"Όπως οι άνθρωποι γράφονται στα πανεπιστήμια για να αποκομίσουν γνώσεις ή πηγαίνουν στην εκκλησία για να έρθουν σε μεγαλύτερη επαφή με την πνευματική πλευρά τους, η κεραία μου είναι μια επέκταση των αισθήσεών μου και είναι ένα τεράστιο δώρο." (Neil Harbisson)
Το άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στο VICE Denmark.
Ο Neil Harbisson γεννήθηκε με ένα σπάνιο είδος αχρωματοψίας που του επιτρέπει να βλέπει τον κόσμο μόνο με αποχρώσεις του γκρι. Τα μάτια του, με απλά λόγια, δεν μπορούν να αντιληφθούν ή να διακρίνουν τα χρώματα, ωστόσο μπορεί να ακούσει όλες τις αποχρώσεις που δεν μπορεί να δει. Αυτό γίνεται μέσω του λεγόμενου «eyeborg» (ελ.μετ: ηλεκτρονικό μάτι) –μιας μικρής αλλά ορατής κεραίας που έχει εμφυτευθεί στο κρανίο του 33χρονου Άγγλου και η οποία αποτελεί πλήρως ενσωματωμένο μέλος του σώματός του. Η κεραία αντιλαμβάνεται τα χρώματα που στη συνέχεια τα επεξεργάζεται μέσω ενός τσιπ και τα εκπέμπει ως δονήσεις στο κεφάλι του Neil.
Αυτές οι δονήσεις γίνονται ήχοι, που του επιτρέπουν να ταυτοποιεί τα χρώματα τα οποία δεν μπορούν να δουν τα μάτια του. Ο Neil έχει την κεραία, την οποία περιγράφει ως «αίσθηση», από το 2004. Προσφάτως την αναβάθμισε, γεγονός που του επιτρέπει να δέχεται τηλεφωνήματα, να μπαίνει στο διαδίκτυο και να συνδέεται με άλλες συσκευές hardware μέσω Bluetooth –όλα εντός του κρανίου του. Γι'αυτό δεν είναι λάθος το ότι αυτοπροσδιορίζεται ως το πρώτο σάιμποργκ (Cyborg) στον κόσμο. Επίσης δεν αποτελεί έκπληξη ότι είναι ένα από τα βασικά θεάματα της νέας ενότητας I/O (Input/Output) του πολιτιστικού φεστιβάλ Trailerpark στην Κοπεγχάγη. Η ενότητα εστιάζει ακριβώς στη διατομή της τεχνολογίας με την ανθρώπινη αλληλεπίδραση.
Στο φεστιβάλ συναντήσαμε έναν Neil Harbisson που χασμουριόταν και είχε ήδη απαντήσει σε ερωτήσεις μιας σειράς δημοσιογράφων. Όλοι ήθελαν να μάθουν πώς είναι να είσαι ο κ. Σάιμποργκ. Μαζί του είχε την Ισπανίδα μητέρα του, η οποία ταξίδεψε μαζί του στη Δανία ως δώρο για τα γενέθλιά της. Εάν αναρωτιέστε πώς ένιωσε για τη μεταμόρφωση του γιου της, η απάντηση ήταν: «Έτσι είναι η ζωή, υποθέτω. Αλλά στην πραγματικότητα είμαι υπερήφανη που κάνει τα όνειρά του πραγματικότητα». Ορίστε τι είπε ο Neil.
VICE: Γεια σου Neil. Πώς σου φαίνεται η Δανία;
Neil Harbisson: Το πρώτο που θα πω για τη Δανία είναι πως είναι ωραίο μέρος για να είσαι σάιμποργκ.
Neil Harbisson: Το πρώτο που θα πω για τη Δανία είναι πως είναι ωραίο μέρος για να είσαι σάιμποργκ.
Γιατί;
Επειδή είναι μια χώρα με πολλές πόλεις το όνομα των οποίων τελειώνει σε –μποργκ, όπως ακριβώς και το σάιμποργκ. Έτσι νιώθω σαν το σπίτι μου και νιώθω μια ιδιαίτερη σύνδεση όταν βλέπω ονόματα πόλεων όπως «Nyborg» (Νάιμποργκ). Διαφέρει μόλις ένα γράμμα από το Σάιμποργκ.
Επειδή είναι μια χώρα με πολλές πόλεις το όνομα των οποίων τελειώνει σε –μποργκ, όπως ακριβώς και το σάιμποργκ. Έτσι νιώθω σαν το σπίτι μου και νιώθω μια ιδιαίτερη σύνδεση όταν βλέπω ονόματα πόλεων όπως «Nyborg» (Νάιμποργκ). Διαφέρει μόλις ένα γράμμα από το Σάιμποργκ.
Φόρεσα επίτηδες ένα πουκάμισο σε λάιμ χρώμα για αυτή τη συνέντευξη και πρέπει να σε ρωτήσω. Τι ήχο έχουν τα ρούχα μου;
Το πουκάμισό σου είναι μεσαίου τόνου. Κανονικά τα ρούχα είναι είτε υψηλών είτε χαμηλών τόνων, οπότε αυτό είναι αρκετά σπάνιο. Το πουκάμισό σου είναι σαφώς πράσινο.
Το πουκάμισό σου είναι μεσαίου τόνου. Κανονικά τα ρούχα είναι είτε υψηλών είτε χαμηλών τόνων, οπότε αυτό είναι αρκετά σπάνιο. Το πουκάμισό σου είναι σαφώς πράσινο.
Ναι, πράγματι είναι. Νιώθεις άνετα να το ακούς;
Ναι, σίγουρα. Το συνδέω με την Ιρλανδία.
Ναι, σίγουρα. Το συνδέω με την Ιρλανδία.
Επίσης μπορείς να μετατρέψεις ήχους σε οπτικές εντυπώσεις μέσω τσιπ που έχεις εγκαταστήσει στο κεφάλι σου. Είμαι περίεργος ποια εικόνα δημιουργεί στο μυαλό σου η δανέζικη γλώσσα;
Κάθε άνθρωπος ακούγεται διαφορετικός, οπότε είναι δύσκολο να πούμε κάτι γενικό για το που βρίσκονται οι Δανοί στην παλέτα των χρωμάτων. Δεν έχει να κάνει τόσο με τη γλώσσα, αλλά με την τονικότητα του προσώπου.
Κάθε άνθρωπος ακούγεται διαφορετικός, οπότε είναι δύσκολο να πούμε κάτι γενικό για το που βρίσκονται οι Δανοί στην παλέτα των χρωμάτων. Δεν έχει να κάνει τόσο με τη γλώσσα, αλλά με την τονικότητα του προσώπου.
Μπορείς να μου δώσεις ένα παράδειγμα κάποιου, του οποίου η φωνή γίνεται ωραία χρώματα;
Ο τόνος της φωνής της βασίλισσας της Αγγλίας είναι πολύ δυναμικός. Ακούγεται βίαιος, αλλά και η φωνή του Χίτλερ είναι επίσης αρκετά ενδιαφέρουσα, οπτικά μιλώντας. Μιλούσε σε όλους τους τόνους και για αυτό οι διαβοητες εμπρηστικές ομιλίες του μεταφραζονται σε ευρεία παλέτα χρωματων.
Ο τόνος της φωνής της βασίλισσας της Αγγλίας είναι πολύ δυναμικός. Ακούγεται βίαιος, αλλά και η φωνή του Χίτλερ είναι επίσης αρκετά ενδιαφέρουσα, οπτικά μιλώντας. Μιλούσε σε όλους τους τόνους και για αυτό οι διαβοητες εμπρηστικές ομιλίες του μεταφραζονται σε ευρεία παλέτα χρωματων.
Καταλαβαίνω ότι κοιμάσαι και κάνεις μπάνιο με την κεραία σου. Παρουσιάζει κάποιες πρακτικές δυσκολίες αυτό;
Δεν είναι συσκευή, αλλά ένα αναπόσπαστο μέρος του σώματος μου. Για αυτό, ζω μ'αυτό. Κυρίως είναι οι αντιδράσεις του κόσμου που με ενοχλούν. Με έχουν κοιτάξει πολύ έντονα κάποιοι άνθρωποι, ειδικά σε δημόσιο χώρο.
Δεν είναι συσκευή, αλλά ένα αναπόσπαστο μέρος του σώματος μου. Για αυτό, ζω μ'αυτό. Κυρίως είναι οι αντιδράσεις του κόσμου που με ενοχλούν. Με έχουν κοιτάξει πολύ έντονα κάποιοι άνθρωποι, ειδικά σε δημόσιο χώρο.
Ποια είναι η πιο συνηθισμένη αντίδραση;
Ορισμένοι άνθρωποι είναι σκεπτικοί και κάποιοι δείχνουν ότι δυσανασχετούν γκρινιάζοντας δυνατά και επικρίνοντάς με. Αλλά ευτυχώς αυτό δεν συμβαίνει πολύ συχνά. Έχει να κάνει και με το ποια ώρα της ημέρας συναντώ ανθρώπους. Οι μεθυσμένοι θα επιχειρήσουν να τραβήξουν την κεραία μου, λες και είναι κάποιου είδους αστείο καπέλο.
Ορισμένοι άνθρωποι είναι σκεπτικοί και κάποιοι δείχνουν ότι δυσανασχετούν γκρινιάζοντας δυνατά και επικρίνοντάς με. Αλλά ευτυχώς αυτό δεν συμβαίνει πολύ συχνά. Έχει να κάνει και με το ποια ώρα της ημέρας συναντώ ανθρώπους. Οι μεθυσμένοι θα επιχειρήσουν να τραβήξουν την κεραία μου, λες και είναι κάποιου είδους αστείο καπέλο.
Πονάει;
Όχι. Είναι όπως όταν οι άνθρωποι σου τραβάνε το χέρι. Δεν πονάει, αλλά είναι ενοχλητικό και παραβίαση του προσωπικού μου χώρου όταν το κάνουν άγνωστοι. Αλλά όπως είπα, ευτυχώς, είναι αρκετά ασυνήθιστο. Οι περισσότεροι άνθρωποι είναι απλά περίεργοι.
Όχι. Είναι όπως όταν οι άνθρωποι σου τραβάνε το χέρι. Δεν πονάει, αλλά είναι ενοχλητικό και παραβίαση του προσωπικού μου χώρου όταν το κάνουν άγνωστοι. Αλλά όπως είπα, ευτυχώς, είναι αρκετά ασυνήθιστο. Οι περισσότεροι άνθρωποι είναι απλά περίεργοι.
Το προφίλ σου ως σάιμποργκ σου δίνει πόντους για να βγεις ραντεβού;
Όχι ακόμα. Όχι μέχρι να υπάρχουν άλλα σάιμποργκ στην αγορά. Τα πουλιά με τα ίδια πούπουλα πετούν όλα μαζί, όπως λένε.
Όχι ακόμα. Όχι μέχρι να υπάρχουν άλλα σάιμποργκ στην αγορά. Τα πουλιά με τα ίδια πούπουλα πετούν όλα μαζί, όπως λένε.
Θα ήθελες να παντρευτείς μία σάιμποργκ;
Όχι, δεν θέλω να παντρευτώ καθόλου. Αλλά στο μέλλον τα ζευγάρια σάιμποργκ θα αποτελούν μια πραγματικότητα.
Όχι, δεν θέλω να παντρευτώ καθόλου. Αλλά στο μέλλον τα ζευγάρια σάιμποργκ θα αποτελούν μια πραγματικότητα.
Έχω δει μια TED-talk, όπου ενθαρρύνεις κι άλλους να γίνουν σάιμποργκ. Γιατί το συστήνεις;
Εάν συγκρίνεις το ανθρώπινο είδος με άλλα είδη, γρήγορα θα διαπιστώσεις ότι δεν χρησιμοποιούμε πολύ τις αισθήσεις μας. Νομίζω ότι θα ήταν πλεονέκτημα για τον άνθρωπο αλλά και για την κοινωνία, εάν περισσότεροι από εμάς διευρύναμε τις αισθήσεις μας και ενισχύαμε την αντίληψή μας για την πραγματικότητα. Όπως οι άνθρωποι γράφονται στα πανεπιστήμια για να αποκομίσουν γνώσεις ή πηγαίνουν στην εκκλησία για να έρθουν σε μεγαλύτερη επαφή με την πνευματική πλευρά τους, η κεραία μου είναι μια επέκταση των αισθήσεών μου και είναι ένα τεράστιο δώρο.
Εάν συγκρίνεις το ανθρώπινο είδος με άλλα είδη, γρήγορα θα διαπιστώσεις ότι δεν χρησιμοποιούμε πολύ τις αισθήσεις μας. Νομίζω ότι θα ήταν πλεονέκτημα για τον άνθρωπο αλλά και για την κοινωνία, εάν περισσότεροι από εμάς διευρύναμε τις αισθήσεις μας και ενισχύαμε την αντίληψή μας για την πραγματικότητα. Όπως οι άνθρωποι γράφονται στα πανεπιστήμια για να αποκομίσουν γνώσεις ή πηγαίνουν στην εκκλησία για να έρθουν σε μεγαλύτερη επαφή με την πνευματική πλευρά τους, η κεραία μου είναι μια επέκταση των αισθήσεών μου και είναι ένα τεράστιο δώρο.
Έχει γίνει ποτέ επίπονο ή κουραστικό να ακούς τονικούς ήχους μέσα στο κεφάλι σου;
Όχι, ακριβώς επειδή είναι σαν μια επιπλέον αίσθηση. Δεν μπορώ να την απενεργοποιήσω, όπως και η αίσθηση της όσφρησης, της ακοής ή της όρασης είναι εκεί πάντα. Δεν ξέρω πλέον πώς είναι να ζεις χωρίς αυτό.
Όχι, ακριβώς επειδή είναι σαν μια επιπλέον αίσθηση. Δεν μπορώ να την απενεργοποιήσω, όπως και η αίσθηση της όσφρησης, της ακοής ή της όρασης είναι εκεί πάντα. Δεν ξέρω πλέον πώς είναι να ζεις χωρίς αυτό.
Προσφάτως αναβάθμισες την κεραία σου με τεχνολογία Bluetooth. Γιατί;
Μου επιτρέπει να «πιάσω» χρώματα από διαφορετικά μέρη του κόσμου και μπορώ να χρησιμοποιήσω το ίντερνετ ως μία αίσθηση. Το επόμενο βήμα είναι να συνδέσω την κεραία με το εξώτερο διάστημα, ώστε να μπορώ να αλληλεπιδρώ με παράξενους, άγνωστους κόσμους.
Μου επιτρέπει να «πιάσω» χρώματα από διαφορετικά μέρη του κόσμου και μπορώ να χρησιμοποιήσω το ίντερνετ ως μία αίσθηση. Το επόμενο βήμα είναι να συνδέσω την κεραία με το εξώτερο διάστημα, ώστε να μπορώ να αλληλεπιδρώ με παράξενους, άγνωστους κόσμους.
Ποιο είναι το πιο άγριο σάιμποργκ όνειρό σου;
Θα ήθελα να ενεργοποιήσω όλες τις αισθήσεις μου σε έναν άλλο πλανήτη, έτσι ώστε να έχω την εμπειρία του να είμαι εδώ, παρά το γεγονός ότι είμαι σε ένα εντελώς άλλο μέρος του διαστήματος. Συνολικά θα ήθελα να αξιοποιήσω όλη τη δυναμική μέσω του διαχωρισμού σώματος και αισθητηριακών πληροφοριών.
Θα ήθελα να ενεργοποιήσω όλες τις αισθήσεις μου σε έναν άλλο πλανήτη, έτσι ώστε να έχω την εμπειρία του να είμαι εδώ, παρά το γεγονός ότι είμαι σε ένα εντελώς άλλο μέρος του διαστήματος. Συνολικά θα ήθελα να αξιοποιήσω όλη τη δυναμική μέσω του διαχωρισμού σώματος και αισθητηριακών πληροφοριών.