π. Γεώργιος Μεταλληνός - Ἡ Ὀρθόδοξη «σεξουαλικὴ ἀγωγή»
Ἀπόσπασμα ἀπὸ τὸ βιβλίο «Τὸ σῶμα τοῦ Χριστοῦ καὶ ὁ κῆπος τῶν τέρψεων», Ἐκδόσεις «ΕΓΡΗΓΟΡΣΗ»
Ἐπίμονα προβάλλεται σήμερα ἡ ἀνάγκη γιὰ «σεξουαλικὴ ἀγωγή» τῶν παιδιῶν μας, στὸ πλαίσιο μάλιστα τῆς σχολικῆς τους παιδείας. Ὅπως σὲ πολλοὺς ἄλλους τομεῖς τῆς ζωῆς μας μάθαμε νὰ ἀκολουθοῦμε τυφλὰ τὴν «πολιτισμένη» Δύση, ἔτσι καὶ στὸ θέμα αὐτό. Ὁ φόβος μας εἶναι πάντα νὰ μὴν ὑστερήσουμε ἀπέναντί της. Γι᾿ αὐτὸ ἀντιγράφουμε πάντα πρόθυμα τὸν προβληματισμὸ καὶ τὶς μεθόδους της. Ἑπόμενο, λοιπόν, νὰ θεωροῦμε ἀπαραίτητο ὁ «διαφωτισμὸς» νὰ προχωρήσει καὶ στὴν προβληματολογία τοῦ «γενετησίου ἐνστίκτου». Βέβαια, τὸ τί διδάσκει ἡ Δύση σχετικὰ μὲ τὸ ζήτημα αὐτό, δὲν φαίνεται νὰ θεωρεῖται πρωταρχικῆς σημασίας. Γιατί δὲν πρέπει νὰ ξεχνᾶμε ὅτι ἡ Δύση – καὶ μεῖς μαζί της, ἀφοῦ εἴμαστε κομμάτι της – κλυδωνίζεται σὲ μία λαίλαπα πανσεξουαλισμοῦ.
Ὁ «φροϋδισμὸς» ἔχει καταστεῖ κυρίαρχη ἰδεολογία στὴν ἐποχή μας. Ἡ προτεραιότητα δίνεται στὸ σεξουαλικὸ ἔνστικτο καὶ στὴν κτηνώδη ὁρμή. Τὸ ἀνθρώπινο σῶμα κατήντησε ὑποτιμημένη ἀξία καὶ ἀντικείμενο-ὄργανο ἡδονῆς. Μέσα σ᾿ αὐτὸ τὸ κλίμα διαμορφώνεται τὸ περιεχόμενο τῆς «σεξουαλικῆς» διαφώτισης τοῦ εὐρωπαίου ἀνθρώπου. Ἔρχεται ὅμως ἀπὸ τὰ βάθη τῶν αἰώνων ἡ φωνὴ τοῦ οὐρανοβάμονα καὶ θεόπτη Ἀποστόλου Παύλου νὰ μᾶς παρουσιάσει τὴν «σεξουαλικὴ ἀγωγή», ὅπως (πρέπει νὰ) διδάσκεται στὸ Σῶμα τοῦ Χριστοῦ, στὸ «σχολεῖο» τῆς Ἐκκλησίας. Παραθέτουμε τὸ σχετικὸ κείμενό του:
Τὸ σῶμα, ναὸς τοῦ Ἁγίου Πνεύματος
(Α´ Κορ. 6:12-20)
«Ἀδελφοί, πάντα μοι ἔξεστιν, ἀλλ᾿ οὐ πάντα συμφέρει· πάντα μοι ἔξεστιν, ἀλλ᾿ οὐκ ἐγὼ ἐξουσιασθήσομαι ὑπό τινος. Τὰ βρώματα τῇ κοιλίᾳ καὶ ἡ κοιλία τοῖς βρώμασιν· ὁ δὲ Θεὸς καὶ ταύτην καὶ ταῦτα καταργήσει. τὸ δὲ σῶμα οὐ τῇ πορνείᾳ, ἀλλὰ τῷ Κυρίῳ, καὶ ὁ Κύριος τῷ σώματι· ὁ δὲ Θεὸς καὶ τὸν Κύριον ἤγειρε καὶ ἡμᾶς ἐξεγερεῖ διὰ τῆς δυνάμεως αὐτοῦ. Οὐκ οἴδατε ὅτι τὰ σώματα ὑμῶν μέλη Χριστοῦ ἐστιν; ἄρας οὖν τὰ μέλη τοῦ Χριστοῦ ποιήσω πόρνης μέλη; μὴ γένοιτο. 16 ἢ οὐκ οἴδατε ὅτι ὁ κολλώμενος τῇ πόρνῃ ἓν σῶμά ἐστιν; ἔσονται γάρ, φησίν, οἱ δύο εἰς σάρκα μίαν· ὁ δὲ κολλώμενος τῷ Κυρίῳ ἓν πνεῦμά ἐστι. Φεύγετε τὴν πορνείαν. Πᾶν ἁμάρτημα ὃ ἐὰν ποιήσῃ ἄνθρωπος ἐκτὸς τοῦ σώματός ἐστιν, ὁ δὲ πορνεύων εἰς τὸ ἴδιον σῶμα ἁμαρτάνει. Ἢ οὐκ οἴδατε ὅτι τὸ σῶμα ὑμῶν ναὸς τοῦ ἐν ὑμῖν Ἁγίου Πνεύματός ἐστιν, οὗ ἔχετε ἀπὸ Θεοῦ, καὶ οὐκ ἐστὲ ἑαυτῶν; Ἠγοράσθητε γὰρ τιμῆς· δοξάσατε δὴ τὸν Θεὸν ἐν τῷ σώματι ὑμῶν καὶ ἐν τῷ πνεύματι ὑμῶν, ἅτινά ἐστι τοῦ Θεοῦ.»
(Μετάφραση: Ὅλα μου ἐπιτρέπονται, ἀλλὰ δὲν συμφέρουν ὅλα. Ὅλα μου ἐπιτρέπονται, ἀλλὰ ἐγὼ δὲν θὰ ἀφήσω τὸν ἑαυτό μου νὰ ἐξουσιασθεῖ ἀπὸ τίποτα. Τὰ φαγητὰ εἶναι γιὰ τὴν κοιλιά, καὶ ἡ κοιλιὰ γιὰ τὰ φαγητά· ὁ Θεὸς θὰ καταργήσει καὶ αὐτὴν καὶ ἐκεῖνα. Ἀλλὰ τὸ σῶμα δὲν εἶναι γιὰ τὴν πορνεία· εἶναι γιὰ τὸν Κύριο καὶ ὁ Κύριος γιὰ τὸ σῶμα. Ὁ δὲ Θεὸς καὶ τὸν Κύριο ἀνέστησε καὶ ἐμᾶς θὰ ἀναστήσει διὰ τῆς δυνάμεώς Του. Δὲν ξέρετε ὅτι τὰ σώματά σας εἶναι μέλη τοῦ Χριστοῦ; Νὰ πάρω λοιπὸν τὰ μέλη τοῦ Χριστοῦ καὶ νὰ τὰ κάνω μέλη πόρνης; Μὴ γένοιτο. Δὲν ξέρετε ὅτι ἐκεῖνος ποὺ προσκολλᾶται στὴν πόρνη εἶναι ἕνα σῶμα μ᾿ αὐτήν; Γιατί θὰ γίνουν, λέγει, οἱ δυὸ μία σάρκα. Ἐκεῖνος δὲ ποὺ προσκολλᾶται στὸν Κύριο εἶναι ἕνα πνεῦμα μ᾿ Αὐτόν. Ἀποφεύγετε τὴν πορνεία. Κάθε ἄλλο ἁμάρτημα ποὺ κάνει ὁ ἄνθρωπος εἶναι ἔξω ἀπὸ τὸ σῶμα, ἐκεῖνος ὅμως ποὺ πορνεύει, ἁμαρτάνει πρὸς τὸ ἴδιο του τὸ σῶμα. Ἢ δὲν ξέρετε ὅτι τὸ σῶμα σας εἶναι ναὸς τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ποὺ εἶναι μέσα σας καὶ τὸ ὁποῖο ἔχετε ἀπὸ τὸ Θεό, κι ὅτι δὲν ἀνήκετε στοὺς ἑαυτούς σας; Ἔχετε ἀγορασθεῖ ἀντὶ τιμήματος. Δοξάστε λοιπὸν τὸ Θεὸ μὲ τὸ σῶμα σας καὶ τὸ πνεῦμα σας, τὰ ὁποῖα ἀνήκουν στὸ Θεό.)
Ἡ ρίζα τοῦ προβλήματος
Ἡ ἀπάντηση τοῦ Παύλου ἀρχίζει περίεργα, ἀλλ᾿ ὄχι ἀνεξήγητα, ἀπὸ τὴν κοιλιοδουλεία. Γιατί οἱ «σαρκικὲς ἐπαναστάσεις» ἔχουν ὡς βασική τους αἰτία τὴν γαστριμαργία. Ἀπὸ αὐτὴν γεννιέται τὸ πάθος τῆς πορνείας. Καὶ ὡς «πορνεία» νοεῖ ὁ Ἀπόστολος, καὶ μαζί του οἱ Ἅγιοι Πατέρες μας, ὄχι φυσικὰ μόνο τὴ σαρκικὴ σχέση μὲ κάποια πόρνη, ἀλλὰ κάθε χρήση τοῦ γενετησίου ἐνστίκτου γιὰ σκοποὺς ἔξω ἀπὸ τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ, ποὺ εἶναι ἡ δημιουργία οἰκογένειας. «Τὸ σῶμα τοῦ Χριστιανοῦ δὲν ἐπλάσθη διὰ νὰ τρυφᾷ καὶ ἐκ τῆς τρυφῆς νὰ πίπτῃ εἰς τὴν πορνείαν, ἀλλ᾿ ἐπλάσθη διὰ νὰ ἑνωθῇ μὲ τὸν Κύριον, Ὅς τις εἶναι ἡ κεφαλή του» (ἅγ. Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης). Ἡ νηστεία καὶ ἡ χαλιναγώγηση τοῦ σώματος, οὐσιαστικὰ στοιχεῖα τῆς Ὀρθόδοξης ἀσκητικῆς, αὐτὸν ἀκριβῶς τὸν στόχο ἔχουν: νὰ ἀποφευχθεῖ ἡ «θεοποίηση» τῆς κοιλίας (Φιλιππ. 3:19), ὥστε νὰ μὴν ὑποθάλπωνται τὰ σαρκικὰ πάθη, ποὺ ἔχουν ὡς κύρια αἰτία τὴν εὐζωία καὶ κοιλιοδουλεία, «Τί δὲ σαρκὸς εὐπαθούσης, καὶ νεότητι περιφερομένης, ἀφρονέστερον;» - θὰ πεῖ ὁ Μ. Βασίλειος.
Ἡ διδασκαλία τοῦ Ἀπ. Παύλου διαρθρώνεται κατὰ τὸν ἀκόλουθο τρόπο:
α) Πόσοι δὲν βλέπουν τὸ σῶμα τους ὡς ὄργανο ἡδονῆς; Ὄχι, λέγει ὁ Παῦλος. Τὸ σῶμα εἶναι δημιούργημα τοῦ Θεοῦ καὶ δὲν πλάσθηκε γιὰ τὶς πορνικὲς σχέσεις, ἀλλὰ γιὰ νὰ θεωθεῖ μαζὶ μὲ τὴν ψυχή, ποὺ εἶναι ἄρρηκτα δεμένη μαζί του. Θὰ ἀναστηθεῖ μαζὶ μὲ τὴν ψυχή, γιὰ νὰ ζήσει αἰώνια, ἢ στὴ «δόξα» τοῦ Θεοῦ ἢ στὴν θέασή της ὡς «καυστικοῦ πυρός» (πρβλ. Ἑβρ. 12:29), ποὺ εἶναι ἡ κόλαση. Γι᾿ αὐτὸ δέχεται τὸ σῶμα μας τὴ χάρη τοῦ Θεοῦ, ὥστε νὰ μεταβάλλεται σὲ «ναὸ τοῦ ἐν ἡμῖν Ἁγίου Πνεύματος» ἀφοῦ βέβαια καθαρισθεῖ πρῶτα ἀπὸ τὰ πάθη του ὁ ἄνθρωπος. Πορεία δόξας εἶναι ἡ ζωὴ τοῦ πιστοῦ μέσα στὸ Σῶμα τοῦ Χριστοῦ. Νά, λοιπόν, γιατί εἶναι πτώση καὶ συντριβὴ ἡ (ὁποιαδήποτε) πορνεία. Ἐκτροχιάζει τὸ σῶμα μας, ἀλλὰ καὶ ὅλο τὸν ἄνθρωπο ἀπὸ τὸν αἰώνιο προορισμό του.
β) Τὰ σώματά μας μὲ τὸ βάπτισμα γίνονται μέλη τοῦ Χριστοῦ. Ὅταν λοιπὸν χρησιμοποιοῦμε τὰ μέλη τοῦ σώματός μας, γιὰ νὰ διαπράξουμε ὁποιοδήποτε κακό, χρησιμοποιοῦμε μέλη τοῦ Χριστοῦ γιὰ τὴ διάπραξη τῆς ἁμαρτίας μας. Ἔτσι, κάνουμε τὰ «μέλη τοῦ Χριστοῦ» νὰ ἁμαρτάνουν. Ὑπάρχει χειρότερο καὶ φοβερότερο ἀπὸ αὐτό; Ἂν λ.χ. φονεύσω κάποιον, μὲ τὸ χέρι τοῦ Χριστοῦ τὸν φονεύω. Ὅταν βρίζω κάποιον, μὲ τὸ στόμα τοῦ Χριστοῦ τὸν βρίζω. Ὅταν ἀδικῶ τοὺς γύρω μου, μὲ τὸ χέρι τοῦ Χριστοῦ τοὺς ἀδικῶ. Καὶ ὅταν πορνεύω, μὲ τὰ μέλη τοῦ Χριστοῦ πορνεύω. Αὐτὴ εἶναι ἡ τραγικότητα καὶ ἀφροσύνη τῆς «πορνείας»! Ἀποσπῶ τὰ μέλη μου ἀπὸ τὸ σῶμα τοῦ Χριστοῦ καὶ τὰ καταδικάζω σὲ θάνατο, καθιστώντας τὰ ὄργανα τῆς ἁμαρτίας μου. Μέσα στὸν ἀληθινὰ ἐκκλησιαστικὸ γάμο, μὲ τὸ μυστήριο, τὴν πίστη καὶ τὴ σωφροσύνη του, τὸ ζευγάρι ἐντάσσει στὴ χάρη τοῦ Θεοῦ καὶ τὴ σωματική του σχέση, ποὺ γίνεται «διὰ τῆς τεκνογονίας» μέσο σωτηρίας. Ἔξω ἀπὸ τὸ μυστήριο καὶ τὴ χάρη τοῦ Θεοῦ (καὶ αὐτὸ συμβαίνει σὲ κάθε ἄλλο εἶδος «γάμου») ἡ σωματικὴ σχέση παύει νὰ εἶναι κοινωνία ἐν Χριστῷ καὶ γίνεται σχέση σαρκική, δηλαδὴ πορνεία, ἀποκοπὴ ἀπὸ τὸ Σῶμα τοῦ Χριστοῦ, θάνατος.
γ) Ἡ οὐσία τῆς «πορνείας» παρουσιάζεται ἀπὸ τὸν Ἀπόστολο καὶ ἀπὸ μία ἄλλη ὀπτικὴ γωνία. «Δικό μου εἶναι τὸ σῶμα καὶ τὸ κάνω ὅ,τι θέλω»! Αὐτὴ εἶναι ἡ πρόχειρη ἐπιχειρηματολογία μας. Ὄχι, ἀπαντᾶ ὁ Παῦλος. Δὲν εἶναι δικό σας τίποτε, συνεπῶς οὔτε καὶ τὸ σῶμα σάς. Δὲν ἀνήκετε στὸν ἑαυτό σας. Καὶ ὡς δημιουργήματα τοῦ Θεοῦ, ἀλλὰ καὶ γιὰ ἕνα ἐξ ἴσου σπουδαῖο λόγο. Σᾶς ἐξαγόρασε ὁ Χριστὸς μὲ ἀτίμητο τίμημα, τὸ πανάγιο αἷμα Του. Εἴμαστε «ἐξαγορασμένοι σκλάβοι», κατὰ τὸν ἅγιο Νικόδημο τὸν Ἁγιορείτη. Δὲν εἶναι δικά μας, λοιπὸν τὰ σώματά μας, ἀλλὰ τοῦ Χριστοῦ. Περισσότερο δὲ ἀπὸ κάθε ἄλλη ἁμαρτία ἡ πορνεία μολύνει ὅλο μας τὸ σῶμα, σαρκικὰ καὶ πνευματικά, καὶ ἰσοδυναμεῖ μὲ αὐτοκτονία.
Καταλαβαίνουμε, λοιπόν, γιατί μὲ τόση ἀγωνία φωνάζει ὁ Παῦλος; Φεύγετε (τρέξτε νὰ σωθεῖτε ἀπὸ) τὴν πορνεία! Τὴ βλέπει νὰ καταδιώκει ἀπειλητικὰ τὸν ἄνθρωπο: Καμμιὰ ἁμαρτία δὲν μᾶς κυνηγᾷ τόσο, ὅσο ἡ σαρκική, γιατὶ εἶναι ριζωμένη μέσα μας. Παρατηρεῖ ὁ Ἅγ. Γρηγόριος Νύσσης: «... Ὅταν μορφὴ πορνικὴ τοξεύῃ, νῶτα διδόναι (νὰ τρέπεσαι σὲ φυγή)... Κατατοξεύει γὰρ κατ᾿ ὀφθαλμῶν ἡ πορνεία, ἔστι δὲ τῶν ἄλλων πονηρευμάτων φοβερώτερον»!
Ἀναγκαία προϋπόθεση
Γίνεται, λοιπόν, φανερό, ὅτι ἡ «σεξουαλικὴ ἀγωγή» στὸ χῶρο τῆς Ὀρθοδοξίας δὲν εἶναι παρὰ θεολογία τοῦ ἀνθρώπινου σώματος, μέρος τῆς Ὀρθόδοξης ἀνθρωπολογίας. Δὲν πρόκειται, συνεπῶς, γιὰ μία «ἐπιστημονικὴ» ἀνάλυση καὶ περιγραφὴ τῆς σωματικῆς λειτουργίας ἢ γιὰ ἠθικοκοινωνικὴ καθοδήγηση, ἀλλὰ γιὰ θεώρηση τοῦ ἀνθρώπου μέσα ἀπὸ τὸ πρίσμα τῆς θείας ἀποκαλύψεως. Μιὰ τέτοια ἀντίληψη, ἄρα, γιὰ τὸν ἄνθρωπο καὶ τὸ σῶμα του δὲν «διδάσκεται» θεωρητικά, οὔτε, πολὺ περισσότερο, ἐπιβάλλεται! Ἐμπνέεται μονάχα στὰ πλαίσια τῆς ἐν Χριστῷ ζωῆς καὶ τοῦ πνευματικοῦ ἀγῶνα τῆς Ὀρθοδοξίας. Ὁ Χριστιανὸς νέος μαθαίνει κοντὰ στὸν Γέροντα-Πνευματικό του νὰ ζεῖ ἐν Χριστῷ, μὲ προσευχὴ καὶ ἄσκηση, ἀγώνα καὶ ἐγκράτεια, γνωρίζοντας ὅτι ὁ στόχος του εἶναι ὁ ἐν Χριστῷ δοξασμὸς τοῦ σώματος καὶ τῆς ψυχῆς του. Ἂν δὲν ἰσχύει ἡ προϋπόθεση αὐτή, δὲν εἶναι περίεργο ἡ διδασκαλία τοῦ Ἀπ. Παύλου νὰ ἀπορρίπτεται σὰν μύθος.
