ΕΝΑ ΒΗΜΑ ΜΠΡΟΣΤΑ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΓΚΡΕΜΟ! ΔΗΛΑΔΗ: "Οι νέοι Ποινικοί Κώδικες συζητούνται αυτήν την ώρα στη Βουλή. Οι αλλαγές αναμένεται να τεθούν σε ισχύ την 1η Ιουλίου. Σε αυτό το θέμα τουλάχιστον, θα έχουμε κάνει ένα βήμα μπροστά."
Καταργείται σήμερα η βλασφημία ως ποινικό αδίκημα.
Ψηφίζονται σήμερα στη Βουλή οι νέοι Ποινικοί Κώδικες. Το νομοσχέδιο έχει προκαλέσει αναστάτωση στις φυλακές, καθώς οι κρατούμενοι ζητούσαν το προηγούμενο διάστημα την επίσπευσή του, έχει όμως πυροδοτήσει και αντιδράσεις, κυρίως για την τροποποίηση του Άρθρο 336 που αφορά τον βιασμό. Στις αλλαγές του νέου Ποινικού Κώδικα, πάντως, υπάρχει μία πραγματικά θετική αλλαγή: η κατάργηση της βλασφημίας ως ποινικό αδίκημα. Θα επιτρέπονται από αύριο οι χριστοπαναγίες; Πέρα από την ενδεχομένως χιουμοριστική και «βλάσφημη» διάσταση, υπάρχει το προοδευτικό πνεύμα του Νόμου - έστω κι αν χρειάστηκε να περάσουν σχεδόν επτά δεκαετίες για να αλλάξει.
Πιο ειδικά, στο σχέδιο που έχει κατατεθεί προς ψήφιση στη Βουλή προβλέπεται η κατάργηση των Άρθρων 198 και 199 του Ποινικού Κώδικα. Τι αναφέρουν αυτά:
Άρθρο 198 – Κακόβουλη βλασφημία. 1) Με φυλάκιση μέχρι δύο ετών τιμωρείται όποιος δημόσια και κακόβουλα βρίζει με οποιονδήποτε τρόπο τον Θεό. 2) Όποιος, εκτός από την περίπτωση της παρ. 1, εκδηλώνει δημόσια με βλασφημία έλλειψη σεβασμού προς τα θεία, τιμωρείται με κράτηση έως 6 μήνες ή με πρόστιμο έως 3.000 ευρώ.
Άρθρο 199 – Καθύβριση θρησκευμάτων. Όποιος δημόσια και κακόβουλα καθυβρίζει με οποιονδήποτε τρόπο την Ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία του Χριστού ή άλλη θρησκεία ανεκτή στην Ελλάδα τιμωρείται με φυλάκιση μέχρι δύο ετών.
Άρθρο 199 – Καθύβριση θρησκευμάτων. Όποιος δημόσια και κακόβουλα καθυβρίζει με οποιονδήποτε τρόπο την Ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία του Χριστού ή άλλη θρησκεία ανεκτή στην Ελλάδα τιμωρείται με φυλάκιση μέχρι δύο ετών.
Στην αιτιολογική έκθεση του νομοσχεδίου, δηλαδή το σκεπτικό για τις αλλαγές στους Ποινικούς Κώδικες, διαβάζουμε για την κατάργηση των δύο παραπάνω Άρθρων ότι «γίνεται γενικώς δεκτό ότι δεν προσβάλλουν κανένα υπαρκτό κοινωνικό μέγεθος και επομένως δεν συνιστούν αξιόποινες πράξεις». Πιο απλά, σύμφωνα με τον Ποινικό Δίκαιο σε όλα τα αναπτυγμένα κράτη, η ποινή προϋποθέτει την τέλεσης πράξης. Στην περίπτωση της βλασφημίας η βλαπτική συνέπεια της πράξης δεν μπορεί να αποδειχθεί στο δικαστήριο, καθώς δεν υπάρχουν εμπειρικά ή αποδείξιμα αποτελέσματα.
Η αποποινικοποίηση της βλασφημίας ήταν χρόνιο αίτημα ελληνικών και ξένων οργανώσεων για την υπεράσπιση των ανθρώπινων δικαιωμάτων. Η πιο χαρακτηριστική περίπτωση ήταν αυτή του Φίλιππου Λοΐζου, διαχειριστή της χιουμοριστικές ιστοσελίδας «Γέροντας Παστίτσιος», ο οποίος συνελήφθη το 2012 και καταδικάστηκε δύο χρόνια αργότερα σε ποινή φυλάκισης δέκα μηνών με αναστολή για καθύβριση θρησκεύματος, μετά από ερώτηση στη Βουλή ενός χρυσαυγίτη. Παρά τις δεσμεύσεις της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ για κατάργηση του ποινικου αδικήματος της βλασφημίας, ο Γέροντας Παστίτσιος δικάστηκε και σε δεύτερο βαθμό, ωστόσο απαλλάχθηκε λόγω εξάλειψης του αξιόποινου.
Η υπόθεση είχε προκαλέσει έντονες αντιδράσεις, ενδεικτικά η Διεθνής Αμνηστία ανέφερε ότι η «η σημαντικότητα του δικαιώματος στην ελευθερία του θρησκεύματος δεν επεκτείνεται μέχρι την προστασία από το κράτος των θρησκευτικών πεποιθήσεων ενός προσώπου από την κριτική ή τον σχολιασμό». Η ποινικοποίηση της βλασφημίας στηριζόταν σε μετεμφυλιακο Νόμο του 1951. Για να γίνει αντιληπτό το μέγεθος του προβλήματος, αρκεί να παραθέσουμε ένα στοιχείο από παλιότερο ρεπορτάζ του VICE, σύμφωνα με το οποίο στην Ελλάδα στατιστικά περίπου ένας άνθρωπος βρισκόταν κάθε μέρα στα δικαστήρια αντιμέτωπος με το αδίκημα της βλασφημίας.
Η κατάργηση του αδικήματος δεν άρεσε σε όλους. Η Διαρκής Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίς της Ελλάδας αντέδρασε, αναφέροντας ότι η κατάργηση των συγκεκριμένων άρθρων του Ποινικού Κώδικα «θα έχει αρνητικά αποτελέσματα για το αγαθό της θρησκευτικής και κοινωνικής ειρήνης», σχολιάζοντας ότι κάτι τέτοιο «αφορά και όλες τις δραστηριοποιούμενες στον τόπο μας γνωστές θρησκείες». Επίσης, ο γνωστός μητροπολίτης Σεραφείμ σε άρθρο του έκανε λόγο για «απαράδεκτη νομικώς και ηθικώς που γκρεμίζει την θρησκευτική και κοινωνική ειρήνη».
Οι νέοι Ποινικοί Κώδικες συζητούνται αυτήν την ώρα στη Βουλή. Οι αλλαγές αναμένεται να τεθούν σε ισχύ την 1η Ιουλίου. Σε αυτό το θέμα τουλάχιστον, θα έχουμε κάνει ένα βήμα μπροστά.