Μετά το IQ και το EQ, έρχεται το DQ!
Τι είναι το DQ (Digital Intelligence) και γιατί έχει τόση σημασία στις μέρες μας; Πόσο πραγματικά «έξυπνοι» είμαστε τελικά όσον αφορά την ψηφιακή μας παρουσία;
Για πολλά χρόνια το IQ, η κλασική νοημοσύνη ενός ατόμου, ήταν ένα μετρήσιμο μέγεθος, μια μονάδα μέτρησης του κατά πόσο ένας άνθρωπος μπορεί να ανταποκριθεί σε διανοητικές προκλήσεις. Μετά ήρθε το EQ (emotional intelligence), η συναισθηματική νοημοσύνη, που διεκδίκησε κι αυτή μερίδιο στη συζήτηση για το πόσο ικανός είναι κάποιος. Με το EQ, άρχισαν να αποκτούν τη σημασία που τους άξιζε οι συναισθηματικές ικανότητες, το να μπορεί ένας άνθρωπος να αλληλεπιδρά σωστά με το περιβάλλον του, να καταλαβαίνει τα κίνητρα και τα συναισθήματά του, να αντιλαμβάνεται το πώς νιώθουν οι άλλοι, να τους παροτρύνει και να τους εμπνέει.
Τον τελευταίο καιρό ένα νέο είδος
νοημοσύνης παίρνει τη σκυτάλη. Είναι το DQ, το Digital Quotient Intelligence, δηλαδή η ικανότητα και η ευστροφία με την οποία εντασσόμαστε στο ψηφιακό κόσμο που διαμορφώνεται. Πόσο σωστά χρησιμοποιούμε τα ψηφιακά μέσα; Πόσο υπεύθυνα; Πόσο γρήγορα προσαρμοζόμαστε στις εξελίξεις; Αυτή είναι μια τεράστια κουβέντα με πολλές προεκτάσεις. Ξαφνικά τα digital skills, οι ψηφιακές δεξιότητες έχουν γίνεται απαραίτητο asset ακόμα και για ανθρώπους σε επαγγέλματα που δεν είναι αμιγώς ψηφιακά. Επειδή όλοι αλληλεπιδρούμε μεταξύ μας, συχνά χρειάζεται να έχουμε ένα minimum ψηφιακής «παιδείας» για να μπορέσουμε να συνυπάρξουμε.
Οι ειδικοί του EQ έχουν συμφωνήσει σε 8 βασικές δεξιότητες που καλλιεργούν το DQ μας και αυτές τις δεξιότητες θέλουμε να σας μεταφέρουμε εδώ:
1.Ψηφιακή ταυτότητα (Digital Citizen Identity)
Η ικανότητά μας να φτιάχνουμε και να χειριζόμαστε μια υγιή ψηφιακή παρουσία. Προσοχή όμως: σε αυτό το κομμάτι εντάσσεται και το πόσο καταφέρνουμε να ισορροπήσουμε την ψηφιακή ταυτότητά μας με την ταυτότητά μας στον «πραγματικό» κόσμο, δηλ. το πόσο μπορούμε να ζούμε με ακεραιότητα online αλλά και offline.
2.Διαχείριση ιδιωτικότητας (Privacy Management)
Η ικανότητα να χειριζόμαστε με διακριτικότητα όλα τα προσωπικά δεδομένα online ώστε να προστατεύουμε την μυστικότητα και το απόρρητο όχι μόνο τα δικά μας αλλά και των άλλων.
3.Κριτική σκέψη (Critical thinking)
Η ικανότητα να μπορείς να μην δέχεσαι άκριτα ό,τι βλέπεις online. Να μπορείς να διαχωρίζεις δηλαδή το αληθινό από το ψεύτικο, το εποικοδομητικό από το επιβλαβές, κοκ.
4.Ψηφιακό αποτύπωμα (Digital Footprint)
Το ψηφιακό αποτύπωμα έχει την έννοια που έχει και το οικολογικό αποτύπωμα. Όταν λέμε οικολογικό αποτύπωμα τι εννοούμε; Το τι επίδραση έχουν οι ενέργειές μας προς το περιβάλλον –αν το ευνοούν ή αν το επιβαρύνουν. Έτσι και το ψηφιακό μας αποτύπωμα είναι το αν με την ψηφιακή μας δράση κάνουμε αυτόν τον κόσμο καλύτερο ή χειρότερο.
5.Ψηφιακή ενσυναίσθηση (Digital Empathy)
Ένας όρος που παραπέμπει στο EQ, στην συναισθηματική νοημοσύνη. Με τον όρο ψηφιακή ενσυναίσθηση εννοούμε να μπορούμε να νιώσουμε και να σεβόμαστε τις ανάγκες και τα συναισθήματα που έχουμε εμείς και οι άλλοι χρήστες του ψηφιακού κόσμου.
6.Διαχείριση διαδικτυακής προστασίας (Cybersecurity management)
Πιο σύνθετη δεξιότητα που περιλαμβάνει το να προστατεύουμε τους εαυτούς μας και τους τρίτους απέναντι σε κλοπή δεδομένων και κωδικών, και να διαφυλάσσουμε τα ηλεκτρονικά μας κανάλια από κυβερνοεπιθέσεις (cyberattacks).
7.Αντιμετώπιση διαδικτυακού bullying (Cyberbullying management)
Πολύ σημαντική δεξιότητα που συνίσταται στο να αναγνωρίζουμε περιπτώσεις διαδικτυακού εκφοβισμού και να τις αντιμετωπίζουμε έξυπνα για να μειώσουμε το φαινόμενο.
8.Διαχείριση χρόνου ανοικτής οθόνης
Σε μια εποχή που περνάμε όλο και περισσότερο μέρος της ημέρας μας μπροστά από μια οθόνη, η δεξιότητα αυτή έγκειται στο να καταφέρνουμε να «αποσυνδεόμαστε». Στο να μην αναλωθούμε πλήρως στην ψηφιακή παρουσία μας και αμελήσουμε την ζωή μας στον έξω κόσμο.
Είναι πολυτέλεια το DQ; Μάλλον όχι. Η ψηφιακή μας νοημοσύνη φαίνεται να είναι κάτι που έχει όλο και μεγαλύτερη σημασία για τις εταιρείες που δουλεύουμε αλλά και τις εταιρείες που θέλουμε να δουλέψουμε. Το πόσο δυναμώνουμε αυτό το «κάτι» ή το αφήνουμε να ατροφήσει είναι καθαρά στο χέρι μας…