Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου – ομιλία ΞΕ’ – εις το κατά Ιωάννην, Ιω. ΙΑ, 49 – ΙΒ, 8 «Καϊάφας, Υμείς ουκ οίδατε ουδέν, ουδέ διαλογίζεσθε ότι συμφέρει ημίν ίνα είς άνθρωπος αποθάνη υπέρ του λαού».
«Εις δε τις εξ αυτών Καϊάφας, αρχιερεύς ων του ενιαυτού εκείνου, είπεν αυτοίς˙ Υμείς ουκ οίδατε ουδέν, ουδέ διαλογίζεσθε ότι συμφέρει ημίν, ίνα εις άνθρωπος αποθάνη υπέρ του λαού», και τα εξής.
«Ενεπάγησαν έθνη εν διαφθορά, η εποίησαν εν παγίδι ταύτη, η έκρυψαν, συνελήφθη ο πους αυτών». Τούτο επί Ιουδαίων γέγονεν˙ αυτοί μεν γαρ έλεγον ανελείν τον Ιησούν, ίνα μη έλθωσιν οι Ρωμαίοι, και άρωσιν αυτών και το έθνος και την πόλιν, επειδή δε ανείλον, ταύτα έπαθον, και, άπερ ως διαφευξόμενοι έπραξαν, ταύτα, επειδή έπραξαν, ου διέφυγον. Άλλ’ ο μεν αναιρεθείς έστιν εν ουρανοίς, οι δε ανελόντες την γέενναν κληρονομούσι˙ καίτοι ου ταύτα εσκέψαντο, αλλά τι; Εβούλοντο, φησίν, ανελείν αυτόν από της ημέρας εκείνης˙ είπον γαρ ότι «ελεύσονται οι Ρωμαίοι, και αρούσιν ημών το έθνος».
«Ενεπάγησαν έθνη εν διαφθορά, η εποίησαν εν παγίδι ταύτη, η έκρυψαν, συνελήφθη ο πους αυτών». Τούτο επί Ιουδαίων γέγονεν˙ αυτοί μεν γαρ έλεγον ανελείν τον Ιησούν, ίνα μη έλθωσιν οι Ρωμαίοι, και άρωσιν αυτών και το έθνος και την πόλιν, επειδή δε ανείλον, ταύτα έπαθον, και, άπερ ως διαφευξόμενοι έπραξαν, ταύτα, επειδή έπραξαν, ου διέφυγον. Άλλ’ ο μεν αναιρεθείς έστιν εν ουρανοίς, οι δε ανελόντες την γέενναν κληρονομούσι˙ καίτοι ου ταύτα εσκέψαντο, αλλά τι; Εβούλοντο, φησίν, ανελείν αυτόν από της ημέρας εκείνης˙ είπον γαρ ότι «ελεύσονται οι Ρωμαίοι, και αρούσιν ημών το έθνος».
«Εις δε τις εξ αυτών Καϊάφας, αρχιερεύς ων του ενιαυτού εκείνου είπεν˙ (αναισχυντότερος ων των λοιπών)˙ «Υμείς ουκ οίδατε ουδέν». Όπερ εκείνοι αμφέβαλλον, και εν τάξει βουλής προετίθεσαν (έλεγον γαρ, «Τι ποιούμεν;»), τούτο ούτος αναισχύντως, και γυμνή τη κεφαλή, και μετά ιταμότητος ανεβόησε. Τί γαρ φησίν; «Υμείς ουκ οίδατε ουδέν, ουδέ διαλογίζεσθε ότι συμφέρει ίνα εις άνθρωπος αποθάνη, και μη όλον το έθνος απόληται. Τούτο δε ουκ είπεν αφ’ εαυτού, αλλά προεφήτευσεν, αρχιερεύς ων». Οράς πόση της αρχιερατικής εξουσίας η δύναμις; Επειδή γαρ όλως ηξίωτο της αρχιερωσύνης, καίτοι ανάξιος ων του πράγματος, προεφήτευσεν, ουκ ειδώς άπερ έλεγε˙ και τω στόματι μόνον εκέχρητο η χάρις, της δε μιαράς καρδίας ουχ ήψατο. Πολλοί γουν και άλλοι τα μέλλοντα είπον, ανάξιοι όντες, ο Ναβουχοδονόσορ, ο Φαραώ, ο Βαλαάμ˙ και πάντων η αιτία δήλη…
«Ένας δε από αυτούς, ο Καϊάφας, που ήτο αρχιερεύς το έτος εκείνο, είπεν εις αυτούς˙ Δεν καταλαβαίνετε τίποτε ούτε σκέπτεσθε ότι μας συμφέρει να πεθάνη ένας άνθρωπος υπέρ του λαού» κλπ.
«Επαγιδεύθησαν έθνη μέσα εις την διαφθοράν που διέπραξαν˙ από την ιδίαν παγίδα, που έκρυψαν, συνελήφθη το πόδι των».1 Αυτό συνέβη με τους Ιουδαίους˙ διότι, αυτοί μεν έλεγον να φονεύσουν τον Ιησούν, δια να μη έλθουν οι Ρωμαίοι και υποτάξουν και το έθνος των και την πόλιν των, όταν δε τον εθανάτωσαν, έπαθον αυτά, και, αυτά που έπραξαν δια ν’ αποφύγουν το κακόν, αυτά, επειδή τα έπραξαν, δεν τα διέφυγον. Άλλ’ ο μεν θανατωθείς ευρίσκεται εις τους ουρανούς, ενώ εκείνοι που τον εθανάτωσαν κληρονομούν την γέενναν˙ αν και βέβαια δεν απεφάσισαν αυτά, αλλά τι; Ήθελον, λέγει, να τον θανατώσουν από την ημέραν εκείνην˙ διότι είπον ότι «Θα έλθουν οι Ρωμαίοι και θα υποτάξουν το έθνος μας».2
«Ένας δε από αυτούς, ονόματι Καϊάφας, που ήτο αρχιερεύς το έτος εκείνο, είπεν˙ «ήτο αναισχυντότερος από τους υπόλοιπους)˙ «Σεις δεν καταλαβαίνετε τίποτε». Εκείνο ακριβώς δια το οποίον αμφέβαλλον και το διετύπωσαν κατά την σύσκεψιν (διότι έλεγον, «Τι να κάμωμεν;»3), αυτό ανεφώνησεν αυτός με αναισχυντίαν και ανεπιφύλαξιν και με θρασύτητα. Τι λέγει δηλαδή; «Σεις δεν καταλαβαίνετε τίποτε, ούτε σκέπτεσθε ότι συμφέρει ν’ αποθάνη ένας άνθρωπος και να μη χαθή ολόκληρον το έθνος. Αυτό δε δεν το είπεν από τον εαυτόν του, αλλά το προεφήτευσεν, επειδή ήτο αρχιερεύς. Βλέπεις πόση είναι η δύναμις της αρχιερατικής εξουσίας; Διότι, επειδή είχεν αξιωθή της αρχιερωσύνης εν γένει, αν και ήτο ανάξιος αυτής, προεφήτευσε, χωρίς να γνωρίζη αυτά που έλεγεν˙ η χάρις εχρησιμοποίησε μόνον το στόμα, χωρίς να εγγίση την μιαράν καρδίαν. Βέβαια και πολλοί άλλοι προείπον τα μέλλοντα να συμβούν, αν και ήσαν ανάξιοι, όπως ο Ναβουχοδονόσορ, ο Φαραώ, ο Βαλαάμ, και όλων η αιτία είναι φανερά…
«Επαγιδεύθησαν έθνη μέσα εις την διαφθοράν που διέπραξαν˙ από την ιδίαν παγίδα, που έκρυψαν, συνελήφθη το πόδι των».1 Αυτό συνέβη με τους Ιουδαίους˙ διότι, αυτοί μεν έλεγον να φονεύσουν τον Ιησούν, δια να μη έλθουν οι Ρωμαίοι και υποτάξουν και το έθνος των και την πόλιν των, όταν δε τον εθανάτωσαν, έπαθον αυτά, και, αυτά που έπραξαν δια ν’ αποφύγουν το κακόν, αυτά, επειδή τα έπραξαν, δεν τα διέφυγον. Άλλ’ ο μεν θανατωθείς ευρίσκεται εις τους ουρανούς, ενώ εκείνοι που τον εθανάτωσαν κληρονομούν την γέενναν˙ αν και βέβαια δεν απεφάσισαν αυτά, αλλά τι; Ήθελον, λέγει, να τον θανατώσουν από την ημέραν εκείνην˙ διότι είπον ότι «Θα έλθουν οι Ρωμαίοι και θα υποτάξουν το έθνος μας».2
«Ένας δε από αυτούς, ονόματι Καϊάφας, που ήτο αρχιερεύς το έτος εκείνο, είπεν˙ «ήτο αναισχυντότερος από τους υπόλοιπους)˙ «Σεις δεν καταλαβαίνετε τίποτε». Εκείνο ακριβώς δια το οποίον αμφέβαλλον και το διετύπωσαν κατά την σύσκεψιν (διότι έλεγον, «Τι να κάμωμεν;»3), αυτό ανεφώνησεν αυτός με αναισχυντίαν και ανεπιφύλαξιν και με θρασύτητα. Τι λέγει δηλαδή; «Σεις δεν καταλαβαίνετε τίποτε, ούτε σκέπτεσθε ότι συμφέρει ν’ αποθάνη ένας άνθρωπος και να μη χαθή ολόκληρον το έθνος. Αυτό δε δεν το είπεν από τον εαυτόν του, αλλά το προεφήτευσεν, επειδή ήτο αρχιερεύς. Βλέπεις πόση είναι η δύναμις της αρχιερατικής εξουσίας; Διότι, επειδή είχεν αξιωθή της αρχιερωσύνης εν γένει, αν και ήτο ανάξιος αυτής, προεφήτευσε, χωρίς να γνωρίζη αυτά που έλεγεν˙ η χάρις εχρησιμοποίησε μόνον το στόμα, χωρίς να εγγίση την μιαράν καρδίαν. Βέβαια και πολλοί άλλοι προείπον τα μέλλοντα να συμβούν, αν και ήσαν ανάξιοι, όπως ο Ναβουχοδονόσορ, ο Φαραώ, ο Βαλαάμ, και όλων η αιτία είναι φανερά…
Η/Υ επιμέλεια: Ελένης Χρήστου, Σοφίας μερκούρη.