Ελπίζουμε ο αναγνώστης, να αποκτήσει τα απαραίτητα εφόδια, για την αναγνώριση της ταυτότητας σύγχρονων απόψεων και ιδεών (ως νέο-γνωστικές)

ΓΝΩΣΤΙΚΟΙ - ΓΝΩΣΤΙΚΙΣΜΟΣ

Η παρούσα εργασία σκοπό έχει να φέρει σε επαφή τον αναγνώστη με τον γνωστικισμό, τις γνωστικές σέκτες και τις διδασκαλίες του. Μέσα από αυτή την επαφή θα μπορέσει να γίνει κατανοητή η εκ των έσω πολεμική που ασκήθηκε στην Εκκλησία στα πρώτα χρόνια της ζωής της. Από την αντιπαράθεση με τις γνωστικές αιρέσεις, οι οποίες εμφανίστηκαν ήδη από την εποχή των αποστόλων, ο χριστιανισμός ξεκίνησε την διατύπωση του δόγματος. Παράλληλα, ελπίζουμε ο αναγνώστης, να αποκτήσει τα απαραίτητα εφόδια, για την  αναγνώριση της ταυτότητας σύγχρονων απόψεων και ιδεών, που ως νέο-γνωστικές, έχουν τις ρίζες τους σ’ εκείνη την εποχή.

 

Για τους σκοπούς αυτούς η εργασία αποτελείται από έξι μέρη.

Στο πρώτο μέρος ανιχνεύουμε τον χαρακτήρα και την ιστορική εξέλιξη του φαινομένου.

Στο δεύτερο μέρος εξετάζουμε τις πηγές πληροφόρησης περί των γνωστικών. Αυτές είναι δύο ειδών τα έργα των σύγχρονων του γνωστικισμού εκκλησιαστικών συγγραφέων και τα ίδια τα γνωστικά κείμενα, τα οποία ήρθαν στο φως ύστερα από τις νεώτερες ανακαλύψεις.

Στο τρίτο μέρος εξετάζονται οι κύριες γραμμές της διδασκαλίας των γνωστικών, κυρίως τα κοινά σημεία αυτών, ενώ οι επιμέρους διαφοροποιήσεις  καταγράφονται στην εξέταση της διδασκαλίας ανά γνωστική σέκτα.

Στο τέταρτο μέρος εξετάζονται οι αιρέσεις ομαδοποιμένες με βάση τα κοινά χαρακτηριστικά τους. Στο μέρος αυτό εξετάζονται τα πρώτα κινήματα μέχρι το τέλος της ύστερης αρχαιότητας.

Ενώ η έρευνα αρχικά σκόπευε να περιοριστεί στον αρχαίο γνωστικισμό, τελικά επεκτάθηκε για να εξετάσει την εξέλιξη του φαινομένου και κατά τον Μεσαίωνα.

Έτσι στο πέμπτο μέρος εξετάζεται η εξέλιξη του γνωστικισμού κατά τον Μεσαίωνα στην Βυζαντινή αυτοκρατορία.

Στο έκτο μέρος ξεκινά μια καινούργια ενότητα μέσα από την οποία μελετάται η ανάπτυξη του μεσαιωνικού γνωστικισμού στην Δύση. Παράλληλα με την μελέτη των αιρέσεων εξετάζονται και διάφορα προβλήματα της σύγχρονης έρευνας στο θέμα, όπως για παράδειγμα η επιβίωση των αιρέσεων κατά των πρώιμο Μεσαίωνα, η αιτία της αύξησης των αιρετικών κινημάτων στην μέση μεσαιωνική περίοδο και η συνέχεια της δυαρχίας από την ύστερη αρχαιότητα μέχρι την εμφάνιση των Καθαρών.

Η έρευνα συνεχίζεται.

https://www.impantokratoros.gr/gnostikoi.el.aspx

****

• ΜΕΡΟΣ Α' - ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΕΝΑΡΞΗ ΤΟΥ ΓΝΩΣΤΙΚΙΣΜΟΥ
• ΜΕΡΟΣ Β' - ΠΗΓΕΣ ΕΡΕΥΝΑΣ: ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΑ ΚΑΙ ΓΝΩΣΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ
• ΜΕΡΟΣ Γ' - ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΩΝ ΓΝΩΣΤΙΚΩΝ 
• ΜΕΡΟΣ Δ' - ΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΣΕΚΤΕΣ
  1. Αρχαϊκά συστήματα
  2. Ιουδαΐζοντα συστήματα
  3. Αντινομιστές
  4. Τριαρχικά ανθρωποθεογονικά
  5. Βαλεντινιστές
  6. Δυαρχικά συστήματα
     • Α) ΜΑΡΚΙΩΝΙΣΜΟΣ
     • Β) ΜΑΝΙΧΑΪΣΜΟΣ
     • Από τον Μανιχαϊσμό στο Filioque ΜΕΡΟΣ Α'
     • Από τον Μανιχαϊσμό στο Filioque ΜΕΡΟΣ Β'
     • Από τον Μανιχαϊσμό στο Filioque ΜΕΡΟΣ Γ'
• ΜΕΡΟΣ Ε' - ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΟΣ ΓΝΩΣΤΙΚΙΣΜΟΣ
  1. α) Μεσσαλιανοί,
  2. β) Παυλικιανοί
  3. γ) Βογομίλοι
  4. ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ
• ΜΕΡΟΣ ΣΤ' - Ο ΓΝΩΣΤΙΚΙΣΜΟΣ ΣΤΗΝ ΔΥΣΗ ΤΟΝ ΜΕΣΣΑΙΩΝΑ
  1. Αιρετικές σέκτες στην Δύση (Η'-Ι' ΑΙ.)
  2. Αιρετικές σέκτες στην Δύση (ΙΑ' - ΙΒ' Αιων.)
  3. Αιρετικές σέκτες στη Δύση κατά τους ΙΑ’-ΙΒ’ αι. (Β’ Μέρος)
  4. Αιρετικές σέκτες στη Δύση κατά τους ΙΑ'-ΙΒ'αι. (Γ'Μέρος)
• ΜΕΡΟΣ Ζ'- ΟΙ ΚΑΘΑΡΟΙ
  1. Οι Καθαροί - Το πρόβλημα της δυαρχίας στη Δύση
  2. Οι Καθαροί μέρος Β' - Οι πρώτοι καθαροί
  3. Γνωστικισμός - Καθαροί μέρος Γ' - Οι Καθαροί της Languedoc.
  4. Οι Καθαροί - Αίρεση και πολιτική, οι Καθαροί στην Ιταλία.
  5. Γνωστικισμός - Καθαροί μέρος Ε' - Η διδασκαλία των Καθαρών
• ΜΕΡΟΣ Η' - ΑΠΟ ΤΟΝ ΓΝΩΣΤΙΚΙΣΜΟ ΣΤΟΝ ΠΡΟΤΕΣΤΑΝΤΙΣΜΟ
  1. Από τον Γνωστικισμό στον Προτεσταντισμό (1)
  2. Οι Βάλδιοι ως πρώιμοι Προτεστάντες
  3. Βάλδιοι και Ιερά Εξέταση: Ο ΙΓ’ αιώνας.
  4. Οι Βάλδιοι μέρος Γ' - Η αίρεση στην Κεντρική Ευρώπη
  5. Οι Βάλδιοι μέρος Δ' - Περίοδος κρίσης
  6. Οι Βάλδιοι μέρος Ε' - Οι Βάλδιοι στις Άλπεις
  7. John Wyclif – Ο Εωσφόρος της Μεταρρύθμισης
  8. John Wyclif B’ – Η Διδασκαλία. Σχέσεις εκκλησίας και πολιτείας. 
  9. John Wyclif Γ’ – Αγία Γραφή – Απόλυτος Προορισμός.
  10. Οι Λολλάρδοι Α’ Αιρετικοί στην Αγγλία τον ΙΔ’ αι. – Νέα στοιχεία.
  11. Λολλάρδου Β' - Αίρεση και κοινωνία