Τῶν Δώδεκα Ἀποστόλων
Κυριακὴ 30 Ἰουνίου 2019 πρωὶ
Toῦ Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αὐγουστίνου
Κυριακὴ 30 Ἰουνίου 2019 πρωὶ
Toῦ Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αὐγουστίνου
ΑΝΑΓΚΗ ΠΑΡΗΓΟΡΙΑΣ
«Ἰδὼν ὁ Παῦλος τοὺς ἀδελφοὺς εὐχαριστήσας τῷ Θεῷ ἔλαβε θάρσος» (Πράξ. 28,15)
Νὰ πῶ, ἀγαπητοί μου, τί αἰσθάνομαι τὴν ὥρα αὐτή; Αἰσθάνομαι κάτι ἀπὸ ἐκεῖνο ποὺ αἰσθανόταν ὁ ἀπόστολος Παῦλος, ὁ ὁποῖος ἑορτάζει σήμερα μαζὶ μὲ τοὺς ἄλλους ἁγίους Ἀποστόλους. Προλαμβάνω τὴν παρεξήγησι·
–Μὰ τολμᾷς, θὰ πῆτε, νὰ συγκρίνῃς τὸν ἑαυτό σου μὲ τὸν Παῦλο, ποὺ ὅπως λέει ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος εἶνε ἀσύγκριτος;
Ὄχι βέβαια. Τί εἶμαι ἐγώ, τί εἴμαστε ὅλοι ἐμεῖς! ἑρπετὰ μπροστὰ στὸν ἀετό· νὰ μᾶς στύψῃς ὅλους, δὲν κάνεις οὔτε τὸ νυχάκι τοῦ Παύλου. Ἐν τούτοις ὁ ἴδιος μᾶς λέει· «Μιμηταί μου γίνεσθε καθὼς κἀγὼ Χριστοῦ» (Α΄ Κορ. 11,1). Εἴμαστε ὑποχρεωμένοι νὰ τὸν μιμηθοῦμε· εἶνε τὸ πρότυπο γιὰ κάθε ποιμένα· εἶνε τὸ πρότυπο ἀκόμα καὶ γιὰ τὸν πιὸ ἁμαρτωλό. Γιατὶ καὶ ὁ Παῦλος ἦταν ἁμαρτωλός, βλάσφημος καὶ διώκτης τοῦ Χριστοῦ, ὅπως ξέρουμε, καὶ γι᾽ αὐτὸ εἶπε «Χριστὸς Ἰησοῦς ἦλθεν εἰς τὸν κόσμον ἁμαρτωλοὺς σῶσαι, ὧν πρῶτός εἰμι ἐγώ» (Α΄ Τιμ. 1,15).
Ἡ ζωὴ τοῦ Παύλου, μὲ τὶς πτώσεις καὶ τ᾽ ἁμαρτήματά του ἀλλὰ καὶ μὲ τὶς νίκες καὶ τοὺς θριάμβους του, εἶνε μία μεγάλη παρηγορία γιὰ κάθε Χριστιανό. Κάποιοι ζητοῦν θαύματα, ἀλλὰ καὶ μόνο ὁ Παῦλος εἶνε ἀπὸ τὰ μεγαλύτερα θαύματα τῆς πίστεώς μας.
Θέλετε νὰ δῆτε τὸν Παῦλο; Ἀνοῖξτε τὸ βιβλίο Πράξεις τῶν ἀποστόλων, βιβλίο ἱστορικὸ τὸ ὁποῖο, ἐν ἀντιθέσει μὲ τὰ ἄλλα, ποὺ εἶνε ἱστορίες ἐρίδων, πολέμων, ὕλης, σαρκός, αἵματος, ἱστορία τοῦ Ἀδάμ, τοῦ παλαιοῦ ἀνθρώπου, αὐτὸ εἶνε ἡ ἱστορία τοῦ Πνεύματος, ἱστορία τοῦ νέου Ἀδάμ. Δὲν ψάλλει μιὰ ἔριδα, σὰν ἐκείνην τοῦ Ἀχιλλέως στὴν ἀρχὴ τῆς Ἰλιάδος τοῦ Ὁμήρου. Ἐδῶ ὁ εὐαγγελιστὴς Λουκᾶς ψάλλει τὸ ἔργο τοῦ ἁγίου Πνεύματος, τὰ μεγαλεῖα τοῦ Θεοῦ· πῶς ἕνας διώκτης ἔγινε κορυφαῖος ἀπόστολος, πῶς ἕνα σκοτάδι ἔγινε φῶς, πῶς ἄνθρωποι ποὺ ζοῦσαν σὰν τετράποδα ἔγιναν ἄγγελοι.
Ψάλε μας, Λουκᾶ, τὰ μεγαλεῖα τοῦ Παύλου – γιατὶ τὸ μεγαλύτερο μέρος τῶν Πράξεων ὁμιλεῖ γι᾽ αὐτόν. Μακάρι νὰ μπορούσαμε νὰ προβάλουμε τὴ ζωή του σὲ μιὰ ταινία μὲ τίτλο «Ὁ Παῦλος». Ἀπ᾽ ὅλη τὴ ζωὴ τοῦ Παύλου θὰ σᾶς παρουσιάσω τώρα μόνο ἕνα στιγμιότυπο.
* * *
Ὁ ἀπόστολος Παῦλος, ἀγαπητοί μου, καταδιώκεται ἀπὸ τοὺς συμπατριῶτες του Ἰουδαίους καὶ τέλος συλλαμβάνεται στὰ Ἰεροσόλυμα. Παρὰ λίγο θὰ τὸν εἶχαν θανατώσει ἐπὶ τόπου. Σώθηκε μὲ δραστικὴ ἐπέμβασι τοῦ φρουράρχου, μεταφέρθηκε ἀπὸ ἐκεῖ μὲ ἰσχυρὴ συνοδία ἱππέων καὶ πεζῶν στὴν Καισάρεια καὶ παραδόθηκε στὸ ῥωμαϊκὸ στρατόπεδο (βλ. Πράξ. κεφ. 23ο). Κ᾽ ἐπειδὴ ἔβλεπε τοὺς σκοποὺς τῶν Ἰουδαίων θεώρησε τὸν ἑαυτό του ἀσφαλέστερο ἂν βρίσκεται στὰ χέρια τῶν ῾Ρωμαίων, καὶ τότε εἶπε· «Καίσαρα ἐπικαλοῦμαι» (ἔ.ἀ. 25,11), ζητῶ νὰ δικαστῶ μπροστὰ στὸν αὐτοκράτορα. Αὐτὸ ἦταν δικαίωμα κάθε ῾Ρωμαίου πολίτου.
Ἀλλὰ γιὰ νὰ πάῃ κανεὶς τότε ἀπὸ τὴν Ἀσία στὴ ῾Ρώμη ὑπῆρχαν δύο δρόμοι· ὁ χερσαῖος, ποὺ διέσχιζε τὴν Ἑλλάδα κι ἀπὸ τὴν Καβάλα ἔφθανε στὸ Δυρράχιο (ἡ περίφημη Ἐγνατία ὁδός), καὶ ὁ θαλάσσιος, ποὺ διὰ τοῦ Κρητικοῦ πελάγους καὶ τῆς Μεσογείου ἔφθανε στὴν Ἰταλία. Ἡ ῾Ρωμαϊκὴ ἐξουσία προτίμησε τὸν θαλάσσιο καὶ ξεκίνησαν τὸ ταξίδι. Ὁ Παῦλος εἶδε γιὰ μιὰ ἀκόμη φορὰ τὶς ἀκτὲς τῆς Κύπρου. Ἔφθασαν στὰ Μύρα, ὅπου ἄλλαξαν πλοῖο, κατόπιν στὴν Κνίδο, καὶ μετὰ λόγῳ καιροῦ κατέβηκαν νοτιώτερα καὶ ἔπλεαν κάτω ἀπὸ τὴν Κρήτη μέχρι τὸ σημεῖο ποὺ λεγόταν Καλοὶ λιμένες. Ὁ Παῦλος εἶχε τὴ γνώμη νὰ μείνουν ἐκεῖ, ἀλλ᾽ αὐτοὶ σήκωσαν ἄγκυρα καὶ βγῆκαν στὸ πέλαγος. Τότε ὅμως φύσηξε τυφωνικὸς ἄνεμος, ὁ λεγόμενος Εὐροκλύδων, κ᾽ ἔπεσαν σὲ μεγάλη τρικυμία. Ἐπὶ 14 ἡμέρες οὔτε ἥλιο οὔτε ἄστρα ἔβλεπαν· πάλευαν μὲ τὰ κύματα καὶ τὸ πλοῖο ἀχρηστεύθηκε. Παρὰ τὸ ναυάγιο, τελικὰ σώθηκαν. Πῶς; Ἀνάμεσά τους ἦταν ἕνας Παῦλος! (πολλὲς φορὲς ταξιδιῶτες σῴζονται γιατὶ μαζί τους ταξιδεύει καὶ κάποιος ἅγιος ἄνθρωπος· δὲν ἐπεκτείνομαι ἐδῶ ἐπ᾽ αὐτοῦ).
Οἱ ναυαγοὶ βγῆκαν ὅλοι γεροὶ στὸ νησὶ Μελίτη, στὴ Μάλτα δηλαδή, ὅπου τὸ πλοῖο ἐξώκειλε (βλ. Πράξ. 28,1). Οἱ κάτοικοι, μολονότι ἀπολίτιστοι, τοὺς φιλοξένησαν. Ὁ Παῦλος δὲν παρέλειψε κ᾽ ἐκεῖ τὸ εὐεργετικό του ἔργο. Θεράπευσε καὶ δίδαξε. Τὸ ναυάγιό του ἔγινε σωτηρία γιὰ τὸ νησί· οἱ κάτοικοι τῆς Μάλτας πίστεψαν στὸ Χριστό, καὶ τιμοῦν κάθε χρόνο τὴν 10η Φεβρουαρίου, ἡμέρα τοῦ ναυαγίου.
Μετὰ ἀπὸ τρεῖς μῆνες, τὴν ἄνοιξι μὲ τὰ χελιδόνια, οἱ ναυαγοὶ ἔφυγαν μὲ ἄλλο πλοῖο καὶ ἔφτασαν στὶς Συκακοῦσες. Πέρασαν τὰ στενὰ τῆς Μεσσήνης, τὸν δίαυλο – πορθμὸ ποὺ χωρίζει τὴ Σικελία ἀπὸ τὴν Ἰταλικὴ χερσόνησο (ἐκεῖ ποὺ ἡ ἀρχαία μυθολογία τοποθετοῦσε τὶς Συμπληγάδες Πέτρες καὶ τὰ δύο θηρία Σκύλλα καὶ Χάρυβδι), ἔφθασαν στὸ ῾Ρήγιο κι ἀπὸ ᾽κεῖ στοὺς Ποτιόλους, ἐπίνειο τῆς πρωτευούσης τοῦ τότε κόσμου. Ἐκεῖ ὁ Παῦλος βρῆκε Χριστιανοὺς καὶ παρηγορήθηκε. Μετὰ ἀπὸ μία ἑβδομάδα, προχώρησε πρὸς τὴ ῾Ρώμη διὰ τῆς Ἀππίας ὁδοῦ. Ἡ ὁδὸς αὐτὴ ἦταν στρωμένη μὲ τετραγωνικοὺς λίθους, γιὰ νὰ περνοῦν οἱ ἅμαξες, καὶ δεξιὰ καὶ ἀριστερὰ ὑπῆρχαν χάνια, ξενοδοχεῖα. Σὲ κάποιο σημεῖο ὑπῆρχε τελωνεῖο, ὁ Φόρος τοῦ Ἀππίου· ἐκεῖ τοῦ ἔκαναν ἔλεγχο, δὲν βρῆκαν τίποτε νὰ τὸν φορολογήσουν καὶ τὸν ἄφησαν νὰ περάσῃ. Πρὶν ἀπὸ τὴ ῾Ρώμη ἦταν ἡ τοποθεσία Τρεῖς Ταβέρνες, δηλαδὴ χάνια. Ἐκεῖ συνέβη τὸ στιγμιότυπο.
Ἔφτασε στοὺς Χριστιανοὺς τῆς ῾Ρώμης ἡ εἴδησι ὅτι ἔρχεται ὁ Παῦλος! Ξεκίνησαν λοιπὸν μὲ τὰ πόδια, βγῆκαν σὲ ἀρκετὴ ἀπόστασι ἔξω ἀπὸ τὴν πόλι καὶ τὸν προϋπάντησαν στὶς Τρεῖς Ταβέρνες. Ποῦ τὸν ἤξεραν; (ἀφοῦ ὁ Παῦλος δὲν εἶχε ἐπισκεφθῆ ὣς τότε ἄλλη φορὰ τὴ ῾Ρώμη).
Ἦταν γνωστὸς ἀπὸ τὴν Ἐπιστολὴ πρὸς ῾Ρωμαίους, ποὺ εἶχε στείλει. Εἶνε μία ἀπὸ τὶς 14 ἐπιστολές του, κατ᾽ ἐμὲ ἡ σπουδαιότερη, ποὺ μπορεῖ νὰ χαρακτηρισθῇ ὡς τὸ «εὐαγγέλιο τοῦ Παύλου». Ἀποτελεῖται ἀπὸ 16 κεφάλαια. Ἐκεῖ μέσα βλέπεις τὶς θεμελιώδεις ἀλήθειες τοῦ εὐαγγελίου, ποὺ εἶνε δόγμα (κεφ. 1ο-12ο) καὶ ἠθική (κεφ. 13ο – 16ο). Μερικοὶ στὴν ἐποχή μας ζητοῦν νὰ χωρίσουν αὐτὰ τὰ δύο· ἀλλὰ ὅπως στὸν ἀργαλειὸ τὸ στημόνι δὲν χωρίζεται ἀπὸ τὸ ὑφάδι ἀλλὰ καὶ τὰ δυὸ μαζὶ κάνουν τὸ ὕφασμα, ἔτσι καὶ στὸν Χριστιανισμὸ δόγμα καὶ ἠθική, πίστι καὶ ἔργα, κάνουν τὴν ἀραχνοΰφαντη στολὴ τῆς Ὀρθοδοξίας. «Ὅσοι εἰς Χριστὸν ἐβαπτίσθητε, Χριστὸν ἐνεδύσασθε» (Γαλ. 3,27· βλ. & ῾Ρωμ. 13,14). Χωρὶς αὐτὴν θὰ εἶσαι γυμνὸς καὶ ὁ Κύριος θὰ σοῦ πῇ· «Ἑταῖρε, πῶς εἰσῆλθες ὧδε μὴ ἔχων ἔνδυμα γάμου;» (Ματθ. 22,12). Χριστιανισμὸς ἴσον «πίστις δι᾽ ἀγάπης ἐνεργουμένη» (Γαλ. 5,6).
Κάποιοι θέλησαν σὲ καταστατικοὺς νόμους νὰ διακρίνουν διατάξεις καὶ ἱεροὺς κανόνες σὲ δογματικοὺς καὶ σὲ ἠθικούς, καὶ τοὺς μὲν νὰ καλύψουν μὲ κῦρος, τοὺς δὲ ν᾽ ἀφήσουν ἀκάλυπτους. Ἡ μοντέρνα ἠθικὴ βλέπετε κρατάει μόνο τὸ «Ἀγαπᾶτε ἀλλήλους» (Ἰω. 13,34), κι ἀφήνει τὰ ἄλλα. Ναί, τὸ «Ἀγαπᾶτε ἀλλήλους» εἶνε ἡ κορυφή, ἀλλὰ κορυφὴ χωρὶς βάσι δὲν ὑπάρχει· ὑπάρχει ἡ κορυφή, διότι ὑπάρχει ὁλόκληρος ὄγκος βουνοῦ· καὶ ὑπάρχει τὸ «Ἀγαπᾶτε ἀλλήλους», διότι ὑπάρχουν τὰ δόγματα. Ἂν ἀφαιρέσῃς τὰ δόγματα, τὸ «Ἀγαπᾶτε ἀλλήλους» θὰ καταντήσῃ σεξουαλικὸ ζήτημα. Ὄχι! τὸ δόγμα ἀπὸ τὴν ἠθικὴ δὲν χωρίζεται· εἶνε σὰν νὰ κόβῃς τὴ μισὴ πρὸς ῾Ρωμαίους ἐπιστολή. Θὰ κρατήσουμε τὴν Ὀρθοδοξία.
Ἂς γυρίσουμε ὅμως στὸ στιγμιότυπο τῆς συναντήσεως. Ὤ καὶ νὰ ὑπῆρχε φωτογραφικὸς φακὸς ν᾽ ἀπαθανατίσῃ τὴ σκηνή! Μόλις εἶδαν τὸν Παῦλο, θὰ ἔπεσαν στὰ γόνατα, θὰ ἔκλαιγαν, θὰ φιλοῦσαν τὰ χέρια, τὰ πόδια, τὰ ἄκρα τῶν ἐνδυμάτων του. Τὸν ἔνιωθαν παραπάνω ἀπὸ συγγενῆ καὶ οἰκεῖο τους. Ὁ κόσμος σήμερα δὲν μπορεῖ νὰ νιώσῃ τὴν ἀγάπη ἐκείνη τῆς πρώτης χριστιανικῆς ἐποχῆς…
Καὶ ὁ Παῦλος; Τί γράφει ὁ Λουκᾶς στὶς Πράξεις τῶν ἀποστόλων; Ὅταν τοὺς εἶδε, ἄντρες – γυναῖκες – παιδιά, νὰ κλαῖνε ἀπὸ ἀγάπη καὶ χαρά, «εὐχαριστήσας τῷ Θεῷ ἔλαβε θάρσος», εὐχαρίστησε τὸ Θεὸ καὶ πῆρε θάρρος (Πράξ. 28,15). Μετὰ ἀπὸ τόσες δύσκολες ἡμέρες καὶ νύχτες (ἀγωνία, διωγμό, φυλακή, δίκες, ταξίδι, ναυάγιο, πεῖνα, δίψα, ταλαιπωρία), ἀνθρώπινο ἦταν νὰ εἶχε ὑποστῆ κι αὐτὸς κάποιο κλονισμό, μιὰ στιγμιαία ἀπογοήτευσι. Καὶ τώρα, ὅταν εἶδε τοὺς Χριστιανούς, πῆρε θάρρος. Ποιός; Ὁ Παῦλος. Τί σημαίνει αὐτό, ἀγαπητοί μου;
Οἱ ναυαγοὶ βγῆκαν ὅλοι γεροὶ στὸ νησὶ Μελίτη, στὴ Μάλτα δηλαδή, ὅπου τὸ πλοῖο ἐξώκειλε (βλ. Πράξ. 28,1). Οἱ κάτοικοι, μολονότι ἀπολίτιστοι, τοὺς φιλοξένησαν. Ὁ Παῦλος δὲν παρέλειψε κ᾽ ἐκεῖ τὸ εὐεργετικό του ἔργο. Θεράπευσε καὶ δίδαξε. Τὸ ναυάγιό του ἔγινε σωτηρία γιὰ τὸ νησί· οἱ κάτοικοι τῆς Μάλτας πίστεψαν στὸ Χριστό, καὶ τιμοῦν κάθε χρόνο τὴν 10η Φεβρουαρίου, ἡμέρα τοῦ ναυαγίου.
Μετὰ ἀπὸ τρεῖς μῆνες, τὴν ἄνοιξι μὲ τὰ χελιδόνια, οἱ ναυαγοὶ ἔφυγαν μὲ ἄλλο πλοῖο καὶ ἔφτασαν στὶς Συκακοῦσες. Πέρασαν τὰ στενὰ τῆς Μεσσήνης, τὸν δίαυλο – πορθμὸ ποὺ χωρίζει τὴ Σικελία ἀπὸ τὴν Ἰταλικὴ χερσόνησο (ἐκεῖ ποὺ ἡ ἀρχαία μυθολογία τοποθετοῦσε τὶς Συμπληγάδες Πέτρες καὶ τὰ δύο θηρία Σκύλλα καὶ Χάρυβδι), ἔφθασαν στὸ ῾Ρήγιο κι ἀπὸ ᾽κεῖ στοὺς Ποτιόλους, ἐπίνειο τῆς πρωτευούσης τοῦ τότε κόσμου. Ἐκεῖ ὁ Παῦλος βρῆκε Χριστιανοὺς καὶ παρηγορήθηκε. Μετὰ ἀπὸ μία ἑβδομάδα, προχώρησε πρὸς τὴ ῾Ρώμη διὰ τῆς Ἀππίας ὁδοῦ. Ἡ ὁδὸς αὐτὴ ἦταν στρωμένη μὲ τετραγωνικοὺς λίθους, γιὰ νὰ περνοῦν οἱ ἅμαξες, καὶ δεξιὰ καὶ ἀριστερὰ ὑπῆρχαν χάνια, ξενοδοχεῖα. Σὲ κάποιο σημεῖο ὑπῆρχε τελωνεῖο, ὁ Φόρος τοῦ Ἀππίου· ἐκεῖ τοῦ ἔκαναν ἔλεγχο, δὲν βρῆκαν τίποτε νὰ τὸν φορολογήσουν καὶ τὸν ἄφησαν νὰ περάσῃ. Πρὶν ἀπὸ τὴ ῾Ρώμη ἦταν ἡ τοποθεσία Τρεῖς Ταβέρνες, δηλαδὴ χάνια. Ἐκεῖ συνέβη τὸ στιγμιότυπο.
Ἔφτασε στοὺς Χριστιανοὺς τῆς ῾Ρώμης ἡ εἴδησι ὅτι ἔρχεται ὁ Παῦλος! Ξεκίνησαν λοιπὸν μὲ τὰ πόδια, βγῆκαν σὲ ἀρκετὴ ἀπόστασι ἔξω ἀπὸ τὴν πόλι καὶ τὸν προϋπάντησαν στὶς Τρεῖς Ταβέρνες. Ποῦ τὸν ἤξεραν; (ἀφοῦ ὁ Παῦλος δὲν εἶχε ἐπισκεφθῆ ὣς τότε ἄλλη φορὰ τὴ ῾Ρώμη).
Ἦταν γνωστὸς ἀπὸ τὴν Ἐπιστολὴ πρὸς ῾Ρωμαίους, ποὺ εἶχε στείλει. Εἶνε μία ἀπὸ τὶς 14 ἐπιστολές του, κατ᾽ ἐμὲ ἡ σπουδαιότερη, ποὺ μπορεῖ νὰ χαρακτηρισθῇ ὡς τὸ «εὐαγγέλιο τοῦ Παύλου». Ἀποτελεῖται ἀπὸ 16 κεφάλαια. Ἐκεῖ μέσα βλέπεις τὶς θεμελιώδεις ἀλήθειες τοῦ εὐαγγελίου, ποὺ εἶνε δόγμα (κεφ. 1ο-12ο) καὶ ἠθική (κεφ. 13ο – 16ο). Μερικοὶ στὴν ἐποχή μας ζητοῦν νὰ χωρίσουν αὐτὰ τὰ δύο· ἀλλὰ ὅπως στὸν ἀργαλειὸ τὸ στημόνι δὲν χωρίζεται ἀπὸ τὸ ὑφάδι ἀλλὰ καὶ τὰ δυὸ μαζὶ κάνουν τὸ ὕφασμα, ἔτσι καὶ στὸν Χριστιανισμὸ δόγμα καὶ ἠθική, πίστι καὶ ἔργα, κάνουν τὴν ἀραχνοΰφαντη στολὴ τῆς Ὀρθοδοξίας. «Ὅσοι εἰς Χριστὸν ἐβαπτίσθητε, Χριστὸν ἐνεδύσασθε» (Γαλ. 3,27· βλ. & ῾Ρωμ. 13,14). Χωρὶς αὐτὴν θὰ εἶσαι γυμνὸς καὶ ὁ Κύριος θὰ σοῦ πῇ· «Ἑταῖρε, πῶς εἰσῆλθες ὧδε μὴ ἔχων ἔνδυμα γάμου;» (Ματθ. 22,12). Χριστιανισμὸς ἴσον «πίστις δι᾽ ἀγάπης ἐνεργουμένη» (Γαλ. 5,6).
Κάποιοι θέλησαν σὲ καταστατικοὺς νόμους νὰ διακρίνουν διατάξεις καὶ ἱεροὺς κανόνες σὲ δογματικοὺς καὶ σὲ ἠθικούς, καὶ τοὺς μὲν νὰ καλύψουν μὲ κῦρος, τοὺς δὲ ν᾽ ἀφήσουν ἀκάλυπτους. Ἡ μοντέρνα ἠθικὴ βλέπετε κρατάει μόνο τὸ «Ἀγαπᾶτε ἀλλήλους» (Ἰω. 13,34), κι ἀφήνει τὰ ἄλλα. Ναί, τὸ «Ἀγαπᾶτε ἀλλήλους» εἶνε ἡ κορυφή, ἀλλὰ κορυφὴ χωρὶς βάσι δὲν ὑπάρχει· ὑπάρχει ἡ κορυφή, διότι ὑπάρχει ὁλόκληρος ὄγκος βουνοῦ· καὶ ὑπάρχει τὸ «Ἀγαπᾶτε ἀλλήλους», διότι ὑπάρχουν τὰ δόγματα. Ἂν ἀφαιρέσῃς τὰ δόγματα, τὸ «Ἀγαπᾶτε ἀλλήλους» θὰ καταντήσῃ σεξουαλικὸ ζήτημα. Ὄχι! τὸ δόγμα ἀπὸ τὴν ἠθικὴ δὲν χωρίζεται· εἶνε σὰν νὰ κόβῃς τὴ μισὴ πρὸς ῾Ρωμαίους ἐπιστολή. Θὰ κρατήσουμε τὴν Ὀρθοδοξία.
Ἂς γυρίσουμε ὅμως στὸ στιγμιότυπο τῆς συναντήσεως. Ὤ καὶ νὰ ὑπῆρχε φωτογραφικὸς φακὸς ν᾽ ἀπαθανατίσῃ τὴ σκηνή! Μόλις εἶδαν τὸν Παῦλο, θὰ ἔπεσαν στὰ γόνατα, θὰ ἔκλαιγαν, θὰ φιλοῦσαν τὰ χέρια, τὰ πόδια, τὰ ἄκρα τῶν ἐνδυμάτων του. Τὸν ἔνιωθαν παραπάνω ἀπὸ συγγενῆ καὶ οἰκεῖο τους. Ὁ κόσμος σήμερα δὲν μπορεῖ νὰ νιώσῃ τὴν ἀγάπη ἐκείνη τῆς πρώτης χριστιανικῆς ἐποχῆς…
Καὶ ὁ Παῦλος; Τί γράφει ὁ Λουκᾶς στὶς Πράξεις τῶν ἀποστόλων; Ὅταν τοὺς εἶδε, ἄντρες – γυναῖκες – παιδιά, νὰ κλαῖνε ἀπὸ ἀγάπη καὶ χαρά, «εὐχαριστήσας τῷ Θεῷ ἔλαβε θάρσος», εὐχαρίστησε τὸ Θεὸ καὶ πῆρε θάρρος (Πράξ. 28,15). Μετὰ ἀπὸ τόσες δύσκολες ἡμέρες καὶ νύχτες (ἀγωνία, διωγμό, φυλακή, δίκες, ταξίδι, ναυάγιο, πεῖνα, δίψα, ταλαιπωρία), ἀνθρώπινο ἦταν νὰ εἶχε ὑποστῆ κι αὐτὸς κάποιο κλονισμό, μιὰ στιγμιαία ἀπογοήτευσι. Καὶ τώρα, ὅταν εἶδε τοὺς Χριστιανούς, πῆρε θάρρος. Ποιός; Ὁ Παῦλος. Τί σημαίνει αὐτό, ἀγαπητοί μου;
* * *
Εἶσαι ἄνθρωπος, ἀδελφέ μου; Καὶ Παῦλος καὶ Πέτρος νά ᾽σαι, ἐφ᾽ ὅσον ζῇς στὸν κόσμο αὐτόν, ἔχεις ἀνάγκη παρηγορίας. Ὄχι μόνο ἀπὸ τὸ Θεό, ἀπὸ τὸ Πνεῦμα τὸ ἅγιο, ἀλλὰ καὶ ἀπὸ ἀνθρώπινη συμπαράστασι. Ἀλλοίμονο ἂν στὰ σπίτια μέσα δὲν ὑπάρχουν οἱ παρήγοροι ἄγγελοι. Ἔχει ἀνάγκη ὁ ἄντρας ἀπὸ τὴ γυναῖκα, ἡ γυναίκα ἀπὸ τὸν ἄντρα, οἱ Χριστιανοὶ ὁ ἕνας ἀπὸ τὸν ἄλλο. Εἶνε πολὺ διδακτικὸ καὶ παρήγορο τὸ στιγμιότυπο αὐτό.
(†) ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος
Α΄ μέρος ἀπομαγνητοφωνημένης μεγάλης βραδινῆς ὁμιλίας, ἡ ὁποία ἔγινε στὴν αἴθουσα τῆς ὁδ. Ζ. Πηγῆς 44 Ἀθηνῶν τὴν Κυριακὴ 30-6-1968
http://www.augoustinos-kantiotis.gr/?p=74147
http://www.augoustinos-kantiotis.gr/?p=74147