«Αλίμονο σ’ αυτούς, γιατί πορεύτηκαν στην οδό του Κάιν, και παραδόθηκαν με πάθος στην πλάνη του Βαλαάμ για μισθό, και καταστράφηκαν στην αντιλογία του Κορέ» (Ιούδ. στίχ. 11)
Ο ΒΑΛΑΑΜ
Ο Βαλαάμ ήταν γιος του Βεώρ και αναφέρεται ως
Προφήτης στην Παλαιά Διαθήκη. Ζούσε στη Φαθουρά (Πεθόρ), μια πόλη κοντά στον
Ευφράτη (Αριθμοί 22,5. Δευτερονόμιο 23,5. Ιησούς του Ναυή 13,22), η οποία
βρισκόταν στην ορεινή Μεσοποταμία (Αριθμοί 23,7. Δευτερονόμιο 23,5).
Ο Βαλαάμ μνημονεύεται και στην Αποκάλυψη, στην
επιστολή προς την Εκκλησία της Περγάμου (Αποκάλυψις Ιωάννου 2,14).
«ἀλλὰ ἔχω κατὰ σοῦ ὀλίγα, ὅτι ἔχεις ἐκεῖ κρατοῦντας τὴν διδαχὴν Βαλαάμ, ὃς ἐδίδαξε τὸν Βαλὰκ βαλεῖν σκάνδαλον ἐνώπιον τῶν υἱῶν Ἰσραὴλ καὶ φαγεῖν εἰδωλόθυτα καὶ πορνεῦσαι» (Αποκ. 2,14). Δηλαδή, Αλλ' έχω μερικά εναντίον σου· διότι έχεις εκεί μερικούς, που σέβονται και κρατούν την διδασκαλίαν του Βαλαάμ (μάγου και μάντεως των εθνικών), ο οποίος εδίδαξε και προέτρεψε τον βασιλέα των Μωαβιτών Βαλάκ να βάλη σκάνδαλον εμπρός στους Ισραηλίτας, δια να φάγουν ειδωλόθυτα και να παρεκτραπούν εις πορνείαν (http://users.sch.gr/aiasgr/Kainh_Diathikh/Apokalupsis_Iwannou/Apokalupsis_Iwannou_kef.2.html#H_epistolh_sthn_Ekklhsia_ths_Pergamou)
ΤΟ ΚΑΛΕΣΜΑ ΤΟΥ ΒΑΛΑΚ ΣΤΟΝ ΒΑΛΑΑΜ
Όταν οι Ισραηλίτες κατασκήνωσαν δυτικά της Μωάβ,
στον Ιορδάνη, απέναντι από την Ιεριχώ, ο Βαλάκ, βασιλιάς των Μωαβιτών, έμαθε
αυτά που είχαν κάνει οι Ισραηλίτες στους Αμορραίους, φοβήθηκε πολύ και ζήτησε
τη βοήθεια των Μαδιανιτών. Στο μεταξύ ο βασιλιάς Βαλάκ έστειλε άρχοντες
αγγελιοφόρους στο Βαλαάμ, που ήταν άνθρωπος του Κυρίου και έμενε στη Φαθουρά
κοντά στον Ευφράτη, για να καταραστεί τους Ισραηλίτες έτσι ώστε να νικηθούν από
τους Μωαβίτες. Ο Βαλαάμ υπηρετούσε τον Κύριο ως προφήτης και είχε τη
δύναμη όποιον ευλογούσε να ήταν ευλογημένος από το Θεό και όποιον καταριόταν ήταν
καταραμένος (Αριθμοί 22,1-6. Δευτερονόμιο 23,4-6. Ιησούς του Ναυή
24,9).
Η γερουσία των Μωαβιτών και των Μαδιανιτών,
έχοντας και την αμοιβή του Βαλαάμ μαζί τους, πήγαν στο Βαλαάμ και του
ανακοίνωσαν το μήνυμα του Βαλάκ. Ο Βαλαάμ τους είπε να μείνουν εκεί το βράδυ
και θα περιμένει μήνυμα από τον Κύριο.
Τη νύχτα ο Κύριος παρουσιάστηκε στο Βαλαάμ και του
είπε να μην πάει στο Βαλάκ και να μην καταραστεί τους Ισραηλίτες, γιατί είναι
ευλογημένοι. Όταν ο Βαλαάμ σηκώθηκε το πρωί, είπε στους απεσταλμένους του
Βαλάκ, ότι ο Κύριος δε του επιτρέπει να τους ακολουθήσει. Έτσι, οι άρχοντες της
Μωάβ και της Μαδιάμ αποχώρησαν άπρακτοι και ανέφεραν στο Βαλάκ την άρνηση του
Βαλαάμ.
Τότε ο Βαλάκ ξανάστειλε άλλους άρχοντες, πιο πολλούς
από την πρώτη φορά, δίνοντας την υπόσχεση στο Βαλαάμ, ότι θα αμειφθεί
πλουσιοπάροχα για τις υπηρεσίες του. Αλλά ο Βαλαάμ απάντησε στους απεσταλμένους
του Βαλάκ, ότι κι αν ακόμη ο Βαλάκ του έδινε το σπίτι του γεμάτο ασήμι και
χρυσάφι, δεν θα μπορούσε να παραβεί τη διαταγή του Κυρίου. Τους
είπε όμως να μείνουν εκεί το βράδυ και θα περιμένει πάλι μήνυμα από τον Κύριο.
Τη νύχτα λοιπόν ήρθε ο Κύριος στο Βαλαάμ και του
είπε να ακολουθήσει τους απεσταλμένους του Βαλάκ, αλλά θα κάνεις μόνο ότι του
πει (Αριθμοί 22,7-20).
Ο ΑΓΓΕΛΟΣ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ ΚΑΙ Ο ΒΑΛΑΑΜ
Ο Βαλαάμ σηκώθηκε το πρωί, σαμάρωσε το
γαϊδουράκι του και πήγε μαζί με τους άρχοντες της Μωάβ και της Μαδιάμ, επειδή
δελεάστηκε από την πλουσιοπάροχη αμοιβή του Βαλάκ. Ο Θεός όμως οργίστηκε που ο
Βαλαάμ είχε άλλους σκοπούς, και καθώς ο ίδιος καθόταν πάνω στο ζώο του και τον
συνόδευαν οι δυο του υπηρέτες, ο άγγελος του Κυρίου στάθηκε στο δρόμο για να
τον εμποδίσει.
Όταν το ζώο είδε τον άγγελο που στεκόταν εκεί με
γυμνή τη ρομφαία στο χέρι του, βγήκε απ' το δρόμο και μπήκε στα χωράφια. Ο
Βαλαάμ το χτύπησε με το ραβδί του για να το επαναφέρει στο δρόμο.
Τότε ο άγγελος στάθηκε σ' ένα μονοπάτι ανάμεσα στ'
αμπέλια, που είχε τοίχο από τη μια μεριά και τοίχο από την άλλη ως περίφραγμα. Βλέποντας
τον άγγελο, το ζώο στριμώχτηκε στον τοίχο και πίεσε το πόδι του Βαλαάμ πάνω
στον τοίχο. Ο Βαλαάμ το χτύπησε και πάλι.
Ο άγγελος του Κυρίου πέρασε άλλη μια φορά μπροστά
και στάθηκε σ' ένα στενό πέρασμα όπου δεν υπήρχε διέξοδος ούτε από δεξιά, ούτε
από αριστερά. Το γαϊδουράκι είδε τον άγγελο και γονάτισε κάτω από το Βαλαάμ.
Αυτός τότε θύμωσε και άρχισε να το χτυπάει με το ραβδί.
Τότε ο Κύριος έκανε το ζώο να μιλήσει, και είπε στο
Βαλαάμ, τι του έκανε και το χτύπησε τρεις φορές ως τώρα; Ο Βαλαάμ του είπε ότι
τον περιπαίζει και ότι αν είχε πάνω του ένα μαχαίρι θα το είχε σφάξει. Το
γαϊδουράκι του είπε ξανά, ότι τόσα χρόνια που τον υπηρέτησε, του συμπεριφέρθηκε
ποτέ μ' αυτόν τον τρόπο; Εκείνος απάντησε αρνητικά.
Εκείνη τη στιγμή ο Κύριος άνοιξε τα μάτια του Βαλαάμ
και είδε τον άγγελο που στεκόταν στο δρόμο με το κοφτερή ρομφαία στο χέρι του.
Γονάτισε τότε ο Βαλαάμ και προσκύνησε με το πρόσωπο στη γη. Ο άγγελος του
Κυρίου τον επιτίμησε που χτύπησε το γαϊδουράκι του και ότι αν το ζώο δεν άλλαζε
συνεχώς δρόμο θα τον είχε σκοτώσει. Του είπε ακόμη ότι δεν αρέσει στον Κύριο ο
δρόμος που έχει πάρει.
Ο Βαλαάμ παραδέχτηκε το σφάλμα του και είπε
στον άγγελο ότι θα γυρίσει πίσω. Ο άγγελος του Κυρίου όμως του είπε, να πάει με
τους απεσταλμένους του Βαλάκ, αλλά θα του πει μόνο αυτό που θα του πει ο
Κύριος. Έτσι ο Βαλαάμ ακολούθησε τους απεσταλμένους του Βαλάκ (Αριθμοί
22,21-35).
ΒΑΛΑΚ ΚΑΙ ΒΑΛΑΑΜ
ΟΙ ΧΡΗΣΜΟΙ ΤΟΥ ΒΑΛΑΑΜ
Όταν άκουσε ο Βαλάκ ότι έρχεται ο Βαλαάμ, βγήκε να
τον προϋπαντήσει σε κάποια πόλη, που βρίσκεται δίπλα στον ποταμό Αρνών, στα
σύνορα της Μωάβ. Ο Βαλάκ παραπονέθηκε στο Βαλαάμ, γιατί αρνήθηκε την πρώτη του
πρόσκληση και ο Βαλαάμ του απάντησε πως θα του πει μόνο, όσα θα του βάλει στο
στόμα μου ο Θεός. Στη συνέχεια ο Βαλάκ μαζί με τον Βαλαάμ πέρασαν από κάποιες
αγροτικές πόλεις κι εκεί ο Βαλάκ θυσίασε πρόβατα και μοσχάρια, και τα πρόσφερε
στον Βαλαάμ και στους απεσταλμένους που ήταν μαζί του (Αριθμοί 22,36-40).
Την άλλη μέρα ο Βαλάκ πήρε το Βαλαάμ και τον ανέβασε
σε κάποιο ψηλό σημείο, όπου υπήρχε μια ειδωλολατρική στήλη προς τιμή του Βάαλ,
και από κει του έδειξε ένα κομμάτι του ισραηλιτικού λαού.
Ο Βαλαάμ είπε στο Βαλάκ, να του χτίσει εκεί εφτά
θυσιαστήρια και να του ετοιμάσει εφτά μοσχάρια κι εφτά κριάρια. Ο Βαλάκ έκανε
ότι του είπε ο Βαλαάμ και θυσίασαν μαζί από ένα μοσχάρι κι ένα κριάρι σε κάθε
θυσιαστήριο. Μετά ο Βαλαάμ είπε στο Βαλάκ, να μείνει εκεί στα θυσιαστήρια και
κείνος θα προχωρήσει, μήπως του παρουσιαστεί ο Κύριος.
Έτσι ο Βαλαάμ προχώρησε μόνος του και πράγματι ο
Κύριος του παρουσιάστηκε και του έδωσε τον πρώτο χρησμό, για να τον διαβιβάσει
στο Βαλάκ. Ο Βαλαάμ πήγε στο Βαλάκ, ο οποίος συνοδεύονταν απ' όλους τους
άρχοντες της Μωάβ, και του έδωσε τον πρώτο χρησμό του Κυρίου. Του είπε λοιπόν,
ότι δεν μπορεί να καταραστεί τους Ισραηλίτες, τους οποίους ο Θεός τους έχει
ευλογήσει (Αριθμοί 22,41. 23,1-10).
Τότε είπε ο Βαλάκ είπε στο Βαλαάμ, ότι τον έφερε για
να καταραστεί τους Ισραηλίτες, κι αυτός τους ευλόγησε. Ο Βαλαάμ του απάντησε,
ότι του είπε ότι ο Κύριος του αποκάλυψε. Μετά ο Βαλάκ τον πήγε σε κάποιο ψηλό
σημείο του όρους Ναβαύ, απ' όπου μπορούσε να βλέπει μόνο ένα τμήμα των
Ισραηλιτών, όχι όλους, κι από 'κει να τους καταραστεί. Εκεί έχτισε πάλι εφτά
θυσιαστήρια και θυσίασε από ένα κριάρι κι ένα μοσχάρι σε κάθε θυσιαστήριο. Μετά
ο Βαλαάμ είπε στο Βαλάκ, να μείνει εκεί στα θυσιαστήρια και κείνος θα
προχωρήσει, για να του παρουσιαστεί ο Κύριος.
Ο Κύριος παρουσιάστηκε στο Βαλαάμ και του έδωσε τον
δεύτερο χρησμό, για να τον διαβιβάσει στο Βαλάκ. Ο Βαλαάμ πήγε στο Βαλάκ, ο
οποίος συνοδεύονταν απ' όλους τους άρχοντες της Μωάβ, και του έδωσε τον δεύτερο
χρησμό του Κυρίου. Του είπε λοιπόν, ότι ο Κύριος δεν είναι άνθρωπος για να
εξαπατηθεί από λόγια, ούτε φοβάται τις απειλές. Ο ίδιος ο Κύριος έβγαλε τους
Ισραηλίτες από την Αίγυπτο και ο ίδιος τους ευλόγησε. Έτσι καμία μαγεία και
κατάρα δεν έχει ισχύ πάνω στους Ισραηλίτες, οι οποίοι θα νικήσουν και θα
εξολοθρεύσουν τους εχθρούς τους (Αριθμοί 23,11-24).
Τότε στενοχωρημένος ο Βαλάκ είπε στο Βαλαάμ, αφού
δεν τους καταριέται, τουλάχιστον να μην τους ευλογεί. Μετά ο Βαλάκ τον πήγε
στην κορυφή του όρους Φογώρ, μήπως από κει πειστεί ο Κύριος και τους
καταραστεί. Έχτισε πάλι εφτά θυσιαστήρια και θυσίασε από ένα κριάρι κι ένα
μοσχάρι σε κάθε θυσιαστήριο. Μετά ο Βαλαάμ είπε στο Βαλάκ, να μείνει εκεί στα
θυσιαστήρια και κείνος θα προχωρήσει, για να του παρουσιαστεί ο Κύριος.
Ο Βαλαάμ επειδή είδε ότι ο Κύριος είχε ευλογήσει τον
ισραηλιτικό λαό, και δεν πήγε, όπως προηγουμένως, να συμβουλευτεί τους οιωνούς,
αλλά πήγε προς στην έρημο, όπου ήταν στρατοπεδευμένοι οι Ισραηλίτες κατά φυλές.
Τότε ήρθε πάνω του το Πνεύμα του Κυρίου και ανήγγειλε στο Βαλάκ, ότι ο
ίδιος ο Κύριος έβγαλε τους Ισραηλίτες από την Αίγυπτο, ο ίδιος ο Κύριος
πολεμάει γι' αυτούς και ότι είναι πιο ισχυροί από τους εχθρούς τους. Τέλος του
είπε ότι είναι ευλογημένοι όσοι ευλογούν το λαό αυτό και καταραμένοι όσοι τον
καταριούνται (Αριθμοί 23,25-30. 24,1-9).
Τότε ο Βαλάκ οργίστηκε εναντίον του Βαλαάμ, άρχισε
να χτυπάει τα χέρια του από οργή και του είπε, ότι τον κάλεσε για να καταραστεί
τους Ισραηλίτες κι αυτός τρεις φορές τους ευλόγησε πλουσιοπάροχα. Στη συνέχεια
τον έδιωξε φωνάζοντας.
Ο Βαλαάμ πριν φύγει του είπε, ότι στους
απεσταλμένους που του έστειλε, τους είχε πει ότι όσο ασήμι και χρυσάφι και να
του έδινε, δεν θα μπορούσε να παραβεί τη διαταγή του Κυρίου και να μεταβάλλει
αυθαίρετα τους χρησμούς που του έδωσε.
Και στο τέλος ο Βαλαάμ αποκάλυψε στο
Βαλάκ, τον τελευταίο χρησμό του Κυρίου για το μέλλον των Ισραηλιτών κατά τα
επόμενα χρόνια. Του είπε λοιπόν ότι κάποιος απόγονος του Ιακώβ ως βασιλιάς, θα
συντρίψει τη Μωάβ και την Εδώμ. Κατόπιν έστρεψε το βλέμμα του προς την περιοχή
των Αμαληκιτών και προφήτεψε την καταστροφή τους, επειδή ήταν οι πρώτοι που πολέμησαν
τους Ισραηλίτες. Όταν αντίκρισε την περιοχή των Κεναίων προφήτεψε ότι είναι
στέρεες οι κατοικίες τους πάνω στα βουνά, αλλά θα καταστραφούν από τους
Ασσύριους και θα αιχμαλωτιστούν. Και στη συνέχεια προφήτεψε ότι τα στρατεύματα
των Κιτιαίων από την Κύπρο θα ταπεινώσουνε τους Ασσύριους και τους Εβραίους και
κατόπιν θα ακολουθήσει η καταστροφή των Κιτιαίων.
Κι όταν ο Βαλαάμ τελείωσε τις προφητείες του
επέστρεψε στον τόπο του κι ο Βαλάκ στο δικό του (Αριθμοί 24,10-25).
Ο ΘΑΝΑΤΟΣ ΤΟΥ ΒΑΛΑΑΜ
Όταν οι Ισραηλίτες ήταν στην περιοχή Αραβώθ, κοντά
στον Ιορδάνη ποταμό, επιτέθηκαν στους Μαδιανίτες, επειδή οι Μαδιανίτισσες
πορνεύονταν με τους Ισραηλίτες κι έτσι συνέβαλαν στην απιστία των Ισραηλιτών
κατά του Θεού. Στη μάχη που ακολούθησε, οι Ισραηλίτες σκότωσαν όλους τους
Μαδιανίτες, άντρες και γυναίκες, εκτός από τις νεαρές κοπέλες. Σκότωσαν και
τους πέντε βασιλιάδες της Μαδιάμ, Ευΐν (Ευΐ), τον Ροκόν (Ροκόμ), τον Σουρ, τον
Ουρ και τον Ροβόκ (Ροβέ), όπως και τον προφήτη Βαλαάμ, που ήταν μεταξύ των
Μαδιανιτών. Άρπαξαν τα ζώα τους, όλα τους τα υπάρχοντα και πυρπόλησαν τις
πόλεις τους (Αριθμοί 31,1-24. Ιησούς του Ναυή 13,21-22).
