H ΠΡΟΣΚΑΙΡΟΣ ΠΙΣΤΗ
«Χθες πίστιν είχες την των καιρών, σήμερον την του Θεού γνώρισον»
(Αγ. Γρηγόριος Θεολόγος – «Εις την καινήν Κυριακήν – Λόγος ΜΔ)
Ο Αγ. Γρηγόριος στο λόγο του αναφέρεται (στηλιτεύει) και στην αρνητική πράξη της «των καιρών πίστεως», περί της οποίας ομιλούν τα τρία πρώτα Ευαγγέλια στα εδάφια: Ματθ. 13,27 – Μαρκ. 4,16 και Λουκ. 8,13, όπου ο Κύριος αναφέρεται στη σπορά του Λόγου του Θεού.
Ο Αγ. Νικόδημος ο Αγιορείτης υπογραμμίζει το νόημα της προσκαίρου πίστεως, με αναφορά στον Αγ. Γρηγόριο τον Θεολόγο. Ο Αγιορείτης όσιος γράφει, σχετικά:
«Σημείωσε ότι πέντε είδη πίστεως βρίσκονται στην Γραφή. Και πρώτη μεν είναι η δικαιούσα τον άνθρωπο, για την οποία είπε ο Παύλος προηγουμένως στην παρούσα επιστολή∙ «Και ημείς εις Χριστόν Ιησούν επιστεύσαμεν, ίνα δικαιωθώμεν εκ πίστεως Χριστού (Γαλ. 2, 16)». Βλέπε ερμηνεία του «Εις τας ΙΔ (14) επιστολάς του Απ. Παύλου». Συνεχίζει ο Ι. Πατήρ:
«Δευτέρα είναι η καλουμένη Ιστορική, με την οποία πιστεύει μεν ο άνθρωπος στον Χριστό και στα περιεχόμενα στις Γραφές ότι είναι αληθή, για την δόξα όμως των ανθρώπων ή από τον φόβον της ζωής, δεν ομολογεί την πίστη αυτή! Τέτοιοι ήσαν εκείνοι οι άρχοντες, οι οποίοι μολονότι πίστεψαν στον Χριστό, «αλλά δια τους Φαρισαίους ουχ’ ωμολόγουν, ίνα μη αποσυνάγωγοι γένωνται∙ ηγάπησαν γαρ την δόξαν των ανθρώπων μάλλον ήπερ την δόξαν του Θεού» (Ιωάν. 12, 42 – 43). Τρίτη πίστις είναι η καλούμενη πρόσκαιρη, την οποία ο Θεολόγος Γρηγόριος ονομάζει πίστι των καιρών.
Τέτοια είναι η πίστις εκείνων που μετά χαράς δέχονται τον λόγο στην αρχή, ύστερα όμως, όταν ακολουθήση πειρασμός, παραιτούν την πίστη, όπως είπε ο Κύριος∙ «ούτοι ρίζαν ουκ έχουσιν, οί προς καιρόν πιστεύουσι και εν καιρώ πειρασμού αφίστανται» (Λουκ. 8, 13). Τέταρτη πίστις είναι η λεγομένη των σημείων, με την οποία πιστεύει ο άνθρωπος ότι ο Θεός μπορεί να κάνη σημεία και θαύματα ή αμέσως ή δια μέσου κάποιου άλλου φιλόθεου ή και διαμέσου αυτού του ίδιου που πιστεύει.
Τέτοια ήταν η πίστις του Εκατοντάρχου (Ματθ. 8, 8) και εκείνων που προσέφεραν τον παραλυτικό στον Χριστό (Αυτόθ. 9, 2). Πέμπτη και τελευταία είναι η ενεργούμενη δια της εργασίας των εντολών και μάλιστα δια της αγάπης. Αυτή λέγεται πίστις ζωντανή και σώζουσα και ανώτερη από όλες τις άλλες, καθόσον όλες οι άλλες μπορούν να εκπέσουν, και να κολασθούν όσοι τις έχουν, ενώ μόνον αυτή δεν μπορεί να εκπέση, διότι είναι ενωμένη με την αγάπη, η οποία δεν εκπίπτει» (Σχόλιο στην Προς Γαλάτας επιστολή Κεφ. 5ο, 6 – Υποσημείωση 1058).
Να σχολιάσουμε, ότι οι οικουμενιστές χρησιμοποιούν τον όρο «αγάπη», ως μέθοδο ανάλυσης της ζωής και της εκκλησιολογίας, σε επίπεδο αντι-λογικής προς την αγάπη που διδάσκει το Ευαγγέλιο.
Ερώτημα: Όταν προσθέτεις ή αφαιρείς – όπως ο οικουμενισμός, ο προτεσταντισμός και οι άλλες αιρέσεις – στην Θεία (διαχρονική) Ομολογία της Ορθοδόξου Πίστεως, αυτή είναι η αγάπη προς τον Θεό και τον άνθρωπο που τονίζει ο Απ. Παύλος «εν γαρ Χριστώ Ιησού ούτε περιτομή τι ισχύει ούτε ακροβυστία, αλλά πίστις δι’ αγάπης ενεργουμένη»; Ασφαλώς όχι!
Στο κείμενο του (Λόγου ΜΔ) Αγ. Γρηγορίου, διαβάζουμε:
«χθες πίστιν είχες την των καιρών, σήμερον την του Θεού γνώρισον∙ μέχρι τίνος επ’ αμφοτέραις χωλανείς ταις ιγνύαις; μέχρι τίνος οικονομήσεις;».
Ερμηνεία: «Χθες είχες την πίστιν εις τους καιρούς, σήμερα γνώρισε την πίστιν εις τον Θεόν. Μέχρι πότε θα κουτσαίνεις και δια τα δύο; Μέχρι πότε θα ημπορής να συνδυάζης τα πράγματα αυτά»;
Σε συμπυκνωμένη ερμηνευτική μορφή ο Άγιος αποδίδει και το μήνυμα του λόγου του Κυρίου:
«Ουδείς δύναται δυσί κυρίοις δουλεύειν…» (Ματθ. 6, 24).
Την συνέχεια του λόγου (ΜΔ΄) την καλύπτει το σχόλιο (Εισαγωγή – Ε.Π.Ε., 5 – Έργα Γρηγορίου Θεολόγου, σελ. 16) του υπεύθυνου κ. Νικολάου Εμμ. Αποστολάκη, όπου διαβάζουμε:
«Εις την συνέχειαν προτρέπει τους πιστούς να προσέχουν τους εαυτούς των και να αποφεύγουν ο,τιδήποτε ημπορεί να βλάψη την ψυχήν. Τους παρακινεί να στρέφωνται με όλην την δύναμίν των προς τον Θεόν, να μη φθονούν, να μη μισούν, να μη διακρίνωνται δι’ απληστίαν, να συμπονούν, να φιλοξενούν, να στεγάζουν, να τρέφουν, να ελεούν και να αγαπούν τους συνανθρώπους… «Αν αμαρτάνης», λέγει, «να επιστρέψης εις τον ορθόν δρόμον και αν βαδίζης επιτυχώς, να εντείνης τας προσπαθείας σου».
1ο Σχόλιο: Πιστεύω, ότι ο Αγ. Γρηγόριος με την διατύπωση: «Χθες πίστιν είχες την των καιρών, σήμερον την του Θεού γνώρισον∙ μέχρι τίνος επ’ αμφοτέραις χωλανείς ταις ιγνύαις; μέχρι τίνος οικομήσεις;», δηλ. «Χθες είχες την πίστιν εις τους καιρούς, σήμερα γνώρισε την πίστιν εις τον Θεόν. Μέχρι πότε θα κουτσαίνεις και δια τα δύο; Μέχρι πότε θα ημπορής να συνδυάζης τα πράγματα αυτά;», αναφέρεται και στην νοσηρά πνευματική κατάσταση όπου τα αίτια στα είδη Β) και Γ) της πίστεως νοθεύουν την Ορθόδοξη συνείδηση και ωθούν τον πιστό σε «ταλάντωση εκκρεμούς». Ο πιστός, καταλαβαίνουμε (= υπό την επήρεια της επιστημονικής λογικής), είναι μια με τον κόσμο – αποστασία και μια με τον Θεό (= πρόσκαιρος πίστη), όπως είναι δηλ. οι δύο ακραίες θέσεις ενός ταλαντευομένου (σε εκκρεμές) σώματος.
2ο Σχόλιο: Αυτός ο άνθρωπος είναι κατά την Πατερική έννοια ψυχοπαθής, όχι βέβαια (αναγκαία) με την Ψυχιατρική του όρου έννοια. Η εμπειρία όμως της Εκκλησίας βεβαιώνει, ότι αυτός ο δρόμος, δίκην εκκρεμούς, οδηγεί σε νευρώσεις, ψυχώσεις, συγκρούσεις και διάφορα (άλλα) ψυχολογικά προβλήματα.
3ο Σχόλιο: Η Πατερική πειθώ, με τη δύναμη της χάριτος και της λογικής, περί της ορθότητος της Πίστεως, επενεργεί προς την κατεύθυνση του Θεού, ενώ οι απατηλοί περί «αγάπης» και «υπακοής» λόγοι των οικουμενιστών (σημερινών) ποιμένων, εισάγονται στη συνείδηση μέσα από τα κανάλια της υποβολής, η οποία μηδενίζει το ρόλο της λογικής Πατερικής βιωματικής – γνωστικής σκέψης. Τότε ο πιστός οδηγείται εις την «πρόσκαιρον πίστιν». Ιδιαίτερα, σήμερα, η «πρόσκαιρος πίστις» έχει μέγιστες τιμές εξαιτίας της ψευδοσυνόδου της Κρήτης. Βλέπουμε δηλ. :
Α) Μεταξύ των πιστών υπάρχει επιδημία λανθασμένης εκκλησιολογικής σκέψης. Τιμούν (παράδειγμα) τους μεγάλους Πατέρες (ορθή πίστη) μα αποδίδουν την εγκυρότητα του Μυστηρίου (Θ. Κοινωνία) στο «όνομα» του Επισκόπου (λαθεμένη πίστη) και όχι στο όνομα του Σωτήρος Χριστού, όπως διδάσκουν οι Πατέρες και η Γραφή.
Β) Τιμούν οι πιστοί τον Ορθόδοξο γάμο, μα συμμετέχουν – παρευρίσκονται και στους Μικτούς γάμους, ακολουθώντας την γραμμή της «Κρήτης».
Γ) Οι ιερείς εκφωνούν – τιμούν την Θεοτόκο (Υπερ-Ευλογημένης και αειπάρθενου) μα τελούν και γάμους μεταξύ Ορθοδόξων και Αγγλικανών, οι οποίοι δεν τιμούν την Θεοτόκο.
Μακρύς ο δρόμος των παραδειγμάτων που φανερώνουν την σημερινή «πίστη των καιρών», την ταλάντωση των πολλών στο χώρο της Εκκλησίας, δυστυχώς!
«Δεινός γαρ εστίν ο μεθοδεύων ημών την εις τον Κύριον πίστιν δια του πιστευθέντος καλού κακίας εργάσασθαι… Δια των κηρυσσουσών Γραφών τον Χριστόν αιρετικαίς εννοίαις την άγνοιαν τούτου δεινώς μηχανώμενος (Βασίλειος Αγκύρας Β.Ε.Π.Ε.Σ. 29, 280).
ΝΙΚΟΣ Ε. ΣΑΚΑΛΑΚΗΣ
ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΟΣ