Ολοκληρώθηκε το έργο στον Παναγίο Τάφο από το ΕΜΠ
11 Μαΐου 2017
Παραδόθηκε το τιτάνιο έργο πολυμελούς επιστημονικής ομάδας του ΕΜΠ στα Ιεροσόλυμα
Ένα έργο παγκόσμιας εμβέλειας για ένα ιστορικό μνημείο πολιτισμικής κληρονομιάς, έδωσε πρόσφατα το μήνυμα της ενότητας των λαών, με την επιστημονική βοήθεια και στήριξη των καθηγητών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου.
Δύο αιώνες μετά την αναστήλωση του Ιερού Κουβουκλίου του Παναγίου Τάφου από τον Κάλφα Κομνηνό και 70 χρόνια μετά την τοποθέτηση από τη Βρετανική Αρμοστεία σιδηρού κλωβού για τη συγκράτηση του παραμορφωμένου Ιερού Κουβουκλίου, η διεπιστημονική ομάδα του ΕΜΠ παρέδωσε ενισχυμένο, συντηρημένο και αποκατεστημένο το Ιερό Κουβούκλιο του Παναγίου Τάφου στις τρεις χριστιανικές κοινότητες στις 22 Μαρτίου 2017.
Πρόκειται για εμβληματικό έργο διεθνούς εμβέλειας και παγκόσμιας σημασίας που έφερε σε πέρας η διεπιστημονική ομάδα του ΕΜΠ, με επικεφαλής την καθηγήτρια της Σχολής Χημικών Μηχανικών, κυρία Αντονία Μοροπούλου, απαρτιζόμενη από τον ομότιμο καθηγητή της Σχολής Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, κ. Εμμ. Κορρέ, τον καθηγητή της Σχολής Αγρονόμων και Τοπογράφων Μηχανικών, κ. Α. Γεωργόπουλο, καθηγητή της Σχολής Πολιτικών Μηχανικών, κ. Κ. Σπυράκο, τον επίκουρο καθηγητή της Σχολής Πολιτικών Μηχανικών, κ. Χ. Μουζάκη, καθώς και 50μελή ομάδα επιστημόνων, συνεργατών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου.
Το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο είχε την ευθύνη της επιστημονικής επιστασίας του έργου, βάσει της ιστορικής συμφωνίας των τριών προκαθήμενων, του Ελληνορθόδοξου Πατριαρχείου Ιεροσολύμων, του Τάγματος των Φραγκισκανών και του Πατριαρχείου των Αρμενίων στα Ιεροσόλυμα, σε εκτέλεση της καινοτόμου μελέτης της διεπιστημονικής ομάδας του ΕΜΠ.
Η συνεχής επιστημονική παρακολούθηση, τεκμηρίωση και αποτίμηση των νέων ευρημάτων, αλλά και των ιδίων των επεμβάσεων αποκατάστασης, αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της ολοκληρωμένης διοίκησης του έργου, σε συνεργασία με τις τρεις χριστιανικές κοινότητες και τα συνεργεία αναστηλωτών και συντηρητών. Η υψηλή τεχνογνωσία, οι καινοτόμες τεχνολογίες και τα υλικά που εφαρμόζονται στις διαδικασίες αποκατάστασης, καθώς και η θεματική διαχείριση του μεγάλου όγκου δεδομένων για την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς, αποτελούν καινοτόμο μεθοδολογία, την οποία εισφέρει το ΕΜΠ διεθνώς στην προστασία των μνημείων. Το διεπιστημονικό εργαστήριο, το οποίο δημιουργήθηκε δίπλα στο Ιερό Κουβούκλιο από τις τρεις χριστιανικές κοινότητες, με την ευθύνη και υπό τη διεύθυνση της υπεύθυνης του έργου και της διεπιστημονικής ομάδας του ΕΜΠ, αποτελεί ήδη κέντρο αναφοράς ερευνητών, μελετητών και εκπαιδευομένων από όλο τον κόσμο.
Ιδιαίτερα σημαντική ήταν η τεκμηρίωση και η μελέτη του Παναγίου Τάφου από τη διεπιστημονική ομάδα του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, όταν μετά από επτά αιώνες μετακυλήθηκε η ταφική πλάκα του Αρκοσολίου και αποκαλύφθηκε το εσωτερικό του Παναγίου Τάφου στο πλαίσιο εργασιών ενεμάτωσης των εσωτερικών φάσεων του Ιερού Κουβουκλίου, οπότε και επετεύχθη η στερέωση του Ιερού Βράχου και η ανάδειξή του μέσα από το παράθυρο που άνοιξε στην ορθομαρμάρωση του ταφικού θαλάμου. Η αποκάλυψη αυτή έδωσε στους επιστήμονες τη δυνατότητα να μελετήσουν για πρώτη φορά τον Τάφο του Χριστού και τον Ιερό Βράχο και να πιστοποιήσουν ότι πρόκειται για το αυθεντικό ταφικό μνημείο της Κωνσταντίνειας περιόδου και ότι η σημερινή επιτάφια πλάκα τοποθετήθηκε μετά την καταστροφή της αρχικής το 1244 μ.Χ., στην ύστερη Σταυροφοριακή περίοδο.
Ο Πανάγιος Τάφος καθίσταται κέντρο διεθνούς θρησκευτικού, επιστημονικού και πολιτιστικού ενδιαφέροντος, κέντρο έρευνας και καινοτομίας, κέντρο στο οποίο το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο πρωτοστατεί.
Σήμερα στο Ναό της Αναστάσεως εγκαθίσταται και λειτουργεί πρόγραμμα ολοκληρωμένης παρακολούθησης υγροθερμικής, δυναμικής συμπεριφοράς και ελέγχου καθετότητας του Ιερού Κουβουκλίου από τη διεπιστημονική ομάδα του ΕΜΠ.
Η διεπιστημονική ομάδα παραδίδοντας το έργο επισήμανε τα προβλήματα που εντόπισε στον υπόγειο χώρο, μετά από την έγκριση εξέτασής του από τις τρεις χριστιανικές κοινότητες, και κατέθεσε πρόταση –με τη συνδρομή του Τομέα της Γεωτεχνικής Σχολής Πολιτικών Μηχανικών, Παύλου Μαρίνου και Μιχάλη Καββαδά– για την αντιμετώπιση των κινδύνων για τη σταθερότητα του Ιερού Κουβουκλίου και την αειφορία της αποκατάστασής του.
Όπως τόνισε η κυρία Μοροπούλου κατά την παρουσίαση του έργου στο πλαίσιο της λαμπρής τελετής στον Πανίερο Ναό της Αναστάσεως και στο Ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο Ιεροσολύμων την Τετάρτη 22 Μαρτίου 2017:
«Αξιότιμε κύριε Πρύτανη του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, καθηγητή Ιωάννη Γκόλια, είμαστε περήφανοι που παραδίδουμε σήμερα αυτό το απαιτητικό έργο με καινοτομία, η οποία αναγνωρίστηκε και στην ειδική εκδήλωση στις Βρυξέλλες στις 14.3.2017 από τους εκπροσώπους των αρμοδίων Γενικών διευθύνσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Είμαστε περήφανοι, γιατί δουλέψαμε συλλογικά και στο πλαίσιο ανοιχτού διαλόγου με τις χριστιανικές, τεχνικές και αρχαιολογικές αρχές, εξασκώντας στην πράξη τις παραδόσεις του Πολυτεχνείου. Πρέπει να αναφέρουμε και να αναγνωρίσουμε την πολύτιμη συμβολή όλων των Καθηγητών του ΕΜΠ, του επιστημονικού και εκπαιδευτικού προσωπικού και των επιστημονικών συνεργατών, οι οποίοι έδωσαν τον καλύτερό τους εαυτό για τους κοινούς στόχους.
Εξοχότατε Πρωθυπουργέ της Ελλάδας, κύριε Αλέξη Τσίπρα, η παρουσία σας μας τιμά και αναδεικνύει ότι το έργο αυτό εποίησαν Έλληνες, σε συνεργασία με τις τρεις χριστιανικές κοινότητες του Παναγίου Τάφου στην Ιερουσαλήμ».
Το έργο αυτό κατέστη δυνατό χάρις στις χορηγίες του Παγκόσμιου Ταμείου Μνημείων (World Monuments Fund), της αεροπορικής εταιρείας Aegean –που έστησε αερογέφυρα ανάμεσα στην Αθήνα και το Τελ Αβίβ, ανάμεσα στο Πολυτεχνείο και τον Πανάγιο Τάφο– του Βασιλιά της Ιορδανίας, του Προέδρου της Παλαιστινιακής Κυβέρνησης, πολλών ιδιωτών χορηγών, Ρώσων και άλλων, και από την Ελλάδα, της Τράπεζας Αττικής, της Τράπεζας Eurobank, του κ. Αθ. Μαρτίνου, του Οικουμενικού Πατριάρχη και πολλών Μητροπόλεων και Ιερών Μονών από το Άγιον Όρος και την Ελλάδα, του Ελληνικού Συνδέσμου Παναγίου Τάφου κ.ά.