Παθητική ευθανασία
Η παθητική ευθανασία: είτε, α) με παραλείψεις (Withholding) χρησιμοποιήσεως προσπαθειών (ορών, φαρμάκων, μηχανημάτων υποστηρίξεως βασικών λειτουργιών της ζωής) είτε, β) με την απόσυρση αυτών (Withdrawing). Όμως, η διακοπή της λειτουργίας ενός μηχανήματος, το γύρισμα ενός μοχλού ή το κλείσιμο μιας στρόφιγγας, είναι μια πολύ δύσκολη απόφαση. Σε άλλες εποχές, το τέρμα της λειτουργίας δεν δημιουργούσε προβλήματα για τη διάγνωσή του. Καθορίζονταν από το σταμάτημα της καρδιοαναπνευστικής λειτουργίας. Με την αποδοχή όμως του «εγκεφαλικού θανάτου» ως του τέρματος της ζωής, προέκυψαν πολλά νέα προβλήματα.
Σε τέτοιες περιπτώσεις δεν μπορούμε να γνωρίζουμε «πότε βγαίνει η ψυχή του ανθρώπου»’ πότε ακριβώς αποβιώνει για να τον αναγγείλουμε ως «νεκρό» ή να υπογράψουμε «πιστοποιητικό θανάτου» για να προβούμε π.χ. σε λήψη οργάνων του προς μεταμόσχευση, ενώ αυτά είναι ακόμη «ζωντανά», διότι υπάρχουν σ’ αυτά ακόμη η ζωογόνος κυκλοφορία, άρα δεν είναι ακόμη «πτωματικά».
Υπάρχουν δε και περιπτώσεις κατά τις οποίες, μετά τη διάγνωση του «εγκεφαλικού θανάτου» ο άνθρωπος δεν ξεψύχησε αλλά επανήλθε στη ζωή [4,12,13], ενώ η «παθητική ευθανασία» σε μια τέτοια περίπτωση θα απέβαινε σε … δολοφονία.
Ενδιαφέρον είναι το ότι, σε πολλές περιπτώσεις η ευθύνη για την απόφαση στο «κλείσιμο ενός διακόπτη» στηρίξεως της ζωής, ανατίθεται στον άρρωστο ή στο περιβάλλον του. Και όταν ο Αριστοτέλης Ωνάσης εκείνος που τράβηξε τον σωλήνα της τεχνητής αναπνοής από το γιο του Αλέξανδρο, στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας του Κ.Α.Τ [14].
Ένα τέτοιο δικαίωμα αναγνωρίσθηκε από το Δικαστήριο του Μισούρι στην περίπτωση της Νάνσυ Μπέθ Κρούζαν, 32 ετών, που βρισκόταν σε κώμα ύστερα από αυτοκινητιστικό ατύχημα και από εξαετίας διετρέφετο τεχνητώς με σωλήνα. Επετράπη λοιπόν δικαστικώς στους γονείς της – οι οποίοι μένοντας όλα αυτά τα χρόνια σε τροχόσπιτο έξω από το Νοσοκομείο, την εφρόντιζαν και πολύ τρυφερά την περιέθαλπαν και με προσοχή παρακαλούσαν το Θεό να τους φωτίσει για το καλύτερο – να τραβήξουν τον σωλήνα σιτίσεως. Στην ένσταση των γιατρών, το Ανώτατο Δικαστήριο της Ουάσιγκτον απεφάνθη ότι: «βάσει σαφών και πειστικών αποδείξεων, η Κρούζαν δεν θα ήθελε να συνεχίσει μια ύπαρξη χωρίς διέξοδο», εφαρμόζοντας το Σύνταγμα το οποίο… «εγγυάται σε όλους τους πολίτες να αρνηθούν την παροχή ιατρικής περιθάλψεως» [15].
«ΕΥΘΑΝΑΣΙΑ», ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ Β. ΑΒΡΑΜΙΔΗΣ, ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ, ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΑΚΡΙΤΑΣ 1995, Σελ. 21-23
Βιβλιογραφία
[4] Η Κάρεν Ανν Κουΐνλαντ: Η 30χρονη «για πάντα φυτό». Η 12χρονη Ξιε Ξιαολί (ΕΒΔΟΜΗ- «ΕΝΑ» 9.3.1988). Βλέπε και Νο 13, Νο 40, περιπτ. 2,3. Νο 54 και πολλές άλλες στη δημοσιότητα.
[12] Αβραμίδης Β. Αθ.: Ευθανασία. ΑΚΤΙΝΕΣ, Φεβρ. 1989, Μάρτ. 1989.
[13] «Ονεκρός που ζει» ΕΘΝΟΣ, 1.10. 1990.
[14] Ο Κροίσος (Αριστοτέλης Ωνάσης) «σταμάτησε» την καρδιά του γιού του Αλέξανδρου. 24 ΩΡΕΣ, 24.11.1988.
[15] Το Ομοσπονδιακό Ανώτατο Δικαστήριο των Η.Π.Α. επί αντιδικίας μεταξύ πρωτοδίκου αποφάσεως της Πολιτείας του Μισσούρι και ενστάσεως των ιατρών, ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 19,12,1990.