Ο Τυχικός και το βάρος της σιωπής.
Η δήλωση του πρώην Μητροπολίτη Πάφου Τυχικού, πως «καταδικάζει την αποτείχιση», προκάλεσε θλίψη, όχι γιατί προήλθε από έναν αδιάφορο ή αδιάβαστο επίσκοπο, αλλά ακριβώς γιατί ειπώθηκε από έναν άνθρωπο που στάθηκε με αξιοπρέπεια και ανδρεία απέναντι στο άδικο.
Κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει το ήθος, την εγκράτεια και τη σεμνότητα του Τυχικού. Όμως, όταν η Εκκλησία περνά καιρούς πνευματικής σύγχυσης, η αξιοπρέπεια δεν είναι αρκετή· χρειάζεται ομολογία. Οι Άγιοι Πατέρες, στους οποίους όλοι καταφεύγουμε όταν θέλουμε να μιλήσουμε για πίστη, είχαν ξεκάθαρη γραμμή:
«Ἐν καιρῷ κινδύνου τῆς πίστεως, σιωπὴ ἴσον άρνησις.»
Δεν το είπαν για να καταδικάσουν τους ανθρώπους, αλλά για να προφυλάξουν την αλήθεια. Γιατί η πίστη δεν χρειάζεται ευγένεια, χρειάζεται καθαρότητα· δεν ζητά πολιτική ισορροπία, ζητά στάση.
Ο Τυχικός υπέστη διωγμό, πίεση και αδικία — αυτό κανείς δεν το αμφισβητεί. Όμως, τη στιγμή που έπρεπε να σταθεί όρθιος, προτίμησε τη γλώσσα της σιωπής. Κι αυτή η σιωπή, όσο ανθρώπινα κατανοητή κι αν είναι, θεολογικά πληγώνει. Γιατί ακυρώνει, έστω άθελά της, τον αγώνα των ομολογητών που στάθηκαν δίπλα του, των ανθρώπων που υπέμειναν εξευτελισμούς και απομόνωση υπέρ της Ορθοδοξίας.
Οι Πατέρες της Εκκλησίας δεν δίδαξαν συμβιβασμό. Δεν υπάκουσαν σε “ενότητες” που χτίζονταν πάνω στην αίρεση. Δεν έκαναν υπομονή με το ψεύδος για χάρη της “ειρήνης”. Ο Άγιος Μάρκος ο Ευγενικός, ο Άγιος Θεόδωρος ο Στουδίτης, ο Άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής — όλοι τους πλήρωσαν το τίμημα της αλήθειας, όχι για να διασώσουν τον εαυτό τους, αλλά για να διατηρήσουν το φως της πίστεως ακέραιο μέσα στις γενιές.
Η στάση του Τυχικού δεν τον καθιστά προδότη· τον καθιστά τραγικό πρόσωπο. Έναν άνθρωπο που βάδισε σωστά, μα λύγισε λίγο πριν το τέρμα. Έναν ποιμένα που άντεξε τον διωγμό, αλλά κουράστηκε στην πιο δύσκολη στροφή — εκεί όπου η ομολογία απαιτούσε πια όχι λόγια, αλλά αίμα.
Η Εκκλησία έχει τέτοια πρόσωπα στην Ιστορία της: αγίους που έπεσαν για λίγο, μα σηκώθηκαν πάλι. Κι αν κάτι ελπίζουμε, είναι να βρει κι εκείνος τη δύναμη να σταθεί ξανά όρθιος, γιατί η αλήθεια της Ορθοδοξίας δεν κουράζεται, δεν παραιτείται, δεν διαπραγματεύεται.Η Ιστορία της Εκκλησίας γράφεται πάντα με δάκρυ και κρίμα ανθρώπινο, αλλά την τελική υπογραφή τη βάζει ο Θεός: εκείνος που ξέρει ποιοι άντεξαν μέχρι το τέλος — και ποιοι λύγισαν λίγο πριν τη δικαίωση.
