ΑΚΟΛΟΥΘΙΑ ΤΗΣ ΘΕΙΑΣ ΜΕΤΑΛΗΨΕΩΣ
Εἰσαγωγὴ - Κείμενο - Μετάφραση
(Μετάφραση: Εὐάγγελος Γ. Καρακοβούνης)
[ΑΠΟΔΕΙΠΝΟΝ] [ΕΠΑΥΡΙΟΝ] [ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΑ]
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Ἡ θεία Εὐχαριστία εἶναι τὸ Μυστήριο τοῦ μεγάλου καὶ Μυστικοῦ Δείπνου, ποὺ ἵδρυσε καὶ τέλεσε πρῶτος ὁ Κύριός μας Ἰησοῦς Χριστὸς στὸ ὑπερῶο τῆς Ἱερουσαλὴμ τὸ βράδυ τῆς Πέμπτης, πρὶν ἀπὸ τὴν ἔναρξη τοῦ ἑβραϊκοῦ Πάσχα (Παρασκευή). Αὐτὸ τὸ Μυστήριο παρέδωσε ὁ Κύριος στὴν Ἐκκλησία Του γιὰ νὰ τελεσιουργεῖται σὲ κάθε θεία Λειτουργία.
Ὡς Μυστήριο ἡ θεία Εὐχαριστία ἔχει τὴν ἔννοια ὅτι κάτω ἀπὸ τὰ στοιχεῖα τοῦ ἄρτου καὶ τοῦ οἴνου, τὰ ὁποῖα ἁγιάζονται μὲ τὴν ἐπίκληση τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ὑπάρχουν πραγματικὰ τὸ ἄχραντο Σῶμα καὶ τὸ τίμιο Αἷμα τοῦ Χριστοῦ μας. Εἶναι τὸ Σῶμα ποὺ γεννήθηκε, πέθανε στὸ Σταυρό, ἀναστήθηκε ἀπὸ τὸν τάφο καὶ θεωμένο ἀναλήφθηκε ἐν δόξῃ στοὺς οὐρανούς, ὅπου κάθεται «ἐκ δεξιῶν τοῦ Πατρὸς».
Ἡ θεία Εὐχαριστία, ὅμως, εἶναι ταυτόχρονα καὶ θυσία. Εἶναι πραγματική, ἀληθινή, ἀναίμακτη θυσία. Εἶναι ἡ σταυρικὴ θυσία τοῦ Κυρίου στὸ Γολγοθᾶ, ἡ ὁποία ἐπαναλαμβάνεται σὲ κάθε Λειτουργικὴ σύναξή μας «ὑπὲρ τῆς τοῦ κόσμου ζωῆς καὶ σωτηρίας».
Ἡ θεία Εὐχαριστία εἶναι Μυστήριο κατεξοχὴν θεοποιητικό. Εἶναι τὸ Μυστήριο τοῦ Χριστοῦ καὶ τῆς Ἐκκλησίας. Ἐνῶ στὰ ἄλλα Μυστήρια παρέχεται ἡ Χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος γιὰ τὸν ἁγιασμὸ τῶν πιστῶν, στὴ θεία Εὐχαριστία παρέχεται ὁ Ἴδιος ὁ Χριστός, τὸ Σῶμα καὶ τὸ Αἷμα Του, τὰ ὁποῖα μεταλαμβάνοντας οἱ πιστοὶ ἑνώνονται μὲ τὸ Χριστὸ καὶ μεταξύ τους σὲ μιὰ κοινωνία βαθιὰ χριστολογικὴ καὶ ἀνθρωπολογική. Γι᾿ αὐτὸ ἡ θεία Εὐχαριστία εἶναι τὸ κατεξοχὴν Μυστήριο τῆς Ἐκκλησίας.
* * *
Ἡ Μετάληψη εἶναι ἡ τελευταία, ἡ πιὸ σημαντική, ἡ πιὸ οὐσιαστικὴ πράξη συμμετοχῆς τῶν πιστῶν στὸ Μυστήριο τῆς θείας Εὐχαριστίας. Τότε ὁλοκληρώνεται τὸ Μυστήριο, ὅταν μεταλαμβάνουμε τοῦ Σώματος καὶ τοῦ Αἵματος τοῦ Χριστοῦ, δηλαδὴ ὅταν μετέχουμε τῆς θεότητας τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ. Προκειμένου ὅμως νὰ προσέλθουμε στὴ θεία Μετάληψη ἀπαραίτητη εἶναι καὶ ἡ σχετικὴ προετοιμασία, ποὺ πρέπει νὰ εἶναι ἀνάλογη μὲ τὴν ἱερότητα τοῦ Μυστηρίου τῆς θείας Εὐχαριστίας. Ὁ πιστὸς πρέπει νὰ ἔχει σαφὴ αἴσθηση τῆς ἱερότητας τῆς θείας Μεταλήψεως. Νὰ πιστεύει ἀπόλυτα ὅτι πρόκειται περὶ τροφῆς μυστηριακῆς, ὅτι κάτω ἀπὸ τὸν ἄρτο καὶ τὸν οἶνο λαμβάνει μέσα του ὁλόκληρο τὸ Χριστό· ὅτι γίνεται χριστοφόρος καὶ θεοφόρος. καὶ γιαυτὸ δὲν πρέπει νὰ προσέρχεται στὴ θεία Μετάληψη ἐπιπόλαια καὶ μηχανικά, ἀπὸ ἁπλὴ συνήθεια, ἀλλὰ νὰ εἶναι ὅσο γίνεται «καθαρὸς» γιὰ νὰ δεχτεῖ μέσα του τὸν Καθαρὸ (τὸ Χριστὸ). Ἡ κατάσταση αὐτὴ ἀφορᾶ στὴν κάθαρση τοῦ ἐσωτερικοῦ κόσμου τοῦ ἀνθρώπου, τὸν «κρυπτὸν τῆς καρδίας ἄνθρωπον», τὴν κάθαρση δηλαδὴ τῆς σκέψης, τῆς ἐπιθυμίας καὶ τῆς βουλήσεως, ἡ ὁποία ἐπιτυγχάνεται μὲ τὸν συνεχὴ ἀγώνα κατὰ τῆς ἁμαρτίας κάτω ἀπὸ τὴν καθοδήγηση τοῦ πνευματικοῦ πατέρα.
* * *
Ἡ ὅλη προετοιμασία γιὰ τὴ θεία Κοινωνία ὁλοκληρώνεται μὲ τὴν Ἀκολουθία τῆς θείας Μεταλήψεως, ἡ ὁποία ἀποτελεῖται ἀπὸ τρία μέρη· τὸν Κανόνα, ποὺ διαβάζεται τὴν παραμονὴ τῆς ἡμέρας κατὰ τὴν ὁποία θὰ κοινωνήσει ὁ πιστός· τὴν κυρίως Ἀκολουθία, μὲ τὶς εὐχές, ποὺ διαβάζεται τὸ πρωί, προτοῦ μεταβοῦμε στὴν ἐκκλησία γιὰ τὴ θεία Λειτουργία· καὶ ἀπὸ τὶς μικρὲς εὐχὲς ποὺ λέγει ὁ λειτουργὸς ἀμέσως πρὸ τῆς θείας Μεταλήψεως.
Κάθε φορά, λοιπόν, ποὺ πρόκειται νὰ μεταλάβουμε τὰ ἄχραντα Μυστήρια, μὲ εὐλάβεια μεγάλη καὶ πόθο ἱερό, μὲ συναίσθηση τῆς ἀνθρώπινης ἀδυναμίας μας ἀλλὰ καὶ ἐλπίδα στὸ ἔλεος καὶ τὴν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ μας, ἀπὸ τὸ βράδυ νὰ διαβάζουμε μὲ προσοχὴ καὶ κατάνυξη πολλὴ τὴν Ἀκολουθία τῆς θείας Μεταλήψεως, γιὰ ν᾿ ἀκολουθήσει τὴν ἑπομένη ἡ συμμετοχή μας στὴ Λειτουργικὴ σύναξη καὶ τὴ θεία Μετάληψη τοῦ Σώματος καὶ τοῦ Αἵματος τοῦ Χριστοῦ μας, «εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν καὶ εἰς ζωὴν αἰώνιον».
Ε.Γ.Κ.