ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΤΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ
περί Αντιχρίστου
Εκ του βιβλίου «ΔΙΑ ΝΑ ΜΗ ΠΛΑΝΗΘΟΥΜΕ ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΝΤΙΧΡΙΣΤΟ»
«Μη τις υμάς εξαπατήση κατά μηδένα τρόπον, ότι εάν μη έλθη η αποστασία πρώτον και αποκαλυφθή ο άνθρωπος της αμαρτίας, ο υιός της απωλείας, ο υπεραιρόμενος και αντικείμενος επί πάντα λεγόμενον Θεόν ή σέβασμα, ώστε αυτόν εις τον ναόν του Θεού ως Θεόν καθίσαι, αποδεικνύοντα εαυτόν ότι εστί Θεόν».
Εδώ ομιλεί περί του αντιχρίστου και αποκαλύπτει μεγάλα μυστήρια. Τι είναι η αποστασία; Τον ίδιο τον αντίχριστο ονομάζει αποστασία, επειδή πρόκειται να οδηγήσει πολλούς εις την απώλειαν και να τούς απομακρύνει από την πίστιν, ώστε , λέγει, ει δυνατόν, να σκανδαλισθούνκαι οι εκλεκτοί. Και άνθρωπον αμαρτίας τον ονομάζει.Διότι θα πράξει αναρίθμητα δεινά, αλλά και άλλους θα παρακινήσει να πράξουν τα ίδια. Τον λέγει δε και υιό απωλείας, διότι και αυτός πρόκειται να οδηγηθεί στην απώλειαν.
Ποιός όμως είναι αυτός; Άραγε ο Σατανάς; Βεβαίως όχι. Αλλά κάποιος άνθρωπος που θα δέχεται όλη την ενέργειά του. «Και αποκαλυφθή ο άνθρωπος», λέγει, «ο υπεραιρόμενος επί πάντα λεγόμενον Θεόν ή σέβασμα», δηλαδή ο αντίχριστος. Διότι δεν θα φέρη μίαν ειδωλολατρικήν θρησκείαν, αλλά θα είναι ένας αντίθεος και θα καταλύσει όλους τους Θεούς και θα διατάξει να τον προσκυνούν αντί του Θεού, και θα εγκατασταθή εις τον ναόν του Θεού, όχι μόνο τον εν Ιεροσολύμοις, αλλά και εις όλας τας τοπικάς χριστιανικάς Εκκλησίας. Και «αποδεικνύοντα» , λέγει, «εαυτόν ότι εστί Θεός». Δεν είπε ότι θα ονομάζει τον εαυτό του Θεόν, αλλά ότι θα προσπαθή να αποδείξη ότι είναι Θεός. Διότι και μεγάλα έργα θα κάνη και σημεία θαυμαστά θα αποδείξη...
Έπειτα θέλων να φανερώση ποιός είναι αυτός, του οποίου η παρουσία θα γίνει κατ΄ενέργειαν του Σατανά, λέγει: «έν πάσει δυνάμει και σημείοις και τέρασι ψεύδους».Δηλαδή θα επιδείξη παντός είδους θαυματουργικήν ικανότητα, όμως τίποτε δεν θα είναι αληθές, αλλά τα πάντα θα γίνονταιπρος εξαπάτησιν. Αυτά τα προείπε δια να μην εξαπατηθούν οι χριστιανοί της εποχής εκείνης. «Και τέρασι» λέγει, ψευδή. Δηλαδή με θαύματα που θα είναι ή θα οδηγούν στο ψεύδος. «Και εν πάση απάτη της αδικίας εν τοις απολλυμένοις».
Γιατί λοιπόν επέτρεψεν ο Θεός - θα ρωτήσει κάποιος - να γίνη αυτό το πράγμα; Και τι είδους θεία οικονομία είναι αυτή; Ποιό Δε θα είναι το κέρδος από την εμφάνιση εκείνου του αντιχρίστου, αφού θα έλθη να μας κακοποιήση; Μη φοβηθής, αγαπητέ, αλλά άκουε αυτόν που λέγει ότι η εξουσία του θα έχει ισχύν εις αυτούς που πρόκειται να απολεσθούν, οι οποίοι, ακόμη κι αν δεν ερχόταν εκείνος ( ο αντίχριστος), δεν θα επείθοντο. Ερωτάς λοιπόν ποιό είναι το κέρδος; Ότι θα αποστομωθούν αυτοί ακριβώς που πρόκειται να απωλεσθούν.Πώς; Διότι κι άν ακόμη δεν ερχόταν εκείνος, δεν επρόκειτο να πιστεύσουν εις τον Χριστόν. Έρχεται λοιπόν, δια να τους ελέγξη. Δια να μην έχουν να λέγουν, ότι επειδή ο Χριστός έλεγε ότι είναι Θεός - αν και πουθενά δεν το είπε φανερώς - αλλά επειδή το εκήρυξαν οι μετέπειτα, δι΄αυτό δεν επιστεύσαμε. Επειδή ηκούσαμε ότι ένας είναι ο Θεός, από τον οποίον εδημιουργήθησαν τα πάντα, δι΄αυτό δεν επιστεύσαμε εις τον Χριστόν. Ο αντίχριστος λοιπόν θα αναιρέση αυτή ακριβώς την πρόφασιν των. Διότι όταν θα έλθη εκείνος και θα τον πιστεύουν, αν και δεν εντέλεται τίποτε το ορθόν αλλά όλα τα παράνομα, τότε θα αποστομωθούν. Διότι εαν δεν πιστεύης εις τον Χριστόν, πολύ περισσότερο δεν θα έπρεπε να πιστεύης εις τον αντίχριστον. Διότι εκείνος μεν έλεγεν ότι είχε σταλή από τον Πατέρα, αυτός δετο αντίθετο. Δι΄αυτό έλεγε ο Χριστός : «εγώ ήλθον εν τω ονόματι του πατρός μου και ουκ εδέξασθέ με. Εάν άλλος έλθη εν τω ονόματι τω ιδίω, εκείνον λήψεσθε».
Αλλά θα ειπούν, είδαμε σημεία. Αλλά και επί του Χριστού έχουν γίνει πολλά και μεγάλα. Πολύ περισσότερον λοιπόν δεν θα έπρεπε να πιστεύσετε εις αυτόν (τον αντίχριστον). Αν και περί αυτού βέβαια πολλά έχουν προλεχθή, ότι δηλαδή θα είναι ο άνομος, ο υιός της απωλείας, ότι η παρουσία του θα είναι κατ΄ενέργειαν του Σατανά, ενώ περί εκείνου τα αντίθετα, ότι θα είναι ο Σωτήρ, ότι φέρει άπειρα αγαθά. «Ανθ΄ων γαρ την αγάπην της αληθείας ουκ εδέξαντο εις το σωθήναι αυτούς. Και δια τούτο πέμψει αυτοίς ο Θεός ενέργειαν πλάνης εις το πιστεύσαι αυτούς τω ψεύδει, ίνα κριθώσι πάντες οι μη πιστεύσαντες τη αληθεία, αλλ΄ευδοκήσαντες εν τη αδικία». «Ίνα κριθώσι». Δεν είπε «ίνα κολασθώσι», διότι και χωρίς αυτόν επρόκειτο να κολασθούν, αλλ΄ «ίνα κριθώσι» δηλαδή να κατακριθούν ενώπιον του φοβερού δικαστηρίου, επειδή θα είναι αναπολήγητοι. Ποιοί Δε θα είναι αυτοί; Το ερμήνευσεν ο ίδιος προσθέτων: «οι μη πιστεύσαντες τη αληθεία, αλλ΄ευδοκήσαντες εν τη αδικία». «Αγάπην» δε «αληθείας» ονομάζει τον Χριστόν. «Ανθ΄ων γαρ», λέγει, «την αγάπην της αληθείας ουκ εδέξαντο». Διότι ήτο και αγάπη και αλήθεια. Δι΄αυτά τα δύο ήλθε εις τον κόσμον, και επειδή αγαπά τους ανθρώπους και δια να αποκαλύψη αληθή πράγματα...
Ο δε αντίχριστος θα έλθη δια να αδικήση τους ανθρώπουςκαι να τους καταστρέψη. Και τιδεν πρόκειται να κάνη τότε; Θα ανακινήση τα πάντα, τα πάντα θα συνταράξη και εξ αιτίας αυτών που θα συνταράξη και εξ αιτίας αυτών που θα διατάζη και εξ αιτίας του φόβου που θα προκαλή. Από παντού θα είναι φοβερός, από την εξουσία του, από την ωμότητά του, από τις παράνομες προσταγές του. Αλλά μη φοβηθής, η εξουσία του θα ισχύη, λέγει εις αυτούς που πρόκειται να απωλεσθούν. Διότι τότε θα έλθη και ο Ηλίας δια να προφυλάξη τους πιστούς. Το είπε Δε και αυτό ο Χριστός: « Ηλίας Δε έρχεται και αποκαταστήσει πάντα»... Όπως ακριβώς ο Ιωάννης ήτο πρόδρομος της πρώτης παρουσίας του Χριστού, έτσι και ο Ηλίας θα είναι πρόδρομος της δευτέρας ενδόξου Αυτού παρουσίας, και δι΄αυτό δεν απέθανε αλλά διατηρείται.
(Ερμηνεία της Β' προς Θες/νικεις επιστολής του Απ. Παύλου, κεφ. β' 3-12)