«Μείνε στην Εκκλησία»
(Όσιος Θεοφάνης ο Έγκλειστος – Λόγος προ των Φώτων)
Καμμιά
εκκλησιολογική εκτροπή ή αίρεση στο παρελθόν δεν υπήρξε χωρίς ρητή – σθεναρή
αντίδραση από το Εκκλησιαστικό πλήρωμα και, ιδιαίτερα, από τον Μοναχισμό. Όπως,
επίσης, καμμία αισιοδοξία – ελπίδα διορθώσεως των υφισταμένων κακώς κειμένων
στην Εκκλησία δεν αφέθηκε στην τυχαία πραγμάτωσή της. Δεν υπήρξε δηλ. προσδοκία
– επανάπαυση, για μελλοντικές (ελπιζόμενες) θετικές εσώτερες μεταστροφές των
εκκλησιαστικών πραγμάτων, απλά και μόνο με την ευχή «έχει ο Θεός».
Σε
προδοτικό ρόλο παρατηρητή το σημερινό εκκλησιαστικό πλήρωμα, δεν μας παραπέμπει
στα μεγάλα υποδείγματα αγώνων των Αγίων της Εκκλησίας μας υπέρ της Ορθοδοξίας.
Επίσης
η στάση των Επισκόπων, Πνευματικών και Γερόντων (Γεροντισσών) δεν φανερώνει,
πλην εξαιρέσεων, ούτε μία στοιχειακή διάκριση μεταξύ Ορθοδοξίας και
οικουμενισμού.
Θεωρούν βολικότερο να αποσιωπούν τον κίνδυνο της αιρέσεως και να ωραιοποιούν τα γεγονότα στο όνομα της «αγάπης». Μετά την «σύνοδο» της Κρήτης υπέρ των αιρέσεων, οι οικουμενιστές έθεσαν (και θέτουν) το παράλληλο ζήτημα της υπακοής του πληρώματος στις αποφάσεις της, ως προϋπόθεση παραμονής μέσα στην Εκκλησία. Σ’ αυτή την εκκλησιολογική πρόκληση απαντά και ο Άγιος Θεοφάνης ο Έγκλειστος (1815 - 1894).
Οι
θέσεις του για παραμονή των πιστών εντός της Εκκλησίας απαιτούν, σ’ αντίθεση με
τη «σύνοδο» της Κρήτης, την απόρριψη κάθε νεωτερικής – αιρετικής παρερμηνείας
της Γραφής και των Πατέρων. Αναλύει δηλ. στο λόγο του την ορθή σημασία
παραμονής μέσα στην Εκκλησία.
Κινείται
δε (και ο λόγος του) σε τρία επίπεδα:
Α)
Ως έγκλειστος ασκητής, κλίνει στην ακριβή παραγωγή των όρων δυνατότητας
σωτηρίας (ακρίβεια) ενώ Β) Ως Επίσκοπος επισημαίνει την παθολογία της
απομακρύνσεως εκ της διαχρονικής Ορθόδοξης Εκκλησίας.
Γ)
Ως εμπνευσμένος – φωτισμένος πνευματικός διασώζει την Ορθόδοξη πίστη από την
εγγενή ορθολογικότητα των νεωτερισμών και των αιρέσεων.
Γράφει
σχετικά: «Δει εν οίκω Θεού αναστρέφεσθαι, ήτις εστίν Εκκλησία Θεού ζώντος,
στύλος και εδραίωμα της αληθείας (Α΄ Τιμ. γ΄ 15). Εμείς δεν έχουμε να ψάξουμε
εδώ κι εκεί για ν’ αναζητήσουμε που βρίσκεται η αλήθεια. Είναι κοντά μας. Μείνε
στην Εκκλησία, κράτησε όλα όσα κρατά εκείνη και θα είσαι μέσα στην αλήθεια. Θα
κατέχεις την αλήθεια και θα ζεις μαζί της, μέσα της. Και τότε θα σε κατακλύζει
η αληθινή ζωή. Η αλήθεια δεν υπάρχει έξω από την Ορθόδοξη Εκκλησία, που είναι ο
μοναδικός πιστός φύλακας όλων εκείνων που παρέδωσε ο Κύριος μέσω των αγίων
αποστόλων κι επομένως είναι η αληθινή Αποστολική Εκκλησία» (Βιβλίο «Ο Σωστικός
χώρος της Εκκλησίας», σελ. 28).
1ο
Σχόλιο:
Ο Άγιος Θεοφάνης με απόλυτη κατηγορηματικότητα, υπογραμμίζει: «Μείνε στην
Εκκλησία, κράτησε όλα όσα κρατά εκείνη και θα είσαι μέσα στην αλήθεια».
Δεν
είναι εκκλησιολογικά ορθό και ιστορικά αληθές, ότι ο οικουμενισμός οδηγεί στην
πραγματική προσέγγιση των Χριστιανών, όταν αυτός πιστεύει στην
εκκλησιαστικότητα των αιρέσεων. Να θυμηθούμε, ότι η ψευδοσύνοδος στο Κολυμπάρι
της Κρήτης υιοθέτησε – απεδέχθη τον όρο «Εκκλησία» για τους αιρετικούς. Με απλά
λόγια έγινε εκκλησιοποίηση της αιρέσεως του οικουμενισμού.
Οι
νηφάλιες, ορθόδοξες σκέψεις του Αγίου Θεοφάνη, ανατρέπουν την πραγματικότητα
της εποχής μας, που εκπέμπει το μήνυμα ότι η υπακοή στη «σύνοδο» της Κρήτης σε
κρατά «εντός Εκκλησίας». Δεν υποτιμούμε τον κίνδυνο σχισμάτων στην Εκκλησία,
αντίθετα. Σαφώς, όμως, ο οικουμενισμός σε οδηγεί έξω από την Εκκλησία. Η
πνευματική δύναμη της Εκκλησίας ευρίσκεται μόνο στην Ορθοδοξία. Ενδεχομένως με
την «ένωση» όλων των Χριστιανικών ομολογιών, ο Χριστιανισμός ίσως αποκτήσει
μεγαλύτερη κοσμική ισχύ και εμβέλεια. Ένα όμως είναι σίγουρο, ότι θα χάση την
πνευματική του δύναμη – αλήθεια, αυτήν ακριβώς που ενοχλεί τον διάβολο και τον
κόσμο της πτώσεως.
Συνεχίζει
ο Αγ. Θεοφάνης: «Ας έχει δόξα ο Κύριος όμως, που δεν άφησε τις πύλες του Άδη να
κατισχύσουν της Αποστολικής Εκκλησίας.
Υπάρχει
και θα εξακολουθεί να υπάρχει σύμφωνα με την επαγγελία Του, ως το τέλος του
κόσμου. Κι αυτή είναι η Ορθόδοξη Εκκλησία. Δόξα τω Θεώ!» (Σελ. 29).
2ο
Σχόλιο:
Δεν μπορεί μία Σύνοδος να είναι αυτόνομος τόπος δόγματος και εκκλησιολογίας,
μακρυά (ή σ’ αντίθεση) από την Ορθόδοξη αλήθεια. Ούτε πάλι επιτρέπεται να
μετατραπεί σε μηχανισμό αναπαραγωγής αιρετικών πεποιθήσεων, όπως είναι ο
σημερινός οικουμενισμός.
Στην
Κρήτη η Επισκοπική – Πατριαρχική εξουσία προσανατολίσθηκε σε οικουμενιστικές
«ρυθμίσεις», χρήσιμες μόνο ν’ αποκαλυφθούν τα οικουμενιστικά πρόσωπα των
συστημικών επισκόπων.
Η
εκκλησιολογική φιλοσοφία της «συνόδου» ήταν μια εκλεκτικά συγκροτημένη επιλογή
οικουμενιστικών αιτημάτων και στόχων, όπως έχουν διατυπωθεί από τους
σκυταλοδρόμους του οικουμενισμού στις αιρετικές συνάξεις του Π.Σ.Ε. (Παγκόσμιο
Συμβούλιο Εκκλησιών), όπως: «Δήλωση του Τορόντο», «Πόρτο Αλέγκρε», «Πουσάν»,
«Μπαλαμάντ» κ.α. (τόποι συνεδριάσεων του Π.Σ.Ε.).
Η
αποκεκαλυμμένη Θεία Αλήθεια, όπως τονίζει ο Αγ. Θεοφάνης, ευρίσκεται (και ως
ορθή ερμηνεία της) μόνο στην Ορθόδοξη Εκκλησία. Δίκαια «καυχάται εν Χριστώ» ο
Αγ. Θεοφάνης, διότι εκφράζει την Εκκλησία των επτά (7) Οικουμενικών Συνόδων και
των εννέα πρώτων αιώνων του Χριστιανισμού, δηλ. την Μία, Αγία, Καθολική και
Αποστολική του Χριστού Εκκλησία.
Αναμφίβολα,
ο Αγ. Θεοφάνης με το «Μείνε στην Εκκλησία», σε προτρέπει για τη διαφύλαξη του
βιώματος της εκκλησιολογίας της αρχεγόνου – διαχρονικής Εκκλησίας, μακρυά από
την κοινωνία των οικουμενιστών.
Σήμερα,
οι οικουμενιστές επίσκοποι δεν θέλουν το πλήρωμα ως ακέραιες και ολοκληρωμένες
(ορθόδοξα) συνειδήσεις, που διψάνε για την καθολικότητα της Ορθόδοξης ζωής, που
δεν συμβιβάζονται με τα «μπαλώματα – κομματάκια» του οικουμενισμού.
Αντίθετα,
αυτές τις συνειδήσεις εκφράζει η εφαρμογή του 15ου Κανόνα της Α-Β
Συνόδου ο οποίος, σύμφωνα με τον π. Αυγουστίνο Καντιώτη, «είναι και παραμένει
ΑΚΛΟΝΗΤΟΣ».
ΝΙΚΟΣ Ε. ΣΑΚΑΛΑΚΗΣ
ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΟΣ