 |
| «Η ενότης της Εκκλησίας, ήτις κατ’ εξοχήν απησχόλει τας διανοίας και τας καρδίας αειμνήστων Πατέρων της Εκκλησίας, οίτινες και τυχόν χωλαινούσας πως κανονικάς εκλογάς Μητροπολιτών ανεγνώριζον, ίνα μη επέλθουν διάσπασις και εμφύλιοι Εκκλησιαστικοί σπαραγμοί, η ενότης, λέγω, αύτη κατεκερματίσθη υπό του Αρχιεπισκόπου Σεραφείμ, κυρίως υπευθύνου και ενόχου…» (Βλέπε «Χριστ. Σπίθα» - Σεπτ. 1974). |
«Το καθεστώς Αρχιεπισκόπου Σεραφείμ (1974-1998) και η καιρική εκκλησιαστική εικόνα του»
(Το χρονικό της αδελφοκτονίας του Σεραφειμικού Καθεστώτος)
ΜΕΡΟΣ Β΄
Στη «ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΣΠΙΘΑ» του Ιανουαρίου 1975 – αρ. 371, διαβάζουμε: «Το παρελθόν έτος 1974, εξ επόψεως εκκλησιαστικής κρινόμενον, τολμώμεν να είπωμεν, είναι το θλιβερώτερον έτος εξ όσων η Εκκλησία της Ελλάδος έζησεν αφ’ ής ημέρας εγένετο αυτοκέφαλος. Μια τελευταία επέμβασις του δικτατορικού καθεστώτος, επέμβασις θίγουσα όχι μόνον τον εξωτερικόν αλλά και τον εσωτερικόν βίον της Εκκλησίας, προεκάλεσε τεκτονικόν σεισμόν και εδημιούργησεν ερείπια. Μητροπολίται αδιαβλήτου ήθους, εν οίς και άνδρες υπηρετήσαντες Εκκλησίαν και Γένος κατά τας φοβεράς ημέρας και θέσαντες τον τράχηλόν των υπέρ του λαού, εξεθρονίσθησαν άνευ απολογίας και δίκης, και τας ούτω πως κενωθείσας θέσεις έσπευσαν να καταλάβουν σπουδαρχίδαι κληρικοί» (Σελ. 2).
Ήταν ο Ιούλιος του 1974∙ ήμουν, τότε, εικοσιδύο (22) ετών, τρίτο έτος στο Μαθηματικό του Πανεπιστημίου Πατρών. Γνώριζα τα ευσεβή, πελώρια αναστήματα του Δημητριάδος Ηλία και του (γείτονα) Θεολόγου Λαρίσης.
Μία παρένθεσις, δημόσια εξομολόγηση – μαρτυρία.
Ο μακαριστός Ηλίας, αληθής επίσκοπος, αυστηρός παπάς – καλόγερος, μου είπε τότε, ως υποψήφιο φοιτητή (1971-72) να μην κατευθύνω τον επαγγελματικό μου προσανατολισμό προς το πολυτεχνείο, αλλά προς την Μαθηματική Επιστήμη. Μου περιέγραψε λεπτομερώς – ευκρινώς την μελλοντική (οικονομική) κρίση των επαγγελμάτων του Πολυτεχνείου. Πράγματι, χρόνια αργότερα, συμμαθητές μου, με πρωτιές στις εισαγωγικές εξετάσεις του Πολυτεχνείου, έκλεισαν τα γραφεία τους και διορίσθηκαν στην Μέση Εκπαίδευση! Εδώ κλείνω τον μικρό αυτό κύκλο του προορατικού χαρίσματος του Δημητριάδος Ηλία που αργότερα, το χάρισμα αυτό, γεφύρωσε (επιτυχώς) τις φάσεις της ζωής μου.
Τότε, Ιούλιος ’74, είδα την αδελφοκτονία, όπου δολοφονήθηκαν πνευματικά οι Δώδεκα (12) άξιοι – ευσεβείς Ιεράρχες. Το σύστημα παρουσίαζε (τότε) τον Σεραφείμ ως τον αναδιανεμητή της Εκκλησιαστικής δημοκρατίας, με πρόταξη (δήθεν) της κανονικότητος των παλαιών ιεραρχών απέναντι στην «αντικανονικότητα» των εκβληθέντων Ιεραρχών!
1ο Σχόλιο: Ενώ «η τυραννία είναι μισητή από τον Θεό και από τους ανθρώπους…» (Ελληνική Νομαρχία), ο Σεραφείμ λειτούργησε ως στυλοβάτης της δικτατορίας Ιωαννίδη. Σε καμμία περίπτωση δεν λειτούργησε ως σύμβολο πνευματικής αντίστασης στις ενέργειες της δικτατορίας, ως κινητήριος δύναμις πνευματικής αγρύπνιας.
Να θυμηθούμε: α) Ως Μητροπολίτης Ιωαννίνων δεν σεβάσθηκε τους Ι. Κανόνες και λαθραία εισήλθε στην Αττική, στην Αθήνα, πνευματικής ευθύνης του Ιερωνύμου Α΄ και β) όρκισε τον στρατηγό Φαίδωνα Γκιζίκη (ως νέο πρόεδρο της Δημοκρατίας) και την κυβέρνηση Αδ. Ανδρουτσόπουλου (Νοέμβριος 1973). Αυτή η διακρίνουσα στήριξη και προσαρμογή του στην δικτατορία, υπογράμμιζε – καθόριζε και την ποιότητα της ατομικής του συνείδησης (τέλος σχολίου).
Με τον πνευματικό – τραγικό τόνο της αδελφοκτονίας μας συνδέει η Π. Διαθήκη (Άβελ και Κάιν). Συμπληρωματική, ωφέλιμη μάθηση εκ της αρχαίας Ελλάδας, όπου δυο αδέλφια αλληλοσκοτώθηκαν μπροστά στα τείχη των Θηβών∙ ήταν οι δύο υιοί του Οιδίποδα. Διδαχθήκαμε, ακόμη, και το ηθικό φρόνημα της Αντιγόνης, που προσπάθησε να γεφυρώσει τα μίση με τη θυσία της.
Γνωστή και η διήγηση του Γεωργίου Κεδρηνού περί του αυτοκράτορος του Βυζαντίου Κώνσταντος, που εφόνευσε τον αδελφό του. Κατ’ αναλογία πνευματική η εκθρόνιση των (12) Δώδεκα ήταν αδελφοκτονία.
Το Σεραφειμικό καθεστώς, Σεραφείμ και οι συν αυτώ Μητροπολίτες, έδιναν την εικόνα μιας διπλής συνειδήσεως:
α) Χρησιμοποιούσαν ιδιοτελώς τους όρους «κανονικός – αντικανονικός»
Παραδείγματα:
i) «Ο Αρχιεπίσκοπος κ. Σεραφείμ ως Πρόεδρος της Πρεσβυτέρας Ιεραρχίας και οι περί αυτόν διεμαρτύροντο και εφωνάσκουν μέχρι διαρρήξεως των πνευμόνων των, ότι οι δια του Νόμου 214/1967 εκβληθέντες των θρόνων Μητροπολίται Αττικής κ. Ιάκωβος και Θεσσαλονίκης κ. Παντελεήμων εξεβλήθησαν αντικανονικώς. Αλλ’ εφ’ όσον κατά την κρίσιν αυτών οι δύο ούτοι Ιεράρχαι εξεβλήθησαν αντικανονικώς, διατί δεν επανέφεραν αυτούς εις τους θρόνους;» (Βλέπε «Χριστιανική Σπίθα» - Σεπτέμβριος 1974).
ii) Ο 30ος Κανόνας των Αγίων Αποστόλων υπογραμμίζει την αντικανονικότητα των ενεργειών του αρχιεπισκόπου Σεραφείμ: «Ει τις επίσκοπος κοσμικοίς άρχουσι χρησάμενος δι’ αυτών εγκρατής Εκκλησίας γένοιτο καθαιρείσθω και αφοριζέσθω∙ και οι κοινωνούντες αυτώ πάντες» (Βλέπε και 3ο Κανόνα της Ζ΄ Οικουμενικής Συνόδου).
iii) Αντικανονικά εισήλθε και εις την Αθήνα, σε άλλη Μητρόπολη, και όρκισε πρόεδρο Δημοκρατίας και κυβέρνηση της δικτατορίας.
β) Ο αρχιεπίσκοπος Σεραφείμ και οι συν αυτώ Μητροπολίτες αρνήθηκαν (αυτό είναι και το πλέον σοβαρό παράπτωμά τους) την πνευματική λογικότητα της Πίστεως∙ απέρριψε την συνοχή που χαρίζει∙ ευτέλισε την πίστη και δεν την ανέδειξε ως θεμέλιο ειρήνης και ομόνοιας, όπως υπογραμμίζει ο Αγ. Ιγνάτιος ο Θεοφόρος:
«Σπουδάζετε ουν πυκνότερον συνέρχεσθαι εις ευχαριστίαν Θεού και εις δόξαν∙ όταν γαρ πυκνώς επί το αυτό γίγνεσθε, καθαιρούνται αι δυνάμεις του σατανά, και λύεται ο όλεθρος αυτού εν τη ομονοία υμών της πίστεως» (Προς Εφεσίους ΧΙΙΙ, 1-4).
Γράφει ο π. Αυγουστίνος: «Η ενότης της Εκκλησίας, ήτις κατ’ εξοχήν απησχόλει τας διανοίας και τας καρδίας αειμνήστων Πατέρων της Εκκλησίας, οίτινες και τυχόν χωλαινούσας πως κανονικάς εκλογάς Μητροπολιτών ανεγνώριζον, ίνα μη επέλθουν διάσπασις και εμφύλιοι Εκκλησιαστικοί σπαραγμοί, η ενότης, λέγω, αύτη κατεκερματίσθη υπό του Αρχιεπισκόπου Σεραφείμ, κυρίως υπευθύνου και ενόχου…» (Βλέπε «Χριστ. Σπίθα» - Σεπτ. 1974).
Να θυμηθούμε, ότι: «οι Έλληνες Ιεράρχες κατά τα πρώτα τουλάχιστον 150 χρόνια του ελέυθερου βίου του τόπου προέρχονται, αν όχι όλοι σχεδόν, όμως στη μεγάλη πλειοψηφία τους από συνόδους ολιγομελείς, δηλ. Διαρκής, Ημιαριστίνδην και Αριστίνδην…» (Παναγ. Ιωαν. Ανδριόπουλος - Θεολόγος).
2ο Σχόλιο (Ερώτημα)
Γιατί η πολιτική των κυριάρχων (τότε, 1974) πολιτικών αρχηγών και κομμάτων διατήρησε τον Σεραφείμ στην εκκλησιαστική ηγεσία;
Την απάντηση την δίδει ο κοινός – λογικός νους:
«Η πολιτική των κυριάρχων παρουσιάζεται συνήθως σαν η πολιτική που σκοπό έχει την επικράτηση του δικαίου και της ευημερίας για όλη την κοινωνία και ιδιαίτερα για το λαό, ενώ στην πραγματικότητα παραμένει πάντοτε στην υπηρεσία των συμφερόντων και των σκοπών των κυριάρχων, που δεν μπορούν να πραγματοποιηθούν παρά μόνο σε βάρος των κυριαρχουμένων» (Βιβλίο «Η Επιστημονική Οργάνωση της Κοινωνίας» - Ευτύχιος Φικιώρης – 1953, Σελ. 126) (Συνεχίζεται)
ΝΙΚΟΣ Ε. ΣΑΚΑΛΑΚΗΣ
ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΟΣ