Παρασκευή 31 Ιανουαρίου 2025

«Οι καυχώμενοι εν τω σταυρώ του Χριστού» (MΕΡΟΣ ΣΤ΄)

 


 

«Οι καυχώμενοι εν τω σταυρώ του Χριστού»

(Μ. Βασίλειος – Εις τον ΜΔ Ψαλμό)

Νίκος Σακαλάκης, Μαθηματικός

MΕΡΟΣ ΣΤ΄

ΔΕΙΤΕ ΤΟ Α΄ΜΕΡΟΣ ΚΑΙ MΕΡΟΣ Β΄ ΚΑΙ MΕΡΟΣ Γ΄ ΚΑΙ MΕΡΟΣ Δ΄ ΚΑΙ (MΕΡΟΣ Ε΄)

Όλα όσα γράφουμε, συναντούν (σε κοινή πορεία) την διαχρονική φρυκτωρούσα εκκλησιαστική συνείδηση του μικρού ποιμνίου και όχι, ευτυχώς, τους σημερινούς φιλοοικουμενιστές «πιστούς» και οικουμενιστάς επισκόπους.

Ο σημερινός νέος (στην ηλικία) ορθόδοξος δεν είναι πληροφορημένος. Αντίθετα στην μονοσήμαντη πληροφόρηση των οικουμενιστών, που αναπηδά από τα Μ.Μ.Ε. και τα Μητροπολιτικά ραδιόφωνα, επιδιώκουμε την προβολή-ύφος του Ηρακλειτικού λόγου των Αγίων Πατέρων, που όποιος των εγκολπώνεται αυξάνει, κατά παράλληλη γνώμη του Εφεσίου, τον εαυτό του (τον εσώτατο), δηλ.: «ψυχής εστί λόγος εαυτόν αύξων» απ. 115.

Προς πληροφόρηση των νέων (κυρίως), να μνημονεύσουμε και την πολυθρύλητη στράτευση των Ζηλωτών – Αρσενιατών έναντι των Αντιορθοδόξων, Αντιπατριωτικών, Αντιλαϊκών και Αντι-Εκκλησιαστικών μεθόδων – πρακτικών του αυτοκράτορα Μιχαήλ Η΄ του Παλαιολόγου.

Ο «οραματισμός» του ήταν Φραγκοπαποδουλικός, διότι το 1274 δέχθηκε την υποδούλωση της Ορθοδοξίας από την ψευδοσύνοδο της Λυών.

Η αντίδραση φανερώθηκε στην εγρηγορούσα παρουσία των «Ζηλωτών – Αρσενιατών», από το όνομα του Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως, οι οποίοι λειτούργησαν ως εκκλησιολογικοί απόγονοι των Στουδιτών.

Κατά πρόνοια του Αγίου Τριαδικού Θεού, όπου υπάρχει κίνδυνος, εκεί φανερώνεται κι αυτό που σώζει.

Η υπενθύμιση του Ελύτη: «Να δυναμώνεις και ν’ αντρειεύεσαι τότε ακριβώς που κινδυνεύεις να χάσεις αυτά που αγαπάς, όμως ξέρεις, πως είναι δικά σου, κατάδικά σου. και να τους δίνεις τη χροιά του ακατάλυτου και του αιώνιου».

Η ιδιαιτερότητα των λόγων του, δημιουργεί μέσα μας (ως αφορμή) αυτή την έντονη εσωτερίκευση – εξωτερίκευση της Ορθοδοξίας, που είναι ο υγιής Ζηλωτισμός!

Ακόμα και οι κοσμικοί ποιητές μας συνιστούν εγρήγορση για τον πνευματικό θησαυρό μας, κατ’ αναλογίαν της Γραφής «Κράτει ό έχεις» (Γ΄, 11)!

Ο Ρώσος ιστορικός του Βυζαντίου Α.Α. Βασίλειεφ, γράφει: «Οι «Ζηλωταί», υπέρμαχοι της ελευθερίας και της ανεξαρτησίας της Εκκλησίας, αντετίθεντο στην επέμβασι του Κράτους στα Εκκλησιαστικά ζητήματα, πράγμα που τους έφερνε σε διαρκή προστριβή με τον Αυτοκράτορα. Από την πλευρά αυτή οι ιδέες των Ζηλωτών ήσαν όμοιες με τις του περιφήμου Στουδίτου… Αυστηροί υποστηρικταί της Ορθοδοξίας οι Ζηλωταί, αντετάχθησαν σταθερά στην διάθεσι του Μιχαήλ να προχωρήση στην ένωσι των Εκκλησιών και επηρέασαν πολύ τον λαόν» («Ιστορία της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας 324-1453» Α. Α. Βασίλιεφ, Εκδόσεις Μπεργκαδή – Αθήνα 1954, σελ. 825-826).

1ο Σχόλιο:

Στο βιβλίο «ΟΙ ΑΓΩΝΕΣ ΤΩΝ ΜΟΝΑΧΩΝ ΥΠΕΡ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ» (Έκδοση Ι. Μ. ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ – ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ 2003), οι συγγραφείς του δεν αναγνωρίζουν την συνεχή δικαιολογούσα δύναμη αντίστασης των πιστών – μοναχών και ως διδασκαλία πίστεως, παρά μόνο σε περιπτωσιακή μορφή ομολογίας, γι’ αυτό και στη σελ. 350 τους τοποθετεί σε συγκεκριμένη παράγραφο με τίτλο: «Μοναχοί με υπέρμετρο και αδιάκριτο Ορθόδοξο ζήλο και ευαισθησία»!! Τους οριοθετούν μονοσήμαντα σε «εργαλειακό σχισματικό ζηλωτισμό», αποσιωπούντες – παρερμηνεύοντες (οι συγγραφείς) και το νόημα του ΙΕ κανόνα, ο οποίος τονίζει ότι έχουν υποχρεωτικό δικαίωμα οι πιστοί την διακοπή εκκλησιαστικής κοινωνίας με τους αιρετικούς επισκόπους και πριν καταδικασθούν συνοδικώς. Οι πιστοί αυτοί είναι «όχι μόνο ανεύθυνοι, αλλά και άξιοι επαίνου» διότι «απέσχισαν τους εαυτούς τους από ψευδεπισκόπους και ψευδοδιδασκάλους» και όχι από αληθινούς επισκόπους. Δεν αμφισβητούμε, όμως, ότι η Διακονία του λόγου έχει ανατεθεί στους επισκόπους – ιερείς, χωρίς να τους επιτρέπεται ουδεμία παρέκκλιση από την υγιή, ορθόδοξη διδασκαλία (τέλος σχολίου).

Το τρίτο κίνημα, σύνδεση θεολογίας, πράξης – άσκησης, είναι και το κίνημα του Ησυχασμού.

Το ήθος – φρόνημα των Στουδιτών και Αρσενιτών, ως Ορθόδοξη Οπτική προωθήθηκε ως συνείδηση και ως ρυθμιστικός παράγοντας, στη σύνολη συγκρότηση του Ησυχασμού.

Ο Γερμανός Βυζαντινολόγος Gelzer έγραψε:

«Ο Ησυχασμός ανήκει στα πιο αξιόλογα – τόσο από ιστορική όσο και από πολιτιστική πλευρά – και πιο ενδιαφέροντα φαινόμενα όλων των εποχών» (Ιστορία της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας – Α.Α. Βασίλιεφ, σελ. 833).

Για την εκδήλωση, έκρηξη του «Ησυχασμού» αφορμή έδωσε ο αιρετικός ιδιόκοσμος του Έλληνα Φραγκοκαλόγηρου Βαρλαάμ, από την Καλαβρία, που ήθελε τον εκλατινισμό της Ορθοδόξου Ανατολής. Εύστοχα ο καθηγητής πανεπιστημίου Γρηγόριος Παπαμιχαήλ υπογραμμίζει: «Η πραγματική ερμηνεία των Ησυχαστικών ερίδων πρέπει ν’ αναζητηθεί… στην προσπάθεια του Έλληνος Δυτικού μοναχού Βαρλαάμ να εκλατινίση την Ορθόδοξη Βυζαντινή Ανατολή με ορθολογιστικές και σαρκαστικές επιθέσεις που έθιγαν το κύρος των μοναχών του Βυζαντίου» (σελ. 834).

Ιστορικά παρατηρούμε:

α) Ο «Ησυχασμός» εκδηλώθηκε στο Άγιο Όρος, κάστρο (τότε) του Ορθοδόξου Ελληνισμού και πνευματικός ομφάλιος λώρος μεταξύ ευσεβών Μοναχών και πιστών Λαϊκών. Οι πρώτοι υπήρξαν φορείς και αγωνιστές του Ησυχασμού.

β) Η ορθόδοξη ψυχή του Λαού στο Βυζάντιο, στέρεα και αποφασιστικά, γνώριζε ότι οι Μοναχοί δρούσαν στο όνομα της Ορθόδοξης αλήθειας∙ πέρα από την θεολογική εμπιστοσύνη σ’ αυτούς, είδε να διαμορφώνεται αντίσταση κατά του Παπισμού ή, καλύτερα, κατά του Παπικού επεκτατισμού εις βάρος του Βυζαντινού χώρου.

Η αρπακτική όρεξη – βουλημία του Πάπα Ρώμης οδήγησε και στην επαίσχυντη κατάρρευση του Αυτοκράτορα Ιωάννου Ε΄ του Παλαιολόγου, που φράγκεψε με ομολογία υποταγής στον Πάπα Ουρβανό Ε΄ (1369).

Να υπογραμμίσουμε, ότι στο φρόνημα των Ησυχαστών, ως πρωτεύουσα ενδελέχεια υπήρχε πνευματική εξάρτηση από το ήθος των Ζηλωτών – Αρσενιτών, σε ότι αφορά σχέσεις κοσμικής εξουσίας και Εκκλησίας∙ οι ζηλωτές – Αρσενίτες ήταν κάθετα αντίθετοι με τον παρεμβατισμό της εξουσίας στα της Εκκλησίας.

2ο Σχόλιο: Η γνωστή σταθερότητα των Ησυχαστών στην Ορθόδοξη πίστη οφείλεται στο πνεύμα του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά ο οποίος, ως ευθυγραμμισμένος απόλυτα με την Ορθοδοξία, υπέστη διώξεις από την «Διοικούσα Εκκλησία» και τον Πατριάρχη Κων/λεως, με φυλακίσεις, διωγμούς και ταλαιπωρίες.

Η «νέα ελληνική κουλτούρα» δεν έχει κατανοήσει τον «Ησυχασμό» ως προπομπό, που προετοίμασε τον ανθενωτισμό στο Βυζάντιο.

Το μυαλό των νεοελλήνων πελαγοδρομεί, δυστυχώς, σε οικουμενιστικές – παγκοσμιοποιημένες θάλασσες! (τέλος σχολίου).

ΑΓΙΟΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ Ο ΠΑΛΑΜΑΣ:

Ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς δεν είχε χάσει την λογική του Θεού και ν’ ακολουθήσει τον δρόμο της αιρέσεως. Ανήκει στη στρατιά των Αγίων που έχουν αγνισθεί, που τόλμησαν και αψήφησαν τους κινδύνους στο όνομα του Χριστού, για την Ορθοδοξία.

Διαμόρφωσε στρατιά πνευματική και ομολογίας, που υποδεικνύει το χρέος στους σημερινούς Ορθοδόξους.

Ως Πατερική μορφή διακρίθηκε στην αναμέτρησή του με τα εξής μεγάλα οροθετήματα:

α) Με τον Θεό (Άσκηση – Θέωση - Πίστη) β) με την αντίσταση στην αίρεση γ) με τον πόλεμο κατά των παθών και δ) με την εν Χριστώ αντίστασή του στην Πολιτεία. (Συνεχίζεται)

ΝΙΚΟΣ Ε. ΣΑΚΑΛΑΚΗΣ

ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΟΣ