Σελίδες

Τρίτη 29 Οκτωβρίου 2024

Ο Τίμιος Σταυρός «κοινός και άτιμος»; Τότε εικονομάχοι, σήμερα Σταυρομάχοι!

                        


                  Ανεπιθύμητος ο Περιστερίου στη μητρόπολη Φλωρίνης!

Ο Τίμιος Σταυρός «κοινός και άτιμος»; Τότε εικονομάχοι, σήμερα Σταυρομάχοι!

«Τ γκλημα το Γολγοθ δν μεινε τιμώρητο.»

(π. Αυγουστίνος Καντιώτης)

 

Αγαπητοί αδελφοί και πατέρες,

Η πόλη της Πτολεμαΐδας, η πόλη του «φωτός» με τα ρημαγμένα τοπία που ομοιάζουν με κρανίου τόπο δέχεται μια πρωτοφανή επίθεση από τις δυνάμεις του σκότους που επιχειρούν να αμαυρώσουν την δόξα της, αυτήν που απέκτησε τον καιρό του Πατρός Αυγουστίνου, του αγίου Επισκόπου της. Η φωνή του που ακόμη ηχεί στα αυτιά της καρδιάς μας, αυτήν την φορά επαναλαμβάνει επίμονα και με αγωνία τα λόγια τούτα:  «Διότι νά ᾿χουμε τν νο μας· ἐὰν μες ο Χριστιανο κα λληνες δν σηκωθομε λοι κα δν κινηθομε γκαίρως, ,τι γινε στν θήνα, πο τίναξαν τν Σταυρ στν έρα, ―ν τ θυμστε― θ γίν κ᾿ δγ γέρος νθρωπος εμαι, θ πεθάνω, λλ ν ξέρετε πολ καλά, τι ρχονται χρόνια σκοτειν κα παίσια στ φυλή μας· κα ν κυριαρχήσουν ο σκοτεινς δυνάμεις, θ δτε τι θ ζητον ν διώξουν τν Σταυρ π παντο·» (Φλώρινα 14-9-1975) [1].

Σε μια επικαιροποιημένη μορφή ο λόγος του Πατρός παίρνει την εξής μορφή: Να έχετε τα μάτια της ψυχή σας ανοιχτά· εάν ο πιστός λαός της Πτολεμαΐδας δεν ξεσηκωθεί και δεν κινηθεί εγκαίρως, ό,τι έγινε στο Περιστέρι Αθηνών, που «τίναξαν» τον Τίμιο Σταυρό ―με εντολή του Επισκόπου Γρηγορίου― μακράν το ιερού Θυσιαστηρίου, θα γίνει και εδώ… Να ξέρετε πολύ καλά, ότι ήλθαν τα χρόνια τα σκοτεινά και απαίσια στη φυλή μας. Και αν υποδεχτείτε μετά κλάδων και βαΐων τον επίσκοπο Περιστερίου Γρηγόριο στα όρια της δεδοξασμένης Μητροπόλεώς μας, θα δείτε ότι ―με εντολή του Φλωρίνης Ειρηναίου― θα ζητούν να διώξουν τον Σταυρό από παντού, από τα καμπαναριά και τους τρούλους των Εκκλησιών, απ’ όλα τα σχολεία και από κάθε δημόσιο χώρο!

(Σχολιάζοντας τη φράση κλειδί: «θα ζητούν να διώξουν τον Σταυρό από παντού», να πούμε ότι σε Δημοτικό σχολείο (Α΄ τάξη) της πόλεώς μας, η δασκάλα είπε: «Και σεις που φοράτε δακτυλίδια και σκουλαρίκια να τα βγάλετε. Και συ Μαρία να βγάλεις τον Σταυρό από το λαιμό σου, μη τυχόν τον τραβήξουν και πονέσεις». Υπ’ όψιν, ότι η Μαρία με την αδελφή της είναι μέλη της πρώτης οικογένειας στην Πτολεμαΐδα που κατέθεσαν δήλωση απαλλαγής από το υποχρεωτικό «μάθημα» των εργαστηριακών (σεξουαλικών) δραστηριοτήτων, στις 25 Σεπτεμβρίου 2024).

 

1.  Τότε εικονομάχοι, σήμερα Ναομάχοι/Εκκλησιομάχοι

Αδελφοί, δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε ότι ο πρώτος εικονομάχος, δηλαδή ο Διάβολος ενεργεί με μοναδικό σκοπό να βγάλει τον Τίμιο Σταυρό ή καλύτερα τον Εσταυρωμένο Χριστό μέσα από το ιερό Θυσιαστήριο που βρίσκεται εντός του Ιερού Βήματος αλλά και εντός των καρδιών ημών. Χριστιανοί Ξένοι Σταυρού! Ο Πατήρ Αυγουστίνος αναφέρει σχετικά, ότι την λατρεία του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού δεν θα μπορέσουν να την σταματήσουν, ακόμη κι αν γκρεμίσουν τα καμπαναριά που έχουν πάνω τους τον Τίμιο Σταυρό, τις Εκκλησίες που έχουν εξωτερικά το σχήμα του Σταυρού, αλλά και εσωτερικά είναι εγκαινιασμένες, με ευχές και με μύρα μυρωμένες-σφραγισμένες με το σημείο του Σταυρού. Την λατρεία του Θεού, έλεγε, δεν πρόκειται να την σταματήσουν, διότι το αληθινό Θυσιαστήριο είναι η καρδιά του ανθρώπου και εκεί μέσα θα συνεχίσει να τελείται απρόσκοπτα η λατρεία Του (Αν και εφόσον κυριαρχήσουν οι σκοτεινς δυνάμεις).

Βροντοφωνάζει ο Πατήρ Αυγουστίνος: «Βρισκόμαστε σε χρόνια πιστα κα θεα. Πο χι μόνο ρνονται τν πίστι, λλ ρισμένοι στς μέρες μας, μισον τν κκλησία το Χριστο. Μοιάζουν μ λυσσασμένο σκυλί. πως τ σκυλ ταν λυσσάξ δν γνωρίζει κανέναν, λλ δαγκώνει κόμα κα τ φεντικό του, τσι κι ατοί, λυσσασμένα σκυλι το αἰῶνος μας, μισον θανασίμως τν κκλησία. ν ταν δυνατν θ γκρέμιζαν τος ναος κα θ σφαζαν τος κληρικος κα ασοφόρους… λλ δν ενε μόνο ο θεοι τν ξένων κρατν, κενοι πο γκρέμισαν κκλησις… Εναι κα μερικο δικοί μας δ, πο μισον τν κκλησία κα θέλουν ν φαρμόσουν κα στν πατρίδα μας τέτοια θεα καθεσττα. Κανείς δν μπορε ν νικήσ τν Χριστό, χι. ποιος ντιτίθεται ―σημειστε το―, ,τι κι ν ενε, μικρς  μεγάλος, νθρωπος  σύστημα, ποιος πάει κόντρα μ τν Χριστό, θ γίν στάχτη. πάρχει Θεός, πάρχει Χριστός! Βουλστε τ ατιά σας, δελφοί μου. Μν κοτε τί λέει  νας κι  λλος. Κρατστε τν πίστι στ Χριστό, τν πίστι τν πατέρων μας, βαθει στν ψυχή σας. Καμμία δύναμις ν μν μπορέσ ν τν ξερριζώσ…» [2]

Και σε άλλη ομιλία του, ημέρα Μεγάλης Παρασκευής και ενώπιον του Εσταυρωμένου Ιησού Χριστού θα πει: «λλά, γαπητοί μου, δν ενε μόνο ο βραοι νοχοι το γκλήματος το Γολγοθ. Εμαστε κ᾿ μες, ενε κα λος  κόσμος… πάρχει Θεός, πάρχει δικαιοσύνη. Ο γκληματίες θ πληρώσουν μ τόκο κα πιτόκιο γι τ γκλήματά τους. πάρχει σταυρωμένος,  ποος ενε μν μακρόθυμος, λλ ρχεται κα  στιγμ τς πληρωμς.»[3].

Αδελφοί, εύκολα και αβίαστα βγάζουμε το συμπέρασμα πως ο τελικός σκοπός των παλαιών και νέων εχθρών του Σταυρού είναι η αποϊεροποίησή Του και δι’ αυτής η αποξένωση των πιστών από τον Σταυρό… Χριστιανοί Ξένοι Σταυρού.

Σε πρακτικό τώρα επίπεδο, ο σκοπός των εχθρών να βγάλουν τον Σταυρό μέσα απ’ το Θυσιαστήριο των καρδιών ημών γίνεται δια μέσω θεατρινισμών του τύπου βγάλε-βάλε τον Εσταυρωμένο από το ιερό Βήμα, θαρρείς και είναι κοινός και άτιμος. «Βγάλε Τον» όταν λειτουργεί ένας ή περισσότεροι Αρχιερείς και «βάλε Τον» όταν λειτουργεί ένα απλό παπαδάκι (ενν. Ιερεύς). Δηλαδή ό,τι ακριβώς κάνει ο Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Βαρθολομαίος, ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής Ελπιδοφόρος, ό,τι φανερά κάνει ο Περιστερίου Γρηγόριος.

Δυστυχώς, αυτό γίνεται και σε Ναούς της Μητροπόλεώς μας, της Μητροπόλεως Φλωρίνης, εν γνώσει ή εν αγνεία του νέου και άπειρου μητροπολίτη Ειρηναίου, ο οποίος πρόκειται να συνεορτάσει τα ελευθέρια της Πόλης μας από τους Τούρκους, στις 15 Οκτωβρίου, μετά του μητροπολίτη Περιστερίου στον ιερό Ναού Αγίου Στεφάνου Πτολεμαΐδας, ο προϊστάμενος του οποίου προ έξι μηνών έβγαλε από το ιερό Βήμα τον Εσταυρωμένο, δηλαδή τον Τίμιο Σταυρό της Μεγάλης Παρασκευής και μάλιστα «τίναξε» την αγιασμένη μαρμάρινη βάση Του ―ως κοινή και άτιμη (άπαγε της Βλασφημίας) ― στο απέναντι του Ναού ξέφραγο οικόπεδο! Σύμφωνα με μαρτυρία πιστού ενορίτη: «Είδα τη βάση πεταμένη στο διπλανό οικόπεδο. Την αναγνώρισα αμέσως και πολύ στεναχωρήθηκα. Από μικρό παιδί ντυνόμουν παπαδάκι… την έβλεπα πίσω από την Αγία Τράπεζα! Προσπάθησα να την σηκώσω αλλά δεν μπόρεσα, ήταν πολύ βαριά. Πέρασαν πάνω από έξι μήνες και η βάση είναι ακόμη εκεί, εγκαταλελειμμένη»!   

2.  Τότε εικονομάχοι…

Αδελφοί, τον καιρό εκείνο, οι πονηροί και κακόφρονες εικονομάχοι αφού συσκέφθηκαν συνέλαβαν την εξής διδασκαλία με αποκλειστικό σκοπό «να εξασθενίσουν τας αγίας εικόνας», «Αλλ’ η αυτή αγία Σύνοδος (Ζ’ Οικουμενική) ταύτην την παγίδα συνέτριψε κωλύουσα…». Τί δίδασκαν οι εχθροί των Εικόνων τον καιρό εκείνο; Ότι οι Εικόνες δεν έχουν αγιασθεί με κάποια ειδική ευχή και δεν έχουν μυρωθεί… και επομένως είναι κοινές και ά-τιμες και επομένως δεν θα πρέπει να υπάρχουν σε τόπο Άγιο όπου λατρεύεται ο αληθινός Θεός, αλλά να τιναχτούν έξω, σε κάποιο γωνιακό άφραγο κτήμα…  Πράγματι πονηροί και κακόφρονες οι εικονομάχοι… αλλά οι άγιοι Πατέρες γκρέμισαν το δαιμονικό-σοφιστικό οικοδόμημά τους εμφανίζοντας απλά την περί του Τιμίου Σταυρού διδασκαλία της Εκκλησίας.

Και έχει μεγάλη σημασία, σήμερα, να διδαχτούμε τα περί «Ου χρεία χρίσεως Μύρου των Αγίων Εικόνων», μιας και οι Περιστερίου Σταυρομάχοι, οι πονηροί και κακόφρονες αποσκοπούν με το «βγάλε Τον» - «βάλε Τον» από τα Άγια των Αγίων «να εξασθενίσουν τον Τίμιο Σταυρό», να καταστήσουν Αυτόν ενώπιον των οφθαλμών ημών ως κοινό και άτιμο (άπαγε της βλασφημίας) και εν τέλει «ν διώξουν τν Σταυρ π παντο».

Διαβάζουμε στην Εκκλησιαστική Ιστορία:  «Έως του καιρού της Ζ’ Οικουμενικής Συνόδου δεν φαίνεται πουθενά να είπέ τις διά ευχάς και μυρώματα αγίων Εικόνων, επειδή ημείς τον τύπον προσκυνούμεν και τιμώμεν εκείνον, ο οποίος είναι τύπος και εικών καθώς προσκυνούμεν και τον τύπον του τιμίου Σταυρού εις ό,τι ύλην και αν είναι, και ποτέ Σταυρόν δεν μυρώνουσι, διότι το μέγαν Μύρον χριόμενον άλλα χαρίσματα χαρίζει δια Πνεύματος Αγίου εις εκείνους, τους οποίους χρεία είναι να τα έχουν (…)∙ τα οποία χαρίσματα χρεία δεν είναι να δίδωνται εις τύπον Σταυρού και Εικόνων. Λοιπόν ούτε Ευχής, ούτε, Μύρου χρεία είναι επ’ Αυτής (…)∙ στοχάσου παγίδα των εικονομάχων, οι  οποίοι λέγοντας τας Εικόνας κοινάς και ατίμους, μας συμβουλεύουν δια να αναγινώσκουμε επ’ αυτάς τας Εικόνας Ευχάς, δια να έχουν τάχα τον αγιασμών εκ των Ευχών, και επομένως Μύρου, ότι αλλιώς (γιατί διαφορετικά!) είναι κοινή, άτιμος, και το ουδέν, μη στοχαζόμενοι ότι ημείς τας Εικόνας τιμώμεν και προσκυνούμεν δια τον τύπον… και στοχάσου δι’ αγάπην Θεού, ότι καθώς ο τίμιος και ζωοποιός Σταυρός ούτε Ευχήν προς Αγιασμόν έχει, ούτε μύρωμα, ούτε τα άλλα αγία Σκεύη, Δισκοπότηρον, Αστήρ, Λόγχη, και τα Καλύμματα, και προσκυνούμεν και ασπαζόμεθα, αυτά ούτω και αι άγιαι Εικόνες, ούτε Ευχήν, ούτε μύρωμα χρεία είναι να δέχονται» [4/ σελ. 126].

 

3.   Τότε εικονομάχοι, σήμερα Σταυρομάχοι

Αδελφοί, διαβάσαμε ότι ο τίμιος και ζωοποιός Σταυρός δεν έχει λάβει ούτε Ευχή προς Αγιασμό, ούτε μύρωμα. Ομοίως και τα άλλα αγία Σκεύη, το Δισκοπότηρο, ο Αστήρ, η Λόγχη και τα Καλύμματα, και, όπως και τις άγιες εικόνες, τα προσκυνούμε και τα ασπαζόμαστε όπως είναι· δεν έχουν ανάγκη να δεχτούν ούτε Ευχή, ούτε μύρωμα. Προσκυνούμε τον τύπον του τιμίου Σταυρού «εις ό,τι ύλην και αν είναι».  Και δι’ αυτών απαντήσαμε στο ερώτημα: «ΚΟΙΝΟΣ ΚΑΙ ΑΤΙΜΟΣ», ο Τίμιος Σταυρός της Μεγάλης Παρασκευής, «ΚΟΙΝΗ ΚΑΙ ΑΤΙΜΗ», η Εικόνα του Εσταυρωμένου;  

Αλλά γιατί ο επίσκοπος Φλωρίνης Ειρηναίος καλεί τον ‘Σταυρομάχο’ Περιστερίου Γρηγόριο σε Αρχιερατικό Συλλείτουργο και μάλιστα στον πανηγυρίζοντα ιερό Ναό Αγίου Στεφάνου Πτολεμαΐδας (απ’ όπου αφαιρέθηκε ο Τίμιος Σταυρός), όπου και θα γίνει η επίσημη δοξολογία λόγω απελευθέρωσης της Πτολεμαΐδας; Ίσως η απάντηση να βρίσκεται στο εξής ανακοινωθέν: «Κατά τις ημέρες 1-3 Ιουνίου 2024, ο μητροπολίτης Ειρηναίος  επισκέφτηκε το Οικουμενικό Πατριαρχείο, συνοδευόμενος από τους κληρικούς της Ιεράς Μητροπόλεως, τον Πανοσιολ. αρχιμ. κ. Τιμόθεο Τσισμαλίδη…» [5]), δηλαδή με τον προϊστάμενο του Αγίου Στεφάνου, ο οποίος έχει ιδιαίτερη σχέση με το σβησμένο Φανάρι, το κατ’ εξοχήν αγιομάχο και Σταυρομάχο!

Ο Μητροπολίτης Φλωρίνης και ο εν λόγω κληρικός τιμούν αυτόν που ατιμάζει τον τίμιο Σταυρό, αυτόν που θεωρεί τον Σταυρό και τον λαό που ποιμαίνει ως κοινό και άτιμο, αφού αρνήθηκε να παραλάβει το γνωστό ψήφισμα διαμαρτυρίας που ήθελε να του δώσει ο πιστός λαός του Περιστερίου…!

Θυμίζουμε, στην αγάπη σας, τα περί χρείας Ευχών και χρίσεως Μύρου της Αγίας Τράπεζας (και όχι του Σταυρού και των Εικόνων) που βεβαιώνουν ότι πριν από τα εγκαίνια του ιερού ναού, όλος ο τόπος θεωρείται κοινός και άτιμος!

Σχετικά με τα Εγκαίνια του ιερού ναού διαβάζουμε:

«Η καθιέρωση του ναού γίνεται από τον Αρχιερέα…

…Με λαμπρό και πανηγυρικό λοιπόν τρόπο εισοδεύονται τα άγια λείψανα μέχρι το θυσιαστήριο, όπου ο Αρχιερεύς, πάλι, αφού τα βάλει σε ειδική θήκη με εύοσμο κηρομαστίχη, τα θυμιάζει, τα μυρώνει…» (Η λιτανεία των Ιερών λειψάνων)

«Ακολουθεί η πλύση και ο καθαρισμός της αγίας Τραπέζης… Η όλη τελετή θυμίζει βάπτισμα. Κι αυτό δεν είναι τυχαίο. Η Αγία Τράπεζα εικονίζει τον Σωτήρα και δέχεται τα του βαπτίσματος όπως Εκείνος. ‘Είναι δε ανάγκη - τονίζει πάλι ο Καβάσιλας - να γίνει κάποια κάθαρση ενάντια στη δύναμη του πονηρού, κι όπως ο Αρχιερεύς με προσευχές αποκαθαίρει από κάθε επήρεια των δαιμόνων το ύδωρ με το οποίο βαπτίζει τον άνθρωπο, έτσι και σ’ αυτή την τελετή διαλέγει τις κατάλληλες προσευχές και με τον ίδιο τρόπο, όπως και πριν, με το νερό αποκλείει το πονηρόν’.

…Αφού επλύθη (εβαπτίσθη), εμυρώθη η Αγία Τράπεζα, τώρα ήλθε η ώρα να βάλει τα καλά της… η αγία ενδυτή η τραπεζόφορον κατά τον Συμεών Θεσσαλονίκης. Είναι το βασικό άμφιο της αγίας Τραπέζης, πολυτελές σύμβολο δόξης κατά τον Συμεών, αφού κατά τον ίδιο η αγία Τράπεζα ‘τάφος εστι και θρόνος του Ιησού’… η τελετή τελειώνει με τη μύρωση και θυμίαση όλου πια του Ναού. Οι ευχές δε, που διαβάζονται στο τέλος είναι γεμάτες ευχαριστία στον Θεό και παράκληση να γεμίζει με δόξα, αγιασμό και χάρη το νέο θυσιαστήριο έτσι ώστε πάνω σ’ αυτό να μεταβάλλεται η αναίμακτη θυσία σε σώμα και αίμα Χριστού και να αγιάζεται ο λαός του Θεού…» (Ο καθαρισμός της Αγίας Τράπεζας) [6].

Αγαπητοί εν Χριστώ αδελφοί και συνενορίτες ,

«Τ γκλημα το Γολγοθ δν μεινε τιμώρητο.»! Όσοι ακολούθησαν τους Φαρισαίους και τους Αρχιερείς βρήκαν ή όχι «κοινό και άτιμο» τέλος;

 

ΑΝΤΙ ΕΠΙΛΟΓΟΥ

Α΄ . «Δια τούτο, ίνα μη θρηνήσωμεν μεγαλυτέρας συμφοράς εν τη Εκκλησία, είνε ανάγκη επείγουσα, όπως δημιουργηθή εν τω πιστώ λαώ ζωηρόν ενδιαφέρον δια τα εκκλησιαστικά πράγματα, άτινα βαίνουν κατά κρημνών. Η απάθεια, η αδιαφορία των πολλών πρέπει να εκλείψουν. Ο αυστηρός, ο συστηματικός, ο με αντικειμενικά προς παντός κριτήρια γινόμενος έλεγχος πρέπει να συνεχισθή σφοδρότερος και να σείση πύλας Βαβυλώνος. Σπεύσατε και καταγγείλατε ίνα γίνη ταχυτάτη η εκκαθάρισις. Διότι όσον παρέρχεται ο χρόνος, τόσον η κόπρος συσσωρεύεται και Αλφειοί και Αχελώοι δεν θα δυνηθούν να εκπλύνουν τα αμαρτήματα. Φωνάξατε ΜΑΡΑΝ-ΘΑ (=«εκκαθαριστέος»), σείσατε κάστρα ανομίας και εκκαθαρίσατε την ενορίαν και την επισκοπήν σας εκ των αναξίων ποιμένων επί τη βάσει, ως είπομεν, κανονικών αποδείξεων… Συγκρατηθήτε… τας ενδείξεις εις αποδείξεις μεταβάλετε και τότε βαδίσατε θαρραλέοι προς την κάθαρσιν. Ο Κύριος θα είναι μαζί σας».  (Επίσκοπος Αυγουστίνος, «Έλεγχος», Β΄ έκδοση 1994, σελ. 49).

Β΄. «Πρέπει ν προβομε σ ποφασιστικ ρήξη μ τν Οκουμενισμό, κα δν πρέπει ν χουμε καμία κοινωνία μ τος συνοδοιπόρους του.  δρόμος μας δν εναι  δικός τους. Πρέπει ν τ πομε ατ μ ποφασιστικότητα κα ν τ δείξουμε μ τς πράξεις μας. Μία ποχ πραγματικς μολογίας ρχεται γιά μς, μία ποχ πο σως παραμείνουμε μόνοι κα διωκόμενοι. Στν βαθμ πο λες ο ρθόδοξες Τοπικς κκλησίες χουν πλέον εσέλθει στς τάξεις το “Παγκοσμίου Συμβουλίου κκλησιν” κα χουν ς κ τούτου προδώσει τν ρθοδοξία, χει ρθει  ρα τς πλήρους πομονώσεώς μας. Δν μπορομε κα δν πρέπει ν χουμε καμία κοινωνία μ ποστάτες τς ληθινς ρθοδοξίας, κα πρέπει ν εμαστε τοιμοι, ἐὰν παιτηθε, ν ναχωρήσουμε στς “κατακόμβες”.  θέση μας ς μαχητς κα μολογητς τς καθαρς κα μόλυντης λήθειας το Χριστο, μς θέτει κάτω π μεγάλη ποχρέωση, περισσότερο π κάθε λλη φορά στ παρελθόν.» (Ο Άγιος Ιωάννης Μαξίμοβιτς για τον οικουμενισμό)

 

Δημήτριος Β. Εμμανουήλ, Αναγνώστης

Πτολεμαΐδα 7 Οκτωβρίου 2024

 

Σημειώσεις:

[1] Επίσκοπος Αυγουστίνος (. νας γίας Παρασκευς πόλεως Φλωρίνης 14-9-1975)

[2] πόσπασμα μιλίας το Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αγουστίνου Καντιώτου στν . να γ. Νικολάου δρούσης – Φλωρίνης τν 29-12-1976 http://www.augoustinos-kantiotis.gr/?p=93058

[3] (†) πίσκοπος Αγουστνος (. νας γ. Παντελεήμονος Φλωρίνης, Μεγάλη Παρασκευ 27-4-1973)

[4] «ΤΑΜΕΙΟΝ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ», ΕΚΔΟΣΙΣ ΡΗΓΟΠΟΥΛΟΥ (ΕΒΔΟΜΗ) – ΘΕΣ/ΝΙΚΗ

[5] https://www.vimaorthodoxias.gr/mitropoleis/o-florinis-eirinaios-sto-fanari/

[6] https://www.ekirikas.com/pos-ginontai-ta-egkainia-enos-ierou-na/