π. Αθανάσιος Μυτιληναίος, Αναφορά στο Καρναβάλι και την πομπή του Σατανά
Είμεθα εις την πρώτη μυσταγωγική Κατήχηση του αγίου Κυρίλλου. Είδαμε μέχρι τώρα κάποια στοιχεία να μας λέγει για το Βάπτισμα, και ότι εγίνετο μία προκαταρκτική εργασία, προκειμένου μετά να προχωρήσουν εις το Βάπτισμα. Ένα στοιχείο της προκαταρκτικής εργασίας ήταν η απόταξις του Σατανά. Εκείνο το «ἀποτάσσομαι σοι, Σατανά». Αυτό βεβαίως έχει μία περαιτέρω ανάλυση. Και λέγει μετά από το «ἀποτάσσομαι σοι, Σατανά», αποτάσσομαι και όλων των έργων σου. Και έργα του διαβόλου, όπως μας λέγει εδώ ο άγιος Κύριλλος είναι η αμαρτία. Κατόπιν λέγει «ἀποτάσσομαι σοι Σατανά»- το «ἀποτάσσομαι» πάντα υπονοείται· όπως και στο Σύμβολο της Πίστεως, «Πιστεύω» και το «Πιστεύω» προτάσσεται αλλά υπονοείται στο κάθε άρθρο του Συμβόλου της Πίστεως- έτσι και εδώ «καί πάσῃ τῇ πομπῇ σου». Δηλαδή θέλω να φύγω κι από κάθε πομπή σου. Αποτάσσομαι λοιπόν κι από κάθε πομπή σου.
Και τι είναι η «πομπή»;
Λέγαμε την περασμένη φορά ότι είναι η θεατρομανία. Εδώ ας μου επιτραπεί να πω κάτι για το καρναβάλι, ότι και αυτό είναι μία πομπή του Σατανά. Όταν υπάρχει μάλιστα αυτή η μεταμφίεσις και μάλιστα με πρόσωπα τερατώδη, τραγίσια, φοβερά, δαιμονικά. Όλα αυτά είναι πράγματι μια πομπή του Σατανά.
Αν ερωτήσετε, γιατί πολλές φορές οι άνθρωποι μεταμφιέζονται, και παίρνουν με μάσκες το πρόσωπο ενός τραγιού, κατσίκας, με κέρατα κ.λπ. που είναι βεβαίως γνωστότατο, οι ρίζες του καρναβαλιού είναι ειδωλολατρικές, και μάλιστα βακχικής προελεύσεως, δηλαδή στη λατρεία του Διονύσου γινόταν αυτό· ο Διόνυσος δεν είναι θεότης ντόπια, ελληνική, είναι φρυγική και εισήχθη ως λατρεία στην Ελλάδα· κατώτερος θεός, της μέθης, του αφροδισιασμού κ.λπ., γιατί, ίσως δε να μην το ξέρατε αυτό, συναντούμε σε όλες τις παραδόσεις των λαών, όλων των φυλών, όλης της γης, της θεότητας που λατρεύουν, να είναι αυτού του τύπου, μια τραγίσια μορφή με κέρατα. Απλούστατα, διότι ο διάβολος ενεφανίζετο εις τους ανθρώπους με αυτήν την μορφήν. Γι’ αυτό βρίσκομε σε όλες τις παραδόσεις των λαών, τις λατρευτικές τους παραδόσεις, αυτές τις δύσμορφες, τις άσχημες μορφές, γιατί είναι δαιμονικές. Τώρα γιατί παίρνουν αυτήν την μορφήν; Ο Θεός το επιτρέπει αυτό για να γίνεται φανερό ότι τέτοιες θεότητες δεν μπορούσαν να είναι από τον αληθινό Θεό. Γι’ αυτό σας ξαναλέγω, έχομε αυτήν την πανομοιότυπη φόρμα, θα έλεγα καλύτερα, ένα αρχέτυπο· και το αρχέτυπο αυτό είναι σταθερό, και είναι ο διάβολος. Έτσι, σ’ αυτές τις εκδηλώσεις του καρναβαλιού, έχομε τις μεταμφιέσεις, που πολλές μορφές είναι τερατώδεις και μάλιστα με στυλ τραγιού.