Άγιος Γρηγόριος Νύσσης: "Λόγοι εις τους μακαρισμούς "
Η ΝΟΣΤΑΛΓΙΑ ΤΗΣ ΧΑΜΕΝΗΣ ΥΓΕΙΑΣ
«δια της ατόπου επιθυμίας των δηλητηρίων»!
“[…]τι θα ήταν καλύτερο; Να μη δημιουργήσει καθόλου τον άνθρωπο, επειδή προέβλεπε την απομάκρυνσή του από το καλό, ή να τον δημιουργήσει, κι αφού ασθενήσει, να τον επαναφέρει και πάλι «προς την εξ αρχής χάριν»; (P.G. 45,37). Ο Θεός προτίμησε το δεύτερο, κι εδημιούργησε τον άνθρωπο, μολονότι γνώριζε αυτό που επρόκειτο να συμβεί. Κι αυτό επειδή σαν άλλος έμπειρος ιατρός, που διαθέτει κάθε είδος θεραπευτικών φαρμάκων, αφού δεν έγινε δεκτή από το παιδί του η συμβουλή για την αποφυγή του κακού, παραχώρησε να γευθεί όσα ήταν βλαπτικά. Αυτό όμως είχε ως αποτέλεσμα να μάθει «δια της πείρας των αλγεινών», πόσο χρήσιμη ήταν η πατρική συμβουλή. Κι έτσι έφτασε να νοσταλγήσει τη χαμένη υγεία του, οπότε και τον επαναφέρει με τα φάρμακα «προς την ευεξίαν», που στερήθηκε «δια της ατόπου επιθυμίας των δηλητηρίων» (P.G. 46,524).
Μερικοί, άλλοι, τους οποίους ο άγιος Γρηγόριος χαρακτηρίζει ως επιπόλαιους, θα επιθυμούσαν να ιδούν, ακόμη και με τρόπο βίαιο και αναγκαστικό, την απομάκρυνση του ανθρώπου από το κακό και την επιστροφή του στο αγαθό. Αυτό όμως δεν φάνηκε ωφέλιμο και χρήσιμο στον Πλάστη. Επειδή έγινε θεληματικά η απομάκρυνση, θεληματικά έπρεπε να γίνει και η επάνοδος. Διαφορετικά η αναγκαστική προσαγωγή του στο αγαθό θα ήταν μια πράξη στερητική της ελευθερίας του. «Αφαίρεσις του προέχοντος αγαθού και της ισοθέου τιμής αποστέρησις, ισόθεον γαρ εστί το αυτεξούσιον». Έπρεπε, λοιπόν, να βρεθεί ένας τρόπος, ώστε και το αυτεξούσιο να διατηρηθεί, αλλά κι η επάνοδος προς το αγαθό να μην παρεμποδιστεί (P.G. 46,524).
ΣΕΙΡΑ «ΛΟΓΙΚΗ ΛΑΤΡΕΙΑ», ΑΓΙΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΝΥΣΣΗΣ, «ΛΟΓΟΙ ΕΙΣ ΤΟΥΣ ΜΑΚΑΡΙΣΜΟΥΣ», Αρχιμ. ΠΑΓΚΡΑΤΙΟΥ ΜΠΡΟΥΣΑΛΗ, ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗΣ ΔΙΑΚΟΝΙΑΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ, Σελ. 12