ΣΧΟΛΙΟ: ΕΝ ΤΕΛΕΙ ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ "Η ΑΝΩΤΑΤΗ ΑΡΧΗ";
Ο ΣΧΙΣΜΑΤΙΚΟΣ ΚΑΙ ΑΦΟΡΙΣΜΕΝΟΣ ΦΙΛΑΡΕΤΟΣ ΕΙΠΕ: Η Τοπική (Ουκρανική) Σύνοδος είναι η ανώτατη αρχή.
ΕΙΠΕ ΟΜΩΣ ΚΑΙ ΑΥΤΟ: ο Οικουμενικός Πατριάρχης έθεσε έναν όρο: θα υπάρχει ο Τόμος αν θα αρνηθώ να ορίσω τον εαυτό μου ως υποψήφιο....
ΚΑΙ ΠΑΛΙ: Στην πραγματικότητα, αυτός (ο Βαρθολομαίος) δείχνει ότι αυτός είναι ο Προκαθήμενος (της Ουκρανικής "εκκλησίας"), ενώ εγώ δεν είμαι κανείς.
Φιλάρετος: ''Αν γνωρίζαμε το περιεχόμενο του Τόμου δεν θα συμφωνούσαμε''
Συνεδριάζει αυτή την ώρα η Ιερά Σύνοδος της Αυτοκέφαλης Εκκλησίας της Ουκρανίας υπό την προεδρία του Μητροπολίτη Επιφανίου.
Στην συνεδρίαση συμμετέχουν ως μόνιμα μέλη, εκτός από τον Μητροπολίτη Επιφάνιο, ο επίτιμος «Πατριάρχης» Φιλάρετος, ο Μητροπολίτης Λβιβ Μακάριος και ο Μητροπολίτης Βίνιτσας Συμεών.
Να αναφερθεί ότι σε συνέντευξη που παραχώρησε χθες ο επίτιμος «Πατριάρχης» Φιλάρετος, αφήνει αιχμές κατά του Μητροπολίτη Επιφανίου και του πρώην Προέδρου της Ουκρανίας Πέτρο Ποροσένκο ότι δεν τηρήθηκαν τα συμφωνηθέντα.
Επίσης στην συνέντευξή του ο Φιλάρετος Ντενισένκο τόνισε ότι «αν γνωρίζαμε το περιεχόμενο του Τόμου πριν την Ενωτική Σύνοδο, τότε δεν θα είχαμε συμφωνήσει με αυτούς τους όρους».
Διαβάστε παρακάτω την συνέντευξη του επίτιμου «Πατριάρχη» στο currenttime.tv
Τι συμβαίνει στην Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας;
- Η Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία του Πατριαρχείου Κιέβου ενώθηκε με την Ουκρανική Αυτοκέφαλη Ορθόδοξη Εκκλησία καθώς και με μερικούς Επισκόπους της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας του Πατριαρχείου Μόσχας. Ενώθηκαν στη Σύνοδο του Πατριαρχείου Κωνσταντινούπολης και εκεί εκλέχθηκε ο Προκαθήμενος της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας.
Έγινε η ενοποίηση μιας Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας. Με βάση αυτή την ενοποίηση, ο Πατριάρχης της Κωνσταντινούπολης μας έδωσε τον Τόμο αυτοκεφαλίας.
Αλλά εμείς στη Σύνοδο δεν γνωρίζαμε το περιεχόμενό του. Το μάθαμε μετά τη ενοποίηση. Αν γνωρίζαμε το περιεχόμενο αυτού του Τόμου, τότε δεν θα συμφωνούσαμε με έναν τέτοιο Τόμο.
Με ενοποίηση;
- Δεν θα συμφωνούσαμε με τον Τόμο. Ο Τόμος μας βάζει σχεδόν στην ίδια εξάρτηση στην οποία βρίσκεται η Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία του Πατριαρχείου Μόσχας.
Από τη Μόσχα, εννοείτε;
- Ναι, από τη Μόσχα. Αποδεικνύεται ότι ένα μέρος της Ουκρανικής Εκκλησίας – εκείνο που είναι του Πατριαρχείου Μόσχας – εξαρτάται από τη Μόσχα.
Και το δεύτερο μέρος της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, που την ονόμαζαν Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας – ενώ ένα τέτοιο όνομα δεν υφίσταται ανάμεσα στις Ορθόδοξες Εκκλησίες και δεν το καταλαβαίνουν όλοι, τι κρύβεται πίσω από αυτό. Αλλά ο Τόμος μας αποκάλυψε την έννοια αυτού του ονόματος.
Τι λέει ο Τόμος;
- Εάν [λέμε] η Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας, τότε αυτό σημαίνει ότι όλοι οι Ουκρανοί που ζουν στο έδαφος της Ουκρανίας ή στην μετανάστευση – στην Ευρώπη, στην Αμερική, στον Καναδά, στην Αυστραλία, στη Λατινική Αμερική, οι οποίοι εντάσσονται στο Πατριαρχείο Κιέβου – αυτοί είναι το κοπάδι μας, το μέρος μας.
Ενώ ο Τόμος μας λέει: «Όχι, αυτοί οι Ουκρανοί που σας ανήκαν, τώρα δεν ανήκουν σε σας, αλλά τώρα ανήκουν στο Πατριαρχείο Κωνσταντινούπολης.
Ουκρανοί στο εξωτερικό;
Στο εξωτερικό. Αυτό είναι το πρώτον.
Το δεύτερον. Στον Τόμο λέγεται ότι εμείς δεν έχουμε το δικαίωμα να παρασκευάζουμε το Άγιο Μύρο. Το Άγιο Μύρο είναι το ιερό, χωρίς το οποίο δεν τελείται το Μυστήριο του Χρίσματος.
Αν υποτίθεται ότι το Άγιο Μύρο θα πρέπει να λαμβάνουμε από την Κωνσταντινούπολη, αυτό σημαίνει ότι είμαστε εξαρτημένοι.
Με το όνομα, εμείς είμαστε αυτοκέφαλη Εκκλησία, αλλά στην πραγματικότητα εξαρτιόμαστε από το Άγιο Μύρο – θα μας το δώσουν ή όχι.
Το τρίτον. Εάν προκύπτουν συγκρούσεις στην Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία, τότε τις λύει το Πατριαρχείο Κωνσταντινούπολης.
Αυτά είναι τα τρία στοιχεία που μας αφαιρούν τα δικαιώματα μιας αυτοκέφαλης Εκκλησίας. Είμαστε αυτοκέφαλη [Εκκλησία] μόνο στο όνομα, αλλά στην πραγματικότητα είμαστε μια Εκκλησία που εξαρτάται από το Πατριαρχείο Κωνσταντινούπολης.
Ακριβώς όπως η Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία του Πατριαρχείου Μόσχας που διαθέτει ανεξαρτησία στην διακυβέρνηση, αλλά είναι μέρος του Πατριαρχείου Μόσχας.
Θέλω να διευκρινίσω: οι άλλες αυτοκέφαλες Εκκλησίες έχουν τέτοιους όρους;
- Καμία αυτοκέφαλη Εκκλησία, η οποία έλαβε τον Τόμο αυτοκεφαλίας από το Πατριαρχείο Κωνσταντινούπολης, δεν έχει τέτοιους όρους.
Τώρα γίνεται ένας μεγάλος αγώνας για την καταστροφή του Πατριαρχείου Κιέβου καθαυτού – ότι δεν υπάρχει στην Ουκρανία κανένα Πατριαρχείο.
Τι θα ακολουθήσει;
- Δεν αρνούμαστε τον Τόμο, αλλά δεν θα εκπληρώσουμε αυτούς τους τρεις όρους, οι οποίοι καταγράφονται στον Τόμο. Δεν θα τους εκτελέσουμε.
Αγιώτατε, θέλω να καταλάβω. Τώρα υπάρχει η Ορθόδοξη Εκκλησία στην Ουκρανία. Πιστεύετε ότι η Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία του Πατριαρχείου Κίεβο είναι μέρος αυτής της Εκκλησίας, σωστά;
- Ναι.
Και δεν θα εκπληρώσετε αυτές τις οδηγίες που εκτίθενται στον Τόμο;
- Ναι.
Παρασκευάζετε τώρα το Άγιο Μύρο;
- Προς το παρόν δεν παρασκευάσαμε, αλλά νωρίτερα παρασκευάζαμε.
Μετά την απονομή του Τόμου παρασκευάζατε;
- Όχι.
Αλλά θα παρασκευάζετε;
- Θα παρασκευάζουμε.
Πότε;
- Όταν αυτό θα είναι απαραίτητο. Έχουμε ακόμα το Άγιο Μύρο. Αρκετά. Όταν δεν θα υπάρξει το Άγιο Μύρο, θα το παρασκευάσουμε. Επειδή είμαστε μια αυτοκέφαλη Εκκλησία.
Τώρα γίνεται ένας αγώνας για την καταστροφή του Πατριαρχείου Κιέβου. Σε ποια βάση; Εκείνη την εποχή, κατόπιν αιτήματος του Οικουμενικού Πατριάρχη, υπογράψαμε την διάλυση του Πατριαρχείου Κιέβου.
Αλλά αυτή η βάση δεν ισχύει για το Πατριαρχείο Κιέβου, επειδή αυτή την απόφαση των Επισκόπων θα πρέπει να την εγκρίνει και να συμφωνήσει η Τοπική Σύνοδος. Η Τοπική Σύνοδος είναι η ανώτατη αρχή.
Απ’ έξω αυτό φαίνεται σαν ένα επόμενο σχίσμα, ως αντιπαλότητα μεταξύ εσάς και του επικεφαλής της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, του Επιφανίου.
- Δεν υπάρχει σχίσμα, μια διαφορετική προσέγγιση μόνο. Μερικοί θέλουν να διατηρήσουν το Πατριαρχείο Κιέβου, ενώ οι άλλοι θέλουν να το καταστρέψουν. Δεν έχουμε σχίσμα. Υπάρχουν διαφορές στην υπόθεση οικοδόμησης της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας.
Στο τέλος θα υπάρχουν δύο ουκρανικές Εκκλησίες;
- Μία πρέπει να υπάρχει. Θέλουμε το Πατριαρχείο Κιέβου στην Ουκρανία να υπάρχει για την Ουκρανία ως Πατριαρχείο, ενώ έξω [από την Ουκρανία] – όπως αναφέρεται στον Τόμο – ως Μητρόπολη.
Δηλαδή, δύο Εκκλησίες: μία για εσωτερική χρήση, και η δεύτερη για την εξωτερική;
- Για την εσωτερική – Πατριαρχείο, και για την εξωτερική – Μητρόπολη.
Σε μία από τις συνεντεύξεις είπατε ότι είχατε συμφωνίες με τον Ποροσένκο, ότι υπήρχαν υποσχέσεις από αυτόν.
- Ναι. Όχι μόνο από τον Ποροσένκο. Αυτό έγινε παρουσίᾳ του ιδίου του Επιφανίου. Σε αυτή τη βάση τον πρότεινα.
Συμφωνήσαμε με τον Πρόεδρο και με τους Επισκόπους στη Σύνοδό μας ότι εγώ ορίζω τον Επιφάνιο υποψήφιο για τον Προκαθήμενο. Μου είπαν: «Να αρνηθείτε να προτείνετε την υποψηφιότητά σας», ενώ εγώ είχα το δικαίωμα σε αυτό και νομίζω ότι θα είχα εκλεχθεί. Αλλά ο Οικουμενικός Πατριάρχης έθεσε έναν όρο: θα υπάρχει ο Τόμος αν θα αρνηθώ να ορίσω τον εαυτό μου ως υποψήφιο.
Ναι, το άκουσα αυτό.
- Κι εγώ συμφώνησα σε αυτό. Μιλήσαμε γι’ αυτό με τον Πρόεδρο, με τον Επιφάνιο και στη Σύνοδο Επισκόπων ότι εγώ αρνούμαι, αλλά μετά την παραλαβή του Τόμου εγώ θα καθοδηγώ αυτή την Εκκλησία μέσα στην Ουκρανία. Στην πραγματικότητα, αυτός δείχνει ότι αυτός είναι ο Προκαθήμενος, ενώ εγώ δεν είμαι κανείς.
Και γιατί, κατά τη γνώμη σας, παραβίασε αυτές τις συμφωνίες;
- Αυτόν να ρωτήσετε. Μου είπε: «Δεν εξαρτώνται όλα από μένα».
Από ποιον λοιπόν;
- Δεν ξέρω.
Μα γιατί, κατά τη γνώμη σας, ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολομαίος έθεσε τον όρο ότι πρέπει να αποσύρετε την υποψηφιότητά σας;
- Δεν ξέρω.
Το είπε σε σας προσωπικά;
- Όχι. Αυτό είπε στον Πρόεδρο. Και ζήτησε από μένα να υπογράψω ένα έγγραφο που αρνούμαι να ορίσω τον εαυτό μου ως υποψήφιο. Εάν [θα το δούμε] υπό το πρίσμα των κανόνων και της ελευθερίας, τότε τέτοιοι όροι δεν μπορούν να τίθενται.
Ποιος ακριβώς το ζήτησε από εσάς;
- Το ζήτησε ο Πρόεδρος. Και από τον Πρόεδρο το ζήτησε ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος.
Υπογράψατε;
- Υπέγραψα.
Μοιάζει με απόδειξη.
- Έγραψα ότι δεν θα προτείνω την υποψηφιότητά μου για τον Προκαθήμενο της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας.
Είναι δημόσιο το έγγραφο;
- Όχι.
Έχετε ένα αντίγραφο;
- Έχω.
Θα μας το δείξετε;
- Όχι. Γιατί;
Και το πρωτότυπο το έχει ο Ποροσένκο;
- Το πρωτότυπο το έχει ο Οικουμενικός Πατριάρχης. Ο Ποροσένκο του το παρέδωσε. Δηλαδή, υπήρξε μια συμφωνία που απορρίφθηκε από τον Πρόεδρο Ποροσένκο και από τον Μητροπολίτη Επιφάνιο. Και αυτό δεν είναι τίμιο.
Φωτογραφία Φιλαρέτου: Serhiy Supinsky (AFP)