Η ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟΥ ΤΩΝ
ΑΙΡΕΣΕΩΝ ΥΠΟ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΕΔ.Α.Δ.
τοῦ κ. Γεωργίου Κρίππα, Δρ. Συνταγματικοῦ Δικαίου
Μετά ἀπό σωρεία ἐγκληματικῶν πράξεων ὁρισμένων αἱρέσεων καί στήν Εὐρώπη
καί ἀλλοῦ (μέ ἀποκορύφωμα τήν ὁδήγηση τῶν ὀπαδῶν τους σέ ὁμαδικές αὐτοκτονίες)
καί μετά ἀπό ἐπισήμανση τοῦ ἀπαραδέκτου αὐτοῦ φαινομένου ἀπό πολλούς καί
τήν αἴτηση λήψεως μέτρων ἐναντίον του ἐμφανίζεται μία πανευρωπαϊκή κινητοποίηση
ἐπί τοῦ προκειμένου καί μία εἰς βάθος εὐαισθητοποίηση, κυρίως τῶν ἁρμοδίων
εὐρωπαϊκῶν ὀργάνων.
Βεβαίως ἡ εὐαισθητοποίηση αὐτή δέν προέρχεται μόνον ἀπό μία πλευρά, ἀλλά
εἶναι γενική. Ἔχει ὅμως σημασία νά δοῦμε τί θέση ἔλαβαν καί λαμβάνουν ἐπί τοῦ
θέματος τά ἁρμόδια ἐπί τῶν ἀτομικῶν δικαιωμάτων εὐρωπαϊκά ὄργανα. Τοῦτο διότι
μέχρι πρό τινος ὑπεστηρίζετο, ὅτι δέν μποροῦμε νά θίξωμε τίς αἱρέσεις, διότι θα
παρεβιάζετο τό δικαίωμα τῆς θρησκευτικῆς ἐλευθερίας αὐτῶν. Ὅμως τά
συγκλονιστικά καί συνταρακτικά, ἀλλά συνάμα καί τραγικά γεγονότα πού συνέβησαν,
ἀνέτρεψαν ἐπί τέλους τήν ἀπαράδεκτη αὐτή ἀδιαφορία, πού ἐβασίζετο στήν
προστασία τῆς θρησκευτικῆς ἐλευθερίας καί ἐπέτρεψαν τήν ἐμφάνιση δράσεως καί
ἀποφάσεων, ψηφισμάτων συστάσεων κ.λπ. Βεβαίως ἡ ἐν λόγω δράση καί ἀντίδραση
στήν καταστροφική τακτική τῶν αἱρέσεων ἐξεδηλώθη ἀπό πολλές πλευρές. Λόγω δέ
περιορισμένου χώρου θά περιορισθοῦμε εἰς τό νά παρουσιάσουμε δι’ ὀλίγων τά
σπουδαιότερα τῶν κειμένων πού ἐξεδόθησαν ἤ ἐκυκλοφόρησαν. Ἀρχίζουμε δέ ἀπό τό
Συμβούλιο τῆς Εὐρώπης, τό ὁποῖον εἶναι τό κατ’ ἐξοχήν ὄργανον προστασίας τῶν
ἀτομικῶν δικαιωμάτων καί τό μόνον ἁρμόδιον νά ἀποφανθεῖ περί τοῦ ἐάν ἐν
προκειμένω ἔχουμε ἤ ὄχι παραβίαση τοῦ ἀτομικοῦ δικαιώματος τῆς θρησκευτικῆς
ἐλευθερίας. Θά εἴχαμε ἑπομένως ἐπί τοῦ ἐν ὄψει θέματος νά ποῦμε -ἐντελῶς
περιληπτικά πάντοτε– τά ἑξῆς:
1. Ἡ Κοινοβουλευτική Συνέλευση τοῦ Συμβουλίου τῆς Εὐρώπης στίς 29.11.1991
ἐκδίδει τήν Ἔκθεση Νο 6535 «Ἐπί τῶν αἱρέσεων καί τῶν νέων θρησκευτικῶν
κινημάτων» (Rapport sur les Sectes et les nouveaux Mouvements Religieux). Ἡ
Ἔκθεση αὐτή ἀρχίζει μέ τήν διαπίστωση ὅτι: «Οἱ δραστηριότητες ὁρισμένων
αἱρέσεων παραβιάζουν τήν δημοσία τάξη». Ἐν συνεχεία διερωτᾶται ἐάν πρέπει νά
θεσπισθεῖ νομοθεσία περιορίζουσα ἤ ἀπαγορεύουσα τήν ἐλευθερία τῶν αἱρέσεων· ἤ
μήπως πρέπει νά θεσπισθεῖ νομοθεσία καθορίζουσα τά ὅρια ἐντός τῶν ὁποίων οἱ
αἱρέσεις θά ἀσκοῦν τήν δραστηριότητά των, ἐφ’ ὅσον αὐτή ἀνταποκρίνεται σέ
ὁρισμένα κριτήρια ἀντικειμενικά;
Ἡ Ἔκθεση προτείνει κατ’ ἀρχήν ὡς πρῶτα καί βασικά μέτρα: α) Τήν θέσπιση
νομοθεσίας βάσει τῆς ὁποίας ὅλες οἱ αἱρέσεις καί τά νέα θρησκευτικά κινήματα θά
καταχωροῦνται εἰς εἰδικόν ἀρχεῖον κρατικῆς ὑπηρεσίας. β) Τήν εὐρυτέραν
δυνατήν πληροφόρηση τοῦ κοινοῦ καί κατά προτεραιότητα τῶν νέων περί τῆς φύσεως,
τῶν δραστηριοτήτων καί τῶν ἐπιδιώξεων τῶν αἱρέσεων.
Ἐν συνεχεία ἡ Ἔκθεση προτείνει σχέδιον Συστάσεως τοῦ Συμβουλίου τῆς Εὐρώπης
διαπιστώνουσα προκαταβολικῶς τά κάτωθι ἐξόχως σημαντικά:
-Διαπιστοῦται τεραστία αὔξηση τῶν αἱρέσεων ἐπί τῆς ἐποχῆς μας.
-Διαπιστοῦται ἔλλειψη ἀντιδράσεως ἀπό τούς φορεῖς ἐκείνους, οἱ ὁποῖοι θά
ἔπρεπε περισσότερον παντός ἄλλου νά ἀνησυχήσουν. Τοῦτο ὀφείλεται εἰς τό
καθεστώς τῆς θρησκευτικῆς οὐδετερότητος τῶν εὐρωπαϊκῶν κρατῶν, τό ὁποῖον ἄφησε
ἐλεύθερο τό πεδίον τῆς ἠθικῆς καί τοῦ σεβασμοῦ ὁρισμένων βασικῶν ἀρχῶν. Τό
δεδομένο τοῦτο τό ἐξεμεταλλεύθησαν δεόντως οἱ αἱρέσεις, ἤτοι τό ὅτι οἱ
παραδοσιακοί θεσμοί, οἱ ὁποῖοι συνέβαλον εἰς τήν ἀντιμετώπιση τῶν ὑπαρξιακῶν
προβλημάτων ἀδιαφοροῦν.
-Τό φαινόμενο τῶν αἱρέσεων ἔχει λάβει διεθνεῖς διαστάσεις.
-Οἱ αἱρέσεις χρησιμοποιοῦν καταχρηστικῶς τό ὄνομα τοῦ Συμβουλίου τῆς
Εὐρώπης.
Περαιτέρω ἡ Ἔκθεση ἐπιχειρεῖ νά διατυπώσει τόν ὁρισμόν τῶν αἱρέσεων ὡς
ἑξῆς: Αἵρεση σημαίνει ὁμάς θρησκευτικῆς ἤ μυστικιστικῆς ἐπιρροῆς, τῆς ὁποίας οἱ
ὀπαδοί διαβιοῦν ἐντός κοινότητος ὑπό τήν ψυχολογικήν ἐπίδραση ἑνός ἤ
περισσοτέρων ἀτόμων. Περαιτέρω παραθέτει καί ἄλλους διατυπωθέντας ὁρισμούς καί
βεβαίως ἀναγνωρίζει, ὅτι γενικῶς ἀποδεκτός ὁρισμός τῶν αἱρέσεων δέν ὑπάρχει.
Ἐν συνεχεία ἡ Ἔκθεση διερωτᾶται ἐάν μία αἵρεση ἀποτελεῖ θρησκείαν μή
δίδουσα ἀπάντηση εἰς τό ἐρώτημα τοῦτο, διότι νομικῶς δέν ἔχει διατυπωθεῖ ὁ
ὁρισμός τῆς θρησκείας. Ἐπισημαίνεται μόνον, ὅτι γενικῶς τά δικαστήρια
θεωροῦν ὡς θρησκεία τήν ὀργάνωση τήν ἔχουσα μονίμους κληρικούς καί ὄχι
εὐκαιριακούς καί ἐπίσης τήν ἔχουσα τό ἱερόν, τό λειτουργικόν καί μίαν σφαιρικήν
καί ὑπερφυσικήν ἐξήγηση τοῦ κόσμου. Ἀλλά καί ἡ ἔννοια αὐτή δέν εἶναι σταθερή.
Περαιτέρω ἡ Ἔκθεση παραθέτει συνοπτικῶς ποῖον τό καθεστώς τῶν αἱρέσεων εἰς
ὁρισμένα εὐρωπαϊκά κράτη, ἤτοι:
ΓΑΛΛΙΑ: Οἱ αἱρέσεις ἔχουν συσταθεῖ ὡς σωματεῖα μή κερδοσκοπικοῦ σκοποῦ
καί ὡς ἐκ τούτου δέν ὑπόκεινται εἰς φορολογίαν εἰσοδήματος.
ΕΛΒΕΤΙΑ: Δέν τούς ἀναγνωρίζει τό καθεστώς τῶν ν.π.δ.δ.
ΙΣΛΑΝΔΙΑ: Θέτει προϋποθέσεις ἀναγνωρίσεως (καταχώρηση εἰς εἰδικόν κρατικόν
ἀρχεῖον). Βάσει τῆς νομοθεσίας αὐτῆς ἔχουν ἀναγνωρισθεῖ 12 αἱρέσεις.
ΑΓΓΛΙΑ: Ἐπισημαίνει, ὅτι στήν Ἀγγλία ὑπάρχει ὑπηρεσία παρακολουθήσεως τῶν
αἱρέσεων.
ΦΙΛΑΝΔΙΑ: Οἱ αἱρέσεις πρέπει νά καταχωρηθοῦν εἰς εἰδικόν κρατικόν ἀρχεῖον
καί νά πληροῦν ὁρισμένες νόμιμες προϋποθέσεις.
ΒΕΛΓΙΟΝ: Δέν ὑπάρχει εἰδικόν καθεστώς ἀναγνωρίσεως. Ἔτσι οἱ αἱρέσεις
λαμβάνουν ὅποιαν μορφήν ἐπιθυμοῦν, π. χ. ὀργανώσεις δημοσίας ὠφελείας ἤ μή
κερδοσκοπικές.
ΙΣΠΑΝΙΑ: Ἐπισημαίνεται, ὅτι τό 1989 ἡ ἱσπανική Βουλή συνέταξε ἔκθεση περί
αἱρέσεων, διά τῆς ὁποίας συνιστᾶ εἰς τήν κυβέρνηση νά ὑπαγάγει τίς αἱρέσεις ὑπό
ἔλεγχον καί ἐποπτείαν.
Ὡς πρός τίς ἄλλες χῶρες ἀναφέρει, ὅτι ὑπάγουν τίς αἱρέσεις εἰς τό καθεστώς
τῆς θρησκευτικῆς ἐλευθερίας (βεβαίως μεταγενεστέρως ἐπηκολούθησαν οἱ ἐκθέσεις
τῶν κοινοβουλίων Γαλλίας, Γερμανίας, Βελγίου περί αἱρέσεων καί ἡ ἵδρυση
κρατικῶν ὑπηρεσιῶν ἐποπτείας τῶν αἱρέσεων καί πληροφορήσεως τοῦ κοινοῦ εἰς
Γαλλίαν, Γερμανίαν, Αὐστρίαν, Ἑλβετίαν πέραν τῆς Ἀγγλίας ὅπου τοιαύτη ὑπηρεσία
προϋπῆρχε).
Ἐπί τοῦ προκειμένου ἡ Ἔκθεση ἀναφέρει, ὅτι εἰς τά εὐρωπαϊκά κράτη
ὑπάρχουν περιορισμοί εἰς τήν δραστηριότητα τῶν αἱρέσεων ἀφορῶντες τήν δημοσίαν
τάξη (Βέλγιον, Ἑλβετία, Δανία, Γαλλία, Ἰρλανδία, Λουξεμβοῦργο) ἤ τά χρηστά ἤθη
(Βέλγιον, Ἑλβετία, Δανία, Φινλανδία, Ἀγγλία, Ἰρλανδία). Διά τήν Κύπρο ἀναφέρει,
ὅτι ὅλες οἱ θρησκεῖες καί τά δόγματα πρέπει νά εἶναι φανερά καί ὄχι μυστικά,
ὁπότε καί ἀπολαύουν τό δικαίωμα τῆς θρησκευτικῆς ἐλευθερίας. Στήν Ἱσπανία ἡ
νομοθεσία προβλέπει τόν χαρακτηρισμό μιᾶς ἑνώσεως ἤ αἱρέσεως ὡς παρανόμου,
ἐνῶ στήν Ἑλβετία καί Φινλανδία προβλέπεται ἡ διάλυσή τους.
Περαιτέρω ἡ Ἔκθεση προβαίνει σέ μία σύντομη ἀναφορά τῆς ἀντιμετωπίσεως τῶν
αἱρέσεων ὑπό τῆς νομολογίας τῶν δικαστηρίων ὁρισμένων εὐρωπαϊκῶν κρατῶν, ἤτοι:
Στήν Πορτογαλλία ἐκκρεμοῦν δίκες εἰς βάρος τῶν Χιλιαστῶν διά ἄρνηση
ἐκπληρώσεως στρατιωτικῆς θητείας, ἀκόμη καί ἀόπλου.
Στή Νορβηγία ὑπάρχουν διώξεις ἐναντίον τῶν Σαηεντολόγων ἀφορῶσες τόν τρόπον
στρατολογήσεως ὀπαδῶν καί χρηματοδοτήσεως.
Στήν Ἱσπανία ὑπάρχουν καταδίκες αἱρέσεων διά προσηλυτισμόν παράνομον,
αἰσχροκέρδειαν, φορολογικές παραβάσεις καί παραβάσεις τῶν ἐργατικῶν νόμων.
Στήν Ἀγγλία ἀναφέρονται διενέξεις ἀφορῶσες εἰς τίς φορολογικές ἀπαλλαγές.
Στή Γαλλία ὑπάρχουν πολλές περιπτώσεις καταγγελιῶν ἐναντίον αἱρέσεων.
Κυρίως ὑπάρχουν μηνύσεις ἐκ μέρους γονέων τέκνων παρασυρθέντων ὑπό τῶν
αἱρέσεων. Τά δέ γαλλικά δικαστήρια διακρίνουν τίς θρησκεῖες ἀπό τίς αἱρέσεις ἐκ
τοῦ ὅτι εἰς μέν τίς θρησκεῖες ἡ προσχώρηση καί ἡ ἀποχώρηση εἶναι ἐλεύθερες, ἐνῶ
εἰς τίς αἱρέσεις ἡ μέν προσχώρηση εἶναι ἐλευθέρα, ὅμως ἡ ἀποχώρηση ὄχι (θέμα
πού παραμένει σκοτεινό).
Τέλος ἐπισημαίνει, ὅτι καί ἡ νομολογία τῆς Εὐρωπαϊκῆς Ἐπιτροπῆς Ἀνθρωπίνων
Δικαιωμάτων ἔχει θεωρήσει τίς δραστηριότητες τῶν αἱρέσεων ὡς ἐμπίπτουσες στούς
ὑπό τοῦ ἄρθρου 9 τῆς Εὐρωπαϊκῆς Συμβάσεως Ἀνθρωπίνων Δικαιωμάτων
προβλεπομένους περιορισμούς καί ἔχει ἀπορίψει τίς σχετικές προσφυγές.
Τέλος ἡ Ἔκθεση προτείνει τήν εἰσαγωγή εἰδικῆς νομοθεσίας ἐναντίον τῶν παρανόμων
δραστηριοτήτων τῶν αἱρέσεων κυρίως ἔναντι τῆς νεολαίας.
Τό κείμενο τῆς Ἐκθέσεως τῆς Κοινοβουλευτικῆς Συνελεύσεως τοῦ Συμβουλίου τῆς
Εὐρώπης εἶναι ἐξόχως σημαντικόν καί θά ἔπρεπε νά γίνει ἐξ ὁλοκλήρου γνωστόν
γενικώτερον (δέν γνωρίζω διατί ἔχει μέχρι σήμερον παραμείνει ἄγνωστον) καί
ἐπισημαίνω ὅτι ἀνωτέρω ἐξέθεσα τά κύρια σημεῖα τούτου καί ὄχι τό σύνολόν του
λόγω βεβαίως ἐλλείψεως χώρου.
2. Ἡ Σύσταση πού προτείνει ἡ ὡς ἄνω Ἔκθεση συνετάγη καί ἐπισημοποιήθηκε ὑπό
τῆς Κοινοβουλευτικῆς Συνελεύσεως τοῦ Συμβουλίου τῆς Εὐρώπης τό ἑπόμενον ἔτος
1992. Ἀποτελεῖ δέ τήν ὑπ’ ἀριθμ. 1178/1992 ἐπίσημον Ἔκθεσιν αὐτῆς. Τά κύρια
σημεῖα της εἶναι τά κάτωθι:
Κατ’ ἀρχήν ἀναφέρει, ὅτι ἡ Κοινοβουλευτική Συνέλευση εὐαισθητοποιήθηκε
ἐν προκειμένω ἐκ πολλῶν περιπτώσεων παρανόμου καί καταστροφικῆς δράσεως τῶν
αἱρέσεων ἐπισημανθεισῶν καί ὑπό τοῦ Εὐρωπαϊκοῦ Κοινοβουλίου.
-Ἐπισημαίνει, ὅτι τό περί θρησκευτικῆς ἐλευθερίας ἄρθρον 9 τῆς Εὐρωπαϊκῆς
Συμβάσεως περί Ἀνθρωπίνων Δικαιωμάτων δέν διευκολύνει τήν εἰσαγωγήν εἰδικῆς νομοθεσίας
περί αἱρέσεων. Παρά ταῦτα ἐπιμένει, ὅτι ὁρισμένα νομοθετικά μέτρα προστασίας
ἔναντι τῆς παρανόμου καί καταστροφικῆς δράσεως τῶν αἱρέσεων θά μποροῦσαν νά
ληφθοῦν. Πρός τοῦτο ἡ Κοινοβουλευτική Συνέλευση καλεῖ τήν Ἐπιτροπή Ὑπουργῶν
ὅπως προτείνει εἰς τά εὐρωπαϊκά κράτη τή λήψη τῶν κάτωθι συγκεκριμένων μέτρων:
-Εἰσαγωγή ἐκπαιδευτικῶν προγραμμάτων πρός ἐνημέρωση τοῦ κοινοῦ ἐπί τῶν ἐκ
τῶν αἱρέσεων κινδύνων.
-Εὐρυτάτη πληροφόρηση τοῦ κοινοῦ ὑπό τοῦ κράτους ἐπί τῆς ἐπικινδύνου καί
καταστροφικῆς δράσεως τῶν αἱρέσεων.
-Ἐνίσχυση ἰδιωτικῶν πρωτοβουλιῶν πού ἔχουν ὡς σκοπόν τήν πληροφόρηση τοῦ
κοινοῦ ἐπί τοῦ ἰδίου θέματος.
-Εἰσαγωγή εἰδικῆς νομοθεσίας καταχωρήσεως τῶν αἱρέσεων εἰς κρατικά ἀρχεῖα
καθώς καί τῶν εἰς τήν ἀλλοδαπήν εὐρισκομένων κεντρικῶν ἑδρῶν τῶν αἱρέσεων
πού δροῦν στά διάφορα κράτη.
-Εἰσαγωγή εἰδικῆς νομοθεσίας προστασίας τῆς νεότητος ἐκ τῆς ἐπικινδύνου
δράσεως τῶν αἱρέσεων μεταξύ ἄλλων δι’ ἀπαγορεύσεως ἀπαγωγῆς τῶν ἀνηλίκων,
μεταφορᾶς τους εἰς ἄλλο κράτος κ.λπ. καί ἰδία κύρωση τῆς διεθνοῦς συμβάσεως ἐκτελέσεως
ἀλλοδαπῶν δικαστικῶν ἀποφάσεων.
-Αὐστηροτέρα ἐφαρμογή τῆς ἤδη ὑφισταμένης νομοθεσίας προστασίας τῶν
ἀνηλίκων ἔναντι τῶν αἱρέσεων.
-Οἱ ὀπαδοί τῶν αἱρέσεων πρέπει νά πληροφοροῦνται, ὅτι εἶναι ἐλεύθεροι νά
τίς ἐγκαταλείψουν ὁποτεδήποτε τό ἐπιθυμοῦν.
-Οἱ ἐργαζόμενοι στίς ὑπηρεσίες τῶν αἱρέσεων πρέπει νά ἀπολαύουν τήν
προστασία τῆς ἐργατικῆς νομοθεσίας καί τῆς νομοθεσίας περί κοινωνικῶν
ἀσφαλίσεων.
3. Τό ἔτος 1999 ἡ Κοινοβουλευτική Συνέλευση τοῦ Συμβουλίου τῆς Εὐρώπης
ἐπανέρχεται διά νεωτέρας Συστάσεώς της συμπληρούσης τήν προαναφερθεῖσαν
σύσταση Νο 1178/1992. Ἡ νέα ἐν προκειμένω Σύσταση εἶναι ἡ 1412/1999, τά κύρια
σημεῖα τῆς ὁποίας εἶναι τά κάτωθι:
-Κατ’ ἀρχήν μνημονεύει τήν προηγουμένη Σύσταση, τήν ὁποίαν καί
ἐπαναλαμβάνει, ἀναφέρει δέ ὅτι ἀπό τῆς υἱοθετήσεως τῆς προηγουμένης Συστάσεως
ἐμεσολάβησαν πολλά, τά ὁποῖα καί ὑποχρεώνουν τήν Κοινοβουλευτική Συνέλευση νά ἐπανέλθει
καί νά τά ἀντιμετωπίσει
-Καταλήγει εἰς τό συμπέρασμα, ὅτι πράγματι εἶναι δυσχερεστάτη ἡ διατύπωση
ὁρισμοῦ τῶν αἱρέσεων, παρά ταῦτα ὅμως διαπιστοῦται, ὅτι ὑπάρχει ἀνησυχία γιά
τίς ὁμάδες ἐκεῖνες, πού ἀναπτύσσουν δραστηριότητα θρησκευτική ἤ μυστικιστική.
-Γιά τίς ὁμάδες αὐτές θά πρέπει νά ἐξασφαλισθεῖ, ὅτι ἡ δράση τους θά εἶναι
νόμιμη.
-Θά πρέπει νά συλλέγωνται ὑπεύθυνες πληροφορίες γιά τίς αἱρέσεις καί νά
διοχετεύονται εἰς τό εὐρύ κοινό. Ἰδία θά πρέπει πληροφόρηση περί τῶν
αἱρέσεων νά ὑπάρχει καί στήν ἐκπαίδευση τῶν νέων.
-Θά πρέπει νά ὑπάρξει προστασία τῶν ἀτόμων ἐκείνων πού εἶναι περισσότερον
εὐάλωτα ἀπό τίς αἱρέσεις καί ἰδίως τῶν νέων καί νά ὑπάρχει ἔλεγχος ἐπί τῶν
μεθόδων καί τακτικῶν πού χρησιμοποιοῦν πρός τοῦτο οἱ αἱρέσεις, ὡς π.χ.
κακομεταχείριση, βιασμοί, πλύσεις ἐγκεφάλου, ἀπαγορεύσεως παρακολουθήσεως
μαθημάτων κατωτέρας ἤ μέσης ἐκπαιδεύσεως, κ.λπ.
Πρός τοῦτο ἡ Σύσταση καταλήγει εἰς τό νά προτείνει πρός τά εὐρωπαϊκά κράτη
τά ἑξῆς κυρίως:
-Δημιουργία ἤ ὑποστήριξη κέντρων πληροφοριῶν περί τῶν αἱρέσεων.
-Πληροφόρηση περί τῶν δοξασιῶν ἑκάστης αἱρέσεως εἰς τήν σχολικήν
ἐκπαίδευση.
-Παραπομπή στά ποινικά δικαστήρια τῶν παρανόμων πράξεων τῶν αἱρέσεων.
-Αὐστηρά ἐφαρμογή τῆς νομοθεσίας περί ὑποχρεωτικῆς σχολικῆς ἐκπαιδεύσεως.
-Ἐνθάρρυνση τῆς δημιουργίας ἑνώσεων ἀτόμων πού ὑπῆρξαν θύματα οἱ ἴδιοι ἤ τά
τέκνα τους τῶν ἐκνόμων δραστηριοτήτων καί τακτικῶν τῶν αἱρέσεων.
-Προσέγγιση καί διάλογος μέ τούς ἐνδιαφερομένους.
-Προσφορά βοηθείας πρός δημιουργίαν κέντρων πληροφορήσεως περί τῶν
αἱρέσεων.
-Δημιουργία εὐρωπαϊκοῦ Παρατηρητηρίου διά τίς ὁμάδες μέ θρησκευτικό,
ἀποκρυφιστικό ἤ πνευματικό χαρακτήρα.
Ἐπισημαίνουμε ἐν προκειμένω ὡς πρός τό τελευταῖο τοῦτο σημεῖο, ὅτι ἡ 25η
σύνοδος τῶν Εὐρωπαίων Ὑπουργῶν ἐπί θεμάτων Οἰκογενείας τῶν χωρῶν μελῶν τοῦ
Συμβουλίου τῆς Εὐρώπης ἀπεφάσισε τήν ἵδρυση «Εὐρωπαϊκῆς Ὑπηρεσίας
τεκμηριώσεως Αἱρέσεων», ἡ ὁποία θά ἐγκατασταθεῖ στή Βιέννη μέ στόχο τήν
ἀντιμετώπιση τῶν ἑκατοντάδων παραθρησκευτικῶν ὀργανώσεων πού ἐμφανίζονται
συγκεκαλυμμένες ἤ σκοτεινές. Ἡ Ὑπηρεσία αὐτή θά ἔχει ὡς σκοπόν νά συμβάλει εἰς
τήν καταστολή τῶν δραστηριοτήτων, πού ὑπό τό πρόσχημα θρησκευτικῶν
δραστηριοτήτων ὁδηγοῦν ἀνθρώπους εἰς ψυχικήν ἐξάρτηση καί ὑλική ἐκμετάλλευση
ὑπό ὁρισμένων αἱρέσεων.
4. Ἀλλά καί τό Εὐρωπαϊκό Δικαστήριο Ἀνθρωπίνων Δικαιωμάτων καίτοι ἔχει
δεχθεῖ ἐν μέρει κάποιες προσφυγές τῶν αἱρέσεων ἐν τούτοις οὐδέποτε ἐθεώρησε
ὡς ἀσυμβίβαστες μέ τήν Εὐρωπαϊκή Σύμβαση Ἀνθρωπίνων Δικαιωμάτων διατάξεις νόμων
τῶν εὐρωπαϊκῶν χωρῶν, πού σκοπόν εἶχαν τόν κρατικό ἔλεγχο τῶν αἱρέσεων. Ἔτσι
ἐθεώρησε τήν ἑλληνική νομοθεσία περί προσηλυτισμοῦ ὡς ἀπολύτως συμβιβαστή μέ
τήν Εὐρωπαϊκή Σύμβαση Ἀνθρωπίνων Δικαιωμάτων (ἀπόφαση τῆς 23.5.1993 ὑπόθεση
Κοκκινάκης) μάλιστα ἔφθασε νά ἐπικυρώσει ἑλληνικές καταδίκες ἐπί προσηλυτισμῷ
ὑπό ὀπαδῶν τῶν Πεντηκοστιανῶν (ἀπόφαση τῆς 24.2.1998 ὑπόθεση Λαρίσης),
καθώς καί τήν ἑλληνική διάταξη περί κρατικῆς ἀδείας ἱδρύσεως ναῶν καί εὐκτηρίων
οἴκων (ἀπόφαση τῆς 26.9.1996 ὑπόθεση Μανουσάκης). Ἐπίσης ἐθεώρησε ὡς συμβιβαστή
πρός τήν ὡς ἄνω Εὐρωπαϊκή Σύμβαση τήν ἀγγλική νομοθεσία περί προσβολῆς τῆς
θρησκείας (ἀπόφαση τῆς 25.11.1996 ὑπόθεση Wingrove). Περαιτέρω ἐπεκύρωσε
ἀπόφαση τῶν αὐστριακῶν ἀρχῶν διαλύσεως τῆς ὀργανώσεως τοῦ Moon ἀπορρίψαν τήν
προσφυγή του (ἀπόφαση τῆς 15.10.1981), ἐνῶ ἐπίσης ἐπεκύρωσε ἀπόφαση τῶν
ἀγγλικῶν ἀρχῶν νά μήν ἐγκρίνουν τήν ἵδρυση ναοῦ τῶν Χάρε Κρίσνα (ἀπόφαση τῆς
8.3.1994). Οἱ δύο τελευταῖες ἀποφάσεις εἶναι τῆς Εὐρωπαϊκῆς Ἐπιτροπῆς
Ἀνθρωπίνων Δικαιωμάτων, ἐνῶ ἡ ἰδία Ἐπιτροπή ἀπέρριψε ὅλες τίς μέχρι σήμερα
ὑποβληθεῖσες προσφυγές τῶν ἀντιρρησιῶν συνειδήσεως, τιμωρηθέντων διά ἄρνηση
ἐκτελέσεως στρατιωτικῆς ὑπηρεσίας.
Περιοδικό «διάλογος»
Ιούλιος -Σεπτέμβριος 2016, τεύχος 85
Για να γίνετε συνδρομητές στο Περιοδικό "ΔΙΑΛΟΓΟΣ" παρακαλούμε
καλέστε στο 2106396665