλύπτει
περί τῆς συνάξεως τοῦ Κολυμπαρίου (Κρήτης)
ὑπό Δημ. Κυρ. Ἀναγνώστου, Θεολόγου
Τήν Πέμπτη τό μεσημέρι, 22/12/2016, στή Θεολογική Σχολή τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν πραγματοποιήθηκε Σεμιναριακή διάλεξη τοῦ ὁμοτίμου Καθηγητοῦ τῆς Ἐκκλησιαστικῆς Ἱστορίας κ. Βλασίου Φειδᾶ, μέ θέμα: " Ἡ ἐκκλησιολογία τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας σύμφωνα μέ τίς ἀποφάσεις τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Συνόδου. ".
Ἡ διάλεξη δόθηκε στήν αἴθουσα Ὀπτικοακουστικῶν τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς, ἐνώπιον πολυπληθοῦς ἀκροατηρίου, τό ὁποῖο ἀποτελεῖτο κυρίως ἀπό φοιτητές τῆς Σχολῆς. Παρέστησαν κάποιοι, σχετικῶς λίγοι, Καθηγητές, ἐν ἐνεργεία καί ὁμότιμοι καί κάποιοι Κληρικοί.
Μετά τή σύντομη παρουσίαση τοῦ πασίγνωστου στόν ἀκαδημαϊκό θεολογικό χῶρο ὁμοτίμου Καθηγητοῦ, τόν λόγο εἶχε γιά περισσότερο τῆς μιᾶς ὥρας ὁ κ. Φειδᾶς, ὁ ὁποῖος, ὁμολογουμένως, παρά τήν ἡλικία καί τήν βεβαρυμένη ὑγεία του, ἐπιβεβαίωσε τήν ἰσχυρή σκέψη καί τή δυναμικότητά του.
Ὅπως, ἴσως, εἶναι γνωστό, ὁ ἐν λόγῳ Καθηγητής ὑπῆρξε βασικό στέλεχος καί σημαντικός παράγων γιά τήν πραγματοποίηση τῆς λεγομένης Ἁγίας καί Μεγάλης Συνόδου τῆς Κρήτης. Ἀρκεῖ νά ἀναφερθεῖ ὅτι ἐργάσθηκε γι' αὐτή τήν ὑπόθεση ἐπί σχεδόν μισό αἰώνα καί ἡ συμβολή του στίς τελικές διεργασίες της ὑπῆρξε καταλυτική.
Δέν θά ἦταν ὑπερβολή νά λεχθεῖ ὅτι στήν κορυφαῖα τριανδρία, ὅσον ἀφορᾶ στήν στήριξη καί ἐπίτευξη τοῦ "ὁράματος" τῆς Μεγάλης Συνόδου, ἐκτός τοῦ Πατριάρχου Βαρθολομαίου καί τοῦ, κατά δήλωση τοῦ τελευταίου, ἰσχυροῦ θεολογικοῦ βραχίονος τοῦ Πατριαρχείου, Μητροπολίτου Περγάμου Ἰωάννου Ζηζιούλα, συμπεριλαμβάνεται (καί) ὁ κ. Φειδᾶς. Πολλά, ἄν ὄχι τά περισσότερα ζητήματα ἱστορικο-κανονικοῦ χαρακτῆρος καί περιεχομένου στηρίχθηκαν στό κῦρος καί τίς γνώσεις του.
Ἡ ἐν λόγῳ διάλεξη τοῦ κ. Φειδᾶ, χάρη στήν παρρησία καί τήν εἰλικρίνεια τοῦ ὁμιλητοῦ, "φώτισε" ἀρκετά σημεῖα τῆς προετοιμασίας καί τῆς συγκλήσεως τῆς περιβοήτου πλέον συνόδου τῆς Κρήτης. Δέν γνωρίζουμε, οὔτε εἶναι σαφής ὁ λόγος τῆς πραγματοποιήσεως αὐτῆς τῆς διαλέξεως. Προφανῶς τά περί τήν σύνοδο τοῦ Κολυμπαρίου παραμένουν ἀκόμη στήν ἐπικαιρότητα καί ἑπομένως δικαιολογεῖται ἡ σχετική ἐνασχόληση. Ὡστόσο μᾶλλον οἱ κατ' αὐτῆς ἐπικρίσεις θά πρέπει νά θεωρηθοῦν ὡς αἰτία μιᾶς γενικότερης προσπαθείας τῶν θιασωτῶν της νά παρουσιασθοῦν εὐρύτερα τά περί αὐτήν.
Ἐκ προοιμίου, ἐπισημαίνουμε ὅτι αὐτή ἡ προβολή τῆς συνόδου καί τῶν ἀποφάσεών της ἐντάσσεται στό πλαίσιο τῆς προσπαθείας, ἀφ' ἑνός,νά μή παραδοθεῖ στή λήθη καί, ἀφ' ἑτέρου, νά ἀποδομηθοῦν οἱ κατ' αὐτῆς ὄχι εὐκαταφρόνητες ἐπικρίσεις, βάσειὅμως συγκεκριμένης τακτικῆς καί στρατηγικῆς, οἱ ὁποῖες ταυτοχρόνως θά διαμορφώσουν καί τή τελική "μορφή" μέ τήν ὁποία θά καθιερωθεῖ στή κοινή γνώμη καί, εἰ δυνατόν, στίς συνειδήσεις τῶν πιστῶν, ὡς ἱστορικό ἐκκλησιαστικό γεγονός!
Ὁ κ. Φειδᾶς, προφανῶς ἐπιστρατευόμενος, ἀλλά καί ἐθελοντικῶς προσφερόμενοςσ' αὐτή τήν προσπάθεια,δέν κινήθηκε στό πλαίσιο πού προσδιόριζε ὁ τίτλος τῆς διαλέξεώς του, ἀλλά ἐλευθέρως καί ὁμολογουμένως μέ ἀφοπλιστική ἀμεσότητα καί εὐθύτητα ὁμίλησε, ἀπό στήθους, γιά τό προσκήνιο καί τό παρασκήνιο τῆς προετοιμασίας καί συγκλήσεως τῆς συνόδου τῆς Κρήτης.
Ἡ μεγάλη ὄντως αὐτοπεποίθηση τοῦ κ. Καθηγητοῦ στίς θέσεις καί θεωρήσεις του, ὡς ἀδιαμφησβητήτως ὀρθῶν καί τεκμηριωμένων, σέ συνδυασμό μέ τόν δυναμικό αὐθορμητισμό του, κατέστησαν τήν ἐν λόγῳ διάλεξη ἀποκαλυπτική, τόσο γιά τό παρασκήνιο τῆς ἀμφιλεγόμενης αὐτῆς συνόδου, ὅσο καί, ἐμμέσως πλήν σαφῶς, γιά τίς προθέσεις ἀλλά καί τίς ἀνασφάλειες τῶν διοργανωτῶν καί ὑποστηρικτῶν της.
Ἐν συνεχεία, παραθέτουμε τά ὅσα κατά τή ροή τοῦ λόγου καί κατά τή σειρά τῆς παρουσιάσεως τοῦ κ. Καθηγητοῦ ἐλέχθησαν καί τά ὁποῖα, ἄλλα λιγότερο καί ἄλλα περισσότερο, ἀποκαλύπτουν καί "φωτίζουν" τίς θέσεις τῶν διοργανωτῶν καί θιασωτῶν τῆς περιβοήτου "Ἁγίας καί Μεγάλης Συνόδου" τῆς Κρήτης. Ἡ πιστότητα τῶν μεταφερομένων στηρίζεται στίς σημειώσεις μας ἀπό τήν αὐτοπρόσωπη παρουσία μας στήν ἐν λόγω διάλεξη, ἡ ὁποία ἔχει ἐπίσης καταγραφεῖ ἠχητικῶς.
Ἐκ τῶν προτέρων εἶναι σημαντικό νά ἐπισημανθεῖ ὅτι (καί) ὁ κ. Καθηγητής ἀκολουθώντας τή γραμμή πού ἀκολουθεῖ ἤ ἐπιλέγει τελευταίως ὁ Οἰκουμενικός Πατριάρχης(βλέπε σχετική ἀναφορά του στήν ἐφετεινή Θρονική ἑορτή στό Φανάρι) περί τοῦ γεγονότος τῆς Συνόδου, προφανῶς ὡς γραμμή ἀμύνης ἔναντι τῆς θυέλλης τῶν κατά τῶν ἀποφάσεων αὐτῆς θεολογικῶν ἐπικρίσεων καί ἀποδοκιμασιῶν, μετατοπίζει τό κέντρο βάρους αὐτῆς ἀπό τίς ἀποφάσεις αὐτῆς στήν Ἐγκύκλιό της καί ἀποποιεῖται τή διεκδίκηση γι' αὐτές (τίς ἀποφάσεις) δογματικοῦ χαρακτῆρος!
Ὁ κ. Καθηγητής, λοιπόν, μεταξύ ἄλλων ἀνέφερε καί ὑπεστήριξε ὅτι:
Τό Παγκόσμιο Συμβούλιο Ἐκκλησιῶν (Π.Σ.Ε.) εἶναι διεκκλησιαστικό ὄργανο, στό ὁποῖο ἀρχικῶς οἱ Ὀρθόδοξες Ἐκκλησίες συμμετεῖχαν προκειμένου νά ὑπάρχει συνεργασία σέ πρακτικά μόνο θέματα (κοινωνικά κλπ.), τώρα ὅμως ἔχει ἐπεκταθεῖ σέ ὅλα, ἀσφαλῶς καί σέ θεολογικά.
Ὅπως χαρακτηριστικῶς ἀνέφερε, οἱ Ρῶσοι ἀρχικῶς ἀντιμετώπιζαν μέ μεγάλη ἐπιφύλαξη τό Π.Σ.Ε. καί θεωροῦσαν τήν καταστατική του ἀρχή καί διακήρυξη ὅτι προϋπόθεση συμμετοχῆς σ' αὐτό εἶναι ἡ πίστη στόν Χριστό ὡς Θεό καί Λυτρωτή, ὡς ἀστειότητες, ἐφ' ὅσον καί ὁ διάβολος αὐτό τό ὁμολογεῖ. Ἐν τούτοις στήν πορεία καί συνέχεια αὐτά ἐγκαταλείφθηκαν καί τελικῶς ὅλοι συμμετεῖχαν!
Ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία, ἐτόνισε, εἶναι ἡ μόνη ἡ ὁποία δικαιοῦται νά χαρακτηρίζεται Συνοδική Ἐκκλησία. Ἦταν δέ μειωτικό νά λέγεται ὅτι ἔχει νά ἐκφρασθεῖ σέ οἰκουμενικό ἐπίπεδο συνοδικῶς ἐδῶ καί 1200 χρόνια! Αὐτή ἡ μομφή, καίτοι δέν σταμάτησε νά λειτουργεῖ ὁ Συνοδικός θεσμός τήν περασμένη χιλιετία καί ἔχουμε κατ' αὐτήν πολλές καί σημαντικές Συνόδους, ἔπρεπε νά ἀντιμετωπισθεῖ μέ τήν πραγματοποίηση τῆς ἐπί δεκαετίες προετοιμαζομένης Μεγάλης Συνόδου. (Σημείωση ἡμ. : ἀπέφυγε ὡστόσο νά διευκρινίσει σέ ποιά κατηγορία Συνόδων ἀνήκει ἡ συγκεκριμένη διοργάνωση.)
Ὑπερασπιζόμενος τήν κανονικότητα καί ἐκκλησιολογική ἐγκυρότητα τόσο τῆς διαδικασίας, βάσει τῆς ὁποίας συνεκλήθη καί συνεδρίασε ἡ σύνοδος τῆς Κρήτης, τῆς ὁποίας ὁ ἴδιος ὑπῆρξε, ὡς ἐδήλωσε, δημιουργός, ὅσο καί τοῦ πλαισίου τῶν ἀποφάσεών της, ἐτόνισε ὅτι ἡ θεολογία μπορεῖ νά πλανᾶται, ἡ Ἐκκλησία ὅμως ποτέ!
Ἐπί τοῦ ἡμερολογιακοῦ ζητήματος, τό ὁποῖο ὑπῆρξε ἀπ' ἀρχῆς μεταξύ τῶν πρός συζήτηση θεμάτων τῆς προετοιμαζομένης Μεγάλης Συνόδου, καί τό ὁποῖο (καί) κατά τή γνώμη τοῦ ἰδίου, ἔπρεπε νά συζητηθεῖ διότι ἀποτελεῖ σοβαρό πρόβλημα στό χῶρο τῆς Ὀρθοδοξίας, ἐφ' ὅσον ἐξαιτίας τῆς γενομένης ἀλλαγῆς του καί ἡ λειτουργική ἑνότητα διεσπάσθη καί σχίσμα δημιουργήθηκε στήν Ἐκκλησία, ἀπεκάλυψε ὅτι πρό τριακονταετίας οἱ προετοιμάζοντες τήν Μεγάλη Σύνοδο ἀπευθύνθηκαν σέ ἀστρονόμους προκειμένου νά πληροφορηθοῦν τίς ἀκριβεῖς συντεταγμένες, ὥστε νά προκριθεῖ ἕνα ἀκριβές ἡμερολόγιο καί νά μελετηθεῖ τό θέμα τοῦ ἑορτασμοῦ τοῦ Πάσχα. Ἡ ἀπάντηση τῶν εἰδημόνων ἦταν ὅτι τό Ἰουλιανό εἶναι ἀκριβέστερο τοῦ Γρηγοριανοῦ καί ὅτι οἱ συντεταγμένες δέν εἶναι σταθερές.
Ἐπιπροσθέτως, ἐπί τοῦ ἰδίου θέματος, ἀνέφερε ὅτι ἡ Ὀρθοδοξία ζεῖ τόν λειτουργικό χρόνο καί ὡς ἐκ τούτου εἶναι περιττές οἱ ἀλλαγές, καθώς καί ὅτι τελικῶς κρίθηκε τό θέμα "ἄωρο" νά συζητηθεῖ, ὅπως ἄλλωστε ὀρθῶς ἔτσι τό εἶχε κρίνει ἤδη ἀπό τόν 16ο αἰώνα ὁ Πατριάρχης Ἱερεμίας ὁ Β΄ ὁ Τρανός (σημ. ὁ ὁποῖος εἶχε ἀπορρίψει καί καταδικάσει Συνοδικῶς τήν τότε γενομένη ὑπό τῶν Δυτικῶν ἀλλαγή τοῦ καλενδαρίου καί τοῦ Πασχαλίου, προταθεῖσα καί στήν ὀρθόδοξο Ἀνατολή).
Ἰδιαίτερο ἐνδιαφέρον εἶχε ἡ ἐπιχειρηματολογία τοῦ κ. Καθηγητοῦ ὅσον ἀφορᾶ στήν κριτική πού ἀσκεῖται, περί ἀντικανονικότητος καί ἐλλείματος Συνοδικότητος, στή σύνοδο τῆς Κρήτης, λόγω τῆς μή (δυνατότητος) συμμετοχῆς ὅλων τῶν ὀρθοδόξων ἐπισκόπων σ' αὐτήν καί τῆς ἀσκήσεως τοῦ δικαιώματος ψήφου ἀνά Ἐκκλησία καί μόνον ὑπό τοῦ Προκαθημένου μιᾶς ἑκάστης.
Ὑποστηρίχθηκε ὅτι μετά τήν Δ' Οἰκουμενική Σύνοδο ὅλες οἱ Σύνοδοι τῆς Ἐκκλησίας ἦταν οὐσιαστικῶς Σύνοδοι Προκαθημένων, οἱ ὁποῖοι συμμετεῖχον σ' αὐτές μετά τῶν συνοδειῶν των καί τίποτε ἄλλο! Ἀνεφέρθη χαρακτηριστικῶς ὅτι μόνο στήν Α' Οἰκουμενική Σύνοδο συμμετεῖχαν ὅλοι οἱ ἐπίσκοποι τῆς Ἐκκλησίας. Ὑπάρχουν στοιχεῖα καί μαρτυρίες πού πιστοποιοῦν (ἀνέφερε καί συγκεκριμένο παράδειγμα) ὅτι στίς Συνόδους προσκαλοῦνταν συγκεκριμένοι ἐπίσκοποι καί δέν μποροῦσε ὁ καθένας νά παραστεῖ καί συμμετάσχει. Δέν πήγαιναν ὅλοι! Οὔτε καί ὅσοι συνέβαινε νά παρεπιδημοῦν (παρατυχόντες) στόν τόπο τῆς συνεδριάσεως δέν μποροῦσαν νά συμμετάσχουν ἐάν δέν ἦταν ἐφοδιασμένοι μέ συστατικά γράμματα, ὅπως ἐπιμαρτυρεῖ συγκεκριμένο καταγεγραμμένο περιστατικό πού ἀφορᾶ σέ Οἰκουμενική Σύνοδο. Μάλιστα, ὅπως διευκρίνισε σχετικῶς ὁ κ. Καθηγητής, πρός ἐπίρρωση τῆς θέσεώς του, στήν ΣΤ' Οἰκουμενική Σύνοδο ἐζητήθησαν τά αὐθεντικά Πρακτικά τῆς Συνόδου προκειμένου νά δοθοῦν στούς πέντε Πατριάρχες γιά νά ἐπικυρωθοῦν "πρός μείζονα κραταίωση"! Καταλαβαίνετε, λοιπόν, εἶπε, ἐπί λέξει, ὁ κ. Καθηγητής ποῦ πήγαινε τό Συνοδικό σύστημα; (!)
Στή λεπτομερή ἀναφορά του στό στάδιο τῆς πολυετοῦς προετοιμασίας τῆς συγκλήσεως τῆς Μεγάλης Συνόδου, ὁ κ. Καθηγητής ἀνεφέρθη στόν καταλυτικό ἱστορικό ρόλο τοῦ Πατριάρχου Ἀθηναγόρου, ὡς τοῦ ἀρχιτέκτονος τῆς ὅλης προσπαθείας. Ὅπως, ἐπίσης, δέν ἀπέφυγε, κάθε ἄλλο μάλιστα, τήν ἀρνητική κριτική στή στάση τῆς Ρωσίας (Πατριαρχεῖο Μόσχας) γενικῶς ἀπέναντι στήν ὅλη διοργάνωση, προετοιμασία καί πραγματοποίηση τῆς Μεγάλης Συνόδου.
Εἰδικότερον, ὅσον ἀφορᾶ στήν Ἐκκλησία τῆς Ρωσίας καί τόν Προκαθήμενό της, τούς χρέωσε τό ναυάγιο στό θέμα τοῦ Αὐτοκεφάλου, ἐπειδή δέν ἀποδέχθηκαν τήν ἐπικύρωσή του μέ μόνη τήν ὑπογραφή τοῦ Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως, ἀντί ὅλων τῶν Προκαθημένων, ἤ,τουλάχιστον, καί τοῦ Προκαθημένου τῆς μητέρας Ἐκκλησίας, ἐκ τῆς ὁποίας θά γινόταν ἡ ἀπόσπαση, ὅπως αὐτοί ὑποστήριζαν. Ὅπως ἀπεκάλυψε, ὁ σχετικός κανονισμός ἦταν φτιαγμένος ἀπό τόν ἴδιο καί δέν μποροῦσε νά ἔχει ἔλειμμα!
Ἐτόνισε ὅτι κατά τήν προετοιμασία ὅλοι εἶχαν συμφωνήσει σέ ὅλα καί ἑπομένως οἱ ἐκ τῶν ὑστέρων ἀντιδράσεις δέν εἶναι εἰλικρινεῖς, ὅπως π.χ. τῆς Ἐκκλησίας τῆς Βουλγαρίας, ἡ ὁποία ὑπέγραψε τά πάντα στή Σύναξη τῶν Προκαθημένων. Μόνη ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἀντιοχείας δέν εἶχε ὑπογράψει, λόγω τῆς γνωστῆς διαφορᾶς της μέ τό Πατριαρχεῖο Ἱεροσολύμων (ὑπόθεση Κατάρ).
Ἀποκαλυπτικός ὑπῆρξε καί γιά τό ζήτημα τοῦ δευτέρου Γάμου τῶν ἐν χηρεία Κληρικῶν, τό ὁποῖο, ὅπως ἀνέφερε, συζητήθηκε καί ὑπέρ τοῦ ὁποίου τάχθηκαν ἐνθέρμως τόσο τό Πατριαρχεῖο Κωνσταντινουπόλεως, ὅσο καί τό Πατριαρχεῖο Ρουμανίας. Ὡστόσο, ὑποστήριξε ὅτι τό θέμα δέν μπορεῖ νά βρεῖ λύση λόγῳ τῆς θέσεως πού ἐκφράζεται μέ ἀπόφαση τῆς Δ' Οἰκουμενικῆς Συνόδου καί δέν εἶναι δυνατόν νά παραθεωρηθεῖ.
Παρά τήν γενικότερη ὑπεράσπιση τῶν γενομένων καί τήν στήριξη τῆς κανονικότητός των, τήν ὁποία σταθερῶς συνδύαζε μέ τήν ἰδική του συμμετοχή στήν δημιουργία των, ἐπέκρινε, χωρίς ὅμως τήν ἀναγκαία αἰτιολόγηση μιᾶς τέτοιας ἐξαιρέσεως, τήν καταστροφική, ὅπως ἀνέφερε, συγχώνευση δύο ὑφισταμένων ξεχωριστῶν καί διαφορετικῶν κειμένων ἐκ τῶν ὁποίων προέκυψε τό τελικό καί πλέον ἐπίμαχο Κείμενο τῆς συνόδου τῆς Κρήτης περί τῶν σχέσεων τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας μέ τόν λοιπό χριστιανικό κόσμο.
Τό ἐν λόγω Κείμενο προέκυψε ἀπό τήν συνένωση δύο ξεχωριστῶν κειμένων καί τήν ἀνάμιξη στοιχείων πού ἀφοροῦν σέ πολυμερεῖς διαλόγους, μέ στοιχεῖα πού ἀφοροῦν σέ διμερεῖς διαλόγους (δύο ἐντελῶς διαφορετικές περιπτώσεις καί καταστάσεις) καί μάλιστα σέ διαδικασία ἑνώσεως καί κοινωνίας! (σημ. μέ αὐτή τήν ἀναφορά ὡς ἐξήγηση δικαιολόγησε τίς ἀσάφειες τοῦ κειμένου καί κατ' ἐπέκταση τίς ἀντιδράσεις πού αὐτό προκάλεσε).
Ἀκόμη, ἰδιαιτέρως ἀποκαλυπτικός ὑπῆρξε ὅταν ἀνέφερε ὅτι τό "μυστικό" τῆς τελικῆς "ἀποτυχίας" τῶν δύο Σέρβων Ἐπισκόπων, τοῦ Μαυροβουνίου κ. Ἀμφιλοχίου καί τοῦ Μπάτσκας κ. Εἰρηναίου, νά παρεμποδίσουν καί ἀποτρέψουν τήν προώθηση συγκεκριμένων Κειμένων καί Ἀποφάσεων ἐξασφαλίσθηκε μέ τήν ἐπιλογή τοῦ Πατριάρχου τῆς Σερβίας νά συμμετάσχουν στή Σερβική ἀντιπροσωπεία Ἐπίσκοποι τῆς Διασπορᾶς μέ ἄντικρυς διαφορετικές πρός ἐκείνους θέσεις! Αὐτοί ἀποτελοῦσαν τήν πλειοψηφία καί ἔτσι διευκολύνθηκε ἡ ἐπίτευξη συμφωνίας. Πρόκειται γιά τήν περίπτωση τῶν Ἐπισκόπων ἐκείνων οἱ ὁποῖοι ὑποστήριξαν ὅτι εἶναι ἀδύνατον νά γυρίσουν στίς ἐπισκοπές των, ὅπου συνυπάρχουν μέ τούς Ρωμαιοκαθολικούς, ἔχοντας ἀποφασίσει ὅτι ὁ Ρωμαιοκαθολικισμός δέν εἶναι Ἐκκλησία!
Ὁ Καθηγητής μέ ἀφοπλιστική ἄνεση καί μᾶλλον ὠμή εἰλικρίνεια ἀπεκάλυψε ὅτι ἦταν προαποφασισμένο(ἀπό ποιόν;) νά δοθοῦν στούς Σέρβους καί τούς Ἑλλαδίτες ὅ,τι ζητήσουν, γιά νά μή φύγουν! Ἔτσι, ὅλα ἔγιναν δεκτά! Σ' αὐτό μάλιστα τό σημεῖο ἔγινε καί μία ἀπαξιωτική ἀναφορά στό πρόσωπο τοῦ Μητροπολίτου Ναυπάκτου, ὅσον ἀφορᾶ στήν διαφωνία του μέ τόν Περγάμου Ἰωάννη Ζηζιούλα, ἐξαιτίας τῆς ὁποίας, ὡς ἐλέχθη, ἐνοχλημένος ὁ Οἰκουμενικός Πατριάρχης τούς εἶπε ὅτι δέν ἀφορᾶ τή Σύνοδο κι ἄς πᾶνε νά τά βροῦν οἱ δυό τους!
Μεταξύ τῶν ὑπολοίπων θεμάτων, τά ὁποῖα συνεζητήθησαν καί ἐπί τῶν ὁποίων ὑπῆρξαν σχετικές ἀποφάσεις στή σύνοδο τῆς Κρήτης, ὁ κ. Καθηγητής ἐπέλεξε νά σχολιάσει καί τό θέμα τῶν μικτῶν Γάμων (ὀρθοδόξων καί αἰρετικῶν). Οὐσιαστικῶς ὑποστήριξε τά ἀποφασισθέντα μέ τήν ἐπιχειρηματολογία ὅτι τά γενόμενα δέν ἀπογίνονται, οἱ μικτοί Γάμοι εἶναι μία πραγματικότητα πού στήν Ἀμερική φθάνει τό 92% τῶν τελουμένων Γάμων καί ὅτι ἡ οἰκονομία ἐν προκειμένω εἶναι ἐπιβεβλημένη.
Ἐντύπωση προκάλεσε ἡ διαφωνία τοῦ κ. Καθηγητοῦ πρός ὅσους ὑποστηρίζουν ὅτι ἡ ἀποχή τῶν τεσσάρων Ἐκκλησιῶν ἐκ τῆς Μεγάλης Συνόδου καί οἱ ἀντιδράσεις των ἔναντι αὐτῆς ὀφείλονται σέ πολιτικούς λόγους ἤ πολιτικές παρεμβάσεις τῶν Κυβερνήσεων τῶν ἀντιστοίχων χωρῶν. Ἡ τοποθέτηση τοῦ κ. Φειδᾶ ἦταν σαφής καί καταγγελτική: Οἱ λόγοι δέν εἶναι πολιτικοί, ὑποστήριξε κατηγορηματικῶς. Εἶναι καθαρά ἐκκλησιαστικοί καί μάλιστα ὑποκινούμενοι ἀπό τό Πατριαρχεῖο τῆς Μόσχας,τό ὁποῖο καί ἐνέπλεξε τούς πολιτικούς παράγοντες, ἀκόμη καί μέ παρεμβάσεις σέ Πρεσβεῖες ξένων χωρῶν κατά τῆς Μεγάλης Συνόδου!
Τέλος, ἰδιαιτέρως ἀποκαλυπτικός ἦταν αὐτός ὁ ἀφανής γιά τούς πολλούς μεγάλος παρασκηνιακός παράγων τῆς συγκλήσεως τῆς συνόδου τῆς Κρήτης, ὁ κ. Βλάσιος Φειδᾶς, ὁμότιμος Καθηγητής τῆς Ἐκκλησιαστικῆς Ἰστορίας καί στενός συνεργάτης τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου Βαρθολομαίου, στίς τοποθετήσεις του περί τοῦ Οἰκουμενισμοῦ καί τοῦ ἐπιμάχου Κειμένου περί τῶν σχέσεων τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας μετά τῶν αἱρετικῶν.
Κατά τόν κ. Φειδᾶ, οὐδέποτε ἀμφισβητήθηκε ὅτι ὑπάρχουν Ἐκκλησίες ἐκτός τῆς Ἐκκλησίας! Σήμερα τό ἀντίθετο, δηλαδή ὁ ἰσχυρισμός ὅτι ἐκτός τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας δέν ὑπάρχουν (καί) ἄλλες Ἐκκλησίες, εἶναι "θεολογικός νεολογισμός"!Μετά τά συμφωνηθέντα στό Porto Alegre, δέν ὑπάρχει Οἰκουμενισμός. Ἄλλωστε ὁ Οἰκουμενισμός εἶναι πλέον μία κίνηση ἀναγκαία γιά μᾶς, ἐφ' ὅσον ἔχουμε τή Διασπορά πού ζεῖ ἐκεῖ μέσα.
Ἐξάλλου διαβάζοντας τά κείμενα τῶν ἐναντιουμένων, ὅπως τῶν Ἁγιορειτῶν, μεταξύ τῶν ὁποίων, ἀνέφερε ὁ κ. Καθηγητής, ἦταν καί ὁ φίλος του π. Γεώργιος Καψάνης, διεπίστωσε(ὅτι) δέν ἔχουν νά ἀντιπροτείνουν κάτι ἄλλο!
Ἀκούω, σχολίασε πρός τό τέλος τῆς διαλέξεώς του ὁ κ. Καθηγητής,γιά τήν ἀπόρριψη ἐκ μέρους τῆς Ἱεραρχίας τῆς Ἐκκλησίας τῆς Βουλγαρίας τῶν Ἀποφάσεων τῆς Συνόδου τῆς Κρήτης.Καί λέω: Ποιός τούς ζήτησε τή γνώμη τους; Ποιός τούς ἀνέθεσε νά τήν κρίνουν; Ἀγνοοῦν ὅτι μόνο Δογματικά Κείμενα Οἰκουμενικῶν Συνόδων τίθενται σέ κρίση;
Ὅμως, ἡ πλέον ἀφοπλιστική καί καίρια ἐπισήμανση τοῦ κ. Φειδᾶ μέ τήν ὁποία ρίχνει τό γάντι στούς ἐπικριτές τῆς Συνόδου τῆς Κρήτης, τουλάχιστον σ' ἐκείνους οἱ ὁποῖοι συμμετεῖχαν στίς ἐργασίες της, εἶναι ἡ ἑξῆς:
Ἡ Σύνοδος τῆς Κρήτης ἐπέτυχε τό σκοπό της ἐφ' ὅσον πραγματοποιήθηκε.Τό ἔργο της κρίνεται ἐπιτυχές. Σ' αὐτή τή Σύνοδο δέν ἔλειψε ὁ χρόνος, οὔτε ἡ δυνατότητα νά μιλήσει κάποιος πού ἤθελε μέ τή σειρά του. Τό θέμα εἶναι ὅτι ἐπί τῆς οὐσίας κανείς δέν ἤθελε νά μιλήσει καί δέν εἶχε νά προτείνει κάτι. Αὐτά πού γράφονται τώρα εἶναι ἀηδίες!
Πρίν κλείσουμε αὐτό τό ἄρθρο, τό ὁποῖο μέσῳ τῆς σχετικῆς ἐνημερώσεως ἐπιδιώκει νά προβληματίσει τούς ὀρθῶς ἀγωνιώντας περί τῶν τεκταινομένων, ἐπισημαίνουμε ὅτι εἴτε μέ ἀληθοφανῆ ἐπιχειρήματα, εἴτε μέ διαστροφή, εἴτε μέ παραπλάνηση, εἴτε μέ ἀπειλές, εἴτε μέ ἀπάτες, εἴτε μέ μεθοδικότητα, εἴτε μέ τακτικισμούς, εἴτε μέ δικαιολογίες καί προφάσεις, εἴτε ἀπροκαλύπτως, ὁ παναιρετικός Οἰκουμενισμός προωθεῖται καί προάγεται σταδιακῶς, σταθερῶς καί μᾶλλον κατ' οὐσίαν ἀνεμποδίστως.
Ἡ ἀντίσταση πρός αὐτόν καί ἡ ἀναχαίτισή του πλέον δέν ἐξαρτᾶται ἀπό εὐσεβεῖς λόγους ἤ ἀπολογητικές ἀντιλογίες, ἀλλά ἀποκλειστικῶς καί μόνον ἀπό τήν αὐστηρή ἐφαρμογή ὅσων ἡ διδασκαλία τῆς Ἐκκλησίας καί τό παράδειγμα τῶν Ἁγίων Πατέρων προβλέπουν σχετικῶς καί ἐπιτάσσουν.
Ἄνευ τῆς ἀληθείας, ἡ ἑνότης δέν ὁδηγεῖ στή σωτηρία! Ἡ ἑνότης δέν αὐτονομεῖται ἀπό τήν ἀλήθεια, οὔτε ἡ ἀλληλοαναγνώρισις καί κοινωνία τῶν ἱεραρχῶν οἱ ὁποῖοι δέν ὀρθοτομοῦν τήν ἀλήθεια ἐκφράζει τήν ἑνότητα τῆς Ἐκκλησίας. Γι' αὐτό ὁ λόγος τῶν Ἁγίων Πατέρων, συνοψιζόμενος στόν λόγο τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ περί τῆς ἀπαραιτήτου σχέσεως τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ μέ τήν ἀλήθεια καί τανάπαλιν, ἀποτελεῖ κριτήριο ἀληθοῦς ἐκκλησιαστικότητος καί Ὀρθοδοξίας.
«Ποῖος κλῆρος, ποία μερίς, τίς γνησιότης πρός τήν Χριστοῦ ἐκκλησίαν, τῷ συνηγόρῳ τοῦ ψεύδους, ἐκκλησίαν, ἥ “στύλος καί ἑδραίωμα τῆς ἀληθείας” κατά Παῦλόν ἐστιν, ἥ καί μένει χάριτι Χριστοῦ διηνεκῶς ἀσφαλής καί ἀκράδαντος, ἐστηριγμένη παγίως οἷς ἐπεστήρικται ἡ ἀλήθεια; Καί γάρ οἱ τῆς τοῦ Χριστοῦ ἐκκλησίας τῆς ἀληθείας εἰσί · καί οἱ μή τῆς ἀληθείας ὄντες οὐδέ τῆς τοῦ Χριστοῦ ἐκκλησίας εἰσί, καί τοσοῦτο μᾶλλον, ὅσον ἄν καί σφῶν αὐτῶν καταψεύδοιντο, ποιμένας καί ἀρχιποίμενας ἱερούς ἑαυτούς καλοῦντες καί ὑπ’ ἀλλήλων καλούμενοι· μηδέ γάρ προσώποις τόν χριστιανισμόν, ἀλλ’ ἀληθείᾳ καί ἀκριβείᾳ πίστεως χαρακτηρίζεσθαι μεμυήμεθα» (Γρηγ. Παλαμᾶ Συγγράμματα, Π. Χρήστου, τόμος 2, σελ. 627 καί ΕΠΕ 3, 606).
"Ὀρθόδοξος Τύπος", ἀρ. φύλλου 2146. 30/12/2016