... πρέπει να είμαστε προσεκτικοί για το θέμα της ακοινωνησίας
Επισημάνσεις γύρω από την αποτείχιση με φόντο το ουκρανικό
σ.σ. Απόσπασμα παρέμβασης του Μοναχού Σεραφείμ (Ζήση) στην ομιλία του π. Άγγελου Αγγελακόπουλου που έγινε την 23η Οκτωβρίου του 2019 και μία σύντομη επεξήγηση του 31ου Αποστολικού Κανόνα.
Επιτρέψτε μου λίγο μία υπενθύμιση διότι είναι σημαντικό αυτό το θέμα και αναφέρθηκε το αν υπάρχει δυνατότητα αποτειχίσεως για το θέμα αυτό το ουκρανικό. Με την έννοια που είπαμε ότι είναι και θέμα δογματικό και δεν είναι απλά διοικητικό, υπάρχει δυνατότητα αποτειχίσεως.
Αυτό στο οποίο αναφέρθηκε ο π. Άγγελος πολύ σωστά, είναι ότι οι Άγιοι Πατέρες λένε ότι και για θέματα ήθους ακόμα, όταν ξέρουμε ότι κάποιος κληρικός είναι διαβεβλημένος -πολύ περισσότερο αν είναι σχισματικός- αποφεύγουμε ανεπισήμως και μυστικώς να έχουμε μαζί του κοινωνία, να εκκλησιαζόμαστε εκεί που λειτουργεί αυτός, για να ελεγχθεί. Και αν χρειαστεί να τον ελέγξουμε και με τα λόγια, σε προσωπικό επίπεδο. Για θέματα ήθους.
Τώρα, για το συγκεκριμένο θέμα της διακοπής μνημοσύνου, ο 15ος Κανών της Πρωτοδευτέρας δεν επιτρέπει για θέματα μη δογματικά να γίνει αποτείχιση. Μάλιστα, οι προηγούμενοι Κανόνες, ο 13ος και ο 14ος το απαγορεύουνε αυστηρότατα. Αλλά -το οποίο δεν το έχουμε μελετήσει ίσως όσο πρέπει και πρέπει να το μελετήσουμε περαιτέρω- ο 31ος Αποστολικός Κανών που έχει οικουμενικό κύρος, σε αντίθεση με τον 15ο της Πρωτοδευτέρας -διότι οι Αποστολικοί Κανόνες λάβαν Οικουμενικό κύρος και με την Πενθέκτη και με την Εβδόμη αργότερα- λέει ότι μπορούμε να έχουμε διακοπή κονωνίας με τον επίσκοπο ή κάποιον κληρικό, και για θέματα πίστεως και για θέματα όμως δικαιοσύνης.
Και ακριβώς η αποτείχιση που έγινε επί Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου, και όχι μόνο του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου αλλά με δική του ευλογία και με δική του εντολή και καθοδήγηση και πολλών επισκόπων, δεν ήταν για θέμα δόγματος. Ήταν η αδικία που υπέστη από το πολιτικό κατεστημένο και το εκκλησιαστικό, του Αλεξανδρείας (η Σύνοδος της Δρυός). Για θέμα δηλαδή διοικητικό. Και τότε μάλιστα είχαμε κοινωνία των Ιωαννιτών επισκόπων στην Κωνσταντινούπολη με την Εκκλησία Ρώμης που τον υποστήριζε, και ακοινωνησία με τις υπόλοιπες Εκκλησίες που υποστήριζαν τους διώκτες -αδίκως- του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου.
Έχουμε αυτά τα ιστορικά γεγονότα. Επίσης. Η Εκκλησία των Ρώσσων της Διασποράς η Οποία έχει αναδείξει Αγίους. Τον Άγιο Ιωάννη τον Μαξίμοβιτς, τον Γέροντα Σεραφείμ τον Ρόουζ, και ο Μητροπολίτης Φιλάρετος απ’ ότι ξέρουμε έχει βγει άφθαρτος. Ήταν μία Εκκλησία η Οποία διέκοψε την κοινωνία με το Πατριαρχείο Μόσχας, δεν περιορίστηκε μόνο στην διασπορά της Αμερικής, αλλά πήγε και στην Ευρώπη και έφτιαξε ενορίες, και στην Ρωσσία παράλληλα με το Πατριαρχείο Μόσχας. Και τώρα αναγνωρίζουμε όλοι όσοι έχουμε νουν, εκτός από τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Προικοννήσου Ιωσήφ που το αρνείται, ότι αυτοί οι άνθρωποι είναι Άγιοι και ότι ήταν μία κανονικότατη Εκκλησία με αγλαούς καρπούς. Ήταν οι μοναδικοί αγαπητοί μου οι οποίοι κατεδίκασαν με αναθέματα την μασονία και τον οικουμενισμό. Η μοναδική Εκκλησία. Και τους δεχθήκαν σαν κανονική λοιπόν και όχι σχισματική δικαιοδοσία.
Υπάρχουν αυτά τα πράγματα αλλά πρέπει να είμαστε προσεκτικοί για το θέμα της ακοινωνησίας, και με βάση αυτά τα δεδομένα να σκεφτούμε και τις τωρινές καταστάσεις και να δούμε στο μέλλον.
Σχετικά:
σ.σ. Ακολουθεί ο 31 Αποστολικός Κανών και η επεξήγησή του από μία απομαγνητοφώνηση ομιλίας του π. Θεοδώρου Ζήση που είχα κάνει στο παρελθόν. [από ΕΔΩ]
Κανὼν ΛΑ´
Εἴ τις πρεσβύτερος, καταφρονήσας τοῦ ἰδίου ἐπισκόπου, χωρὶς συναγάγῃ, καὶ θυσιαστήριον ἕτερον πήξῃ, μηδὲν κατεγνωκώς τοῦ ἐπισκόπου ἐν εὐσεβείᾳ καὶ δικαιοσύνῃ, καθαιρείσθω, ὡς φίλαρχος· τύραννος γάρ ἐστιν. Ὡσαύτως δὲ καὶ οἱ λοιποὶ κληρικοί, καὶ ὅσοι ἂν αὐτῷ προσθῶνται· οἱ δὲ λαϊκοὶ ἀφοριζέσθωσαν. Ταῦτα δὲ μετὰ μίαν, καὶ δευτέραν καὶ τρίτην παράκλησιν τοῦ ἐπισκόπου γινέσθω.
Ο Αποστολικός Κανών ΛΑ’.
«Εἴ τις πρεσβύτερος, καταφρονήσας τοῦ ἰδίου ἐπισκόπου, χωρὶς συναγάγῃ, καὶ θυσιαστήριον ἕτερον πήξῃ, μηδὲν κατεγνωκώς τοῦ ἐπισκόπου ἐν εὐσεβείᾳ καὶ δικαιοσύνῃ, καθαιρείσθω, ὡς φίλαρχος· …»
Δες τε πάλι, είναι ακριβώς το ίδιο, πιο σύντομα. Λέει:
Όποιος Επίσκοπος καταφρονήσει τον Επίσκοπό του και «χωρὶς συναγάγῃ», και κάνει σύναξη ξεχωριστή .. δεν θέλω εγώ να ανήκω στον Μάξιμο, στον Παντελεήμονα και κάνω μία δική μου Εκκλησία .. «Εἴ τις πρεσβύτερος, καταφρονήσας τοῦ ἰδίου ἐπισκόπου, χωρὶς συναγάγῃ, καὶ θυσιαστήριον ἕτερον πήξῃ» και κάνει άλλο θυσιαστήριο όπως έκαναν μερικοί από τους Παλαιοημερολογίτες. Έφυγαν από την Εκκλησία και έκαναν δικές τους Εκκλησίες, δικές τους Συνόδους. «καὶ θυσιαστήριον ἕτερον πήξῃ», άλλο θυσιαστήριο.
«… μηδὲν κατεγνωκώς τοῦ ἐπισκόπου ἐν εὐσεβείᾳ καὶ δικαιοσύνη …». Αυτό έχει σημασία, είναι η εξαίρεση. Δηλαδή, λέει εδώ ότι όποιος Επίσκοπος καταφρονήσει τον Επίσκοπό του και κάνει ξεχωριστά συναγωγή, χωρίς να κατηγορεί τον Επίσκοπό του για ευσέβεια και δικαιοσύνη. Το ‘ευσέβεια’ είναι δόγμα. Δηλαδή, αυτός που κατηγορεί τον Επίσκοπό του για ευσέβεια και δικαιοσύνη δεν θεωρείται ως φίλαρχος και δεν καθαιρείται.
Η σειρά του Κανόνος είναι: «Εἴ τις πρεσβύτερος, καταφρονήσας τοῦ ἰδίου ἐπισκόπου, χωρὶς συναγάγῃ, καὶ θυσιαστήριον ἕτερον πήξῃ … καθαιρείσθω, ὡς φίλαρχος· …». Αυτός λοιπόν να καθαιρείται γιατί είναι φίλαρχος. Αλλά είναι η παρενθετική πρόταση «μηδὲν κατεγνωκώς τοῦ ἐπισκόπου ἐν εὐσεβείᾳ καὶ δικαιοσύνη», όταν δεν κατακρίνει τον Επίσκοπο για ευσέβεια και δικαιοσύνη, αυτός να καθαιρείται. Επομένως, όποιος κατακρίνει τον Επίσκοπο για δυσσέβεια και για αδικία, αυτός δεν καθαιρείται, δεν περιλαμβάνεται. Δηλαδή αυτός ο οποίος κάνει άλλη συναγωγή και ξεχωρίζει τον εαυτό του λόγω ευσεβείας, αυτός δεν τιμωρείται ως φίλαρχος, ούτε καθαιρείται. Είναι αυτοί τους οποίους επαινεί ο ΙΕ’ Κανών. Και δικαιολογεί εδώ γιατί πρέπει να καθαιρείται αυτός που φεύγει από τον Επίσκοπό του «μηδὲν κατεγνωκώς τοῦ ἐπισκόπου ἐν εὐσεβείᾳ καὶ δικαιοσύνη». Αν ο Επίσκοπος δεν είναι ασεβής ούτε είναι άδικος γιατί να φύγεις από τον Επίσκοπο; Αν είναι όμως ασεβής, αιρετικός και άδικος, τότε μπορείς να φύγεις. Αυτός είναι ο 31ος Κανόνας.
Εκείνοι όμως οι οποίοι ενώ ο Επίσκοπός τους είναι ευσεβής και δίκαιος φεύγουνε, «τύραννος γάρ ἐστιν.». Αυτός θεωρείται ως τύραννος.
«… Ὡσαύτως δὲ καὶ οἱ λοιποὶ κληρικοί, καὶ ὅσοι ἂν αὐτῷ προσθῶνται· οἱ δὲ λαϊκοὶ ἀφοριζέσθωσαν. …» Ο Πρεσβύτερος ο οποίος λοιπόν ο οποίος φεύγει από τον Επίσκοπό του και κάνει δική του παραγωγή, και δεν θέλω να πω τώρα ονόματα αλλά έχουμε και στην εποχή μας παραδείγματα τέτοιων κληρικών, οι οποίοι τιμωρήθηκαν για άλλα θέματα, έκαναν δική τους Εκκλησία και μαζεύουν κόσμο τώρα. Όχι για θέματα ευσεβείας και δικαιοσύνης, αλλά επειδή έκαναν καταχρήσεις οικονομικές κτλ, και τώρα εμφανίζονται ως Ορθόδοξοι. Λυπάμαι πάρα πολύ να πω ονόματα. Λυπάμαι πάρα πολύ αλλά πρέπει κάποια στιγμή να μάθετε κάποια πράγματα.
Λοιπόν, μόνο για θέματα ευσεβείας και δικαιοσύνης, «μηδὲν κατεγνωκώς τοῦ ἐπισκόπου ἐν εὐσεβείᾳ καὶ δικαιοσύνη». Αν κάποιος είναι καταχραστής, είναι κλέφτης, είναι μοιχός και τον τιμώρησε ο Επίσκοπος και αυτός δεν υπολογίζει την τιμωρία του Επισκόπου αλλά κάνει τη δική του Εκκλησία, αυτός πρέπει να καθαιρείται. Μόνο σε περίπτωση που για λόγους ευσεβείας και δικαιοσύνης κάνει δική του σύναξη, τότε μόνο δικαιολογείται.
Ήθελα λοιπόν και αυτόν τον Κανόνα να σας παρουσιάσω εδώ προς επίρρωση του ΙΕ’ Κανόνος. Αν μάλιστα δείτε τον ΙΕ’ Κανόνα της Πρωτοδευτέρας, θα δείτε εκεί αριστερά στο περιθώριο που έχει τους σχετικούς Κανόνες, τον έχει πρώτο. Αποστολικός ΛΑ’. Για να μάθετε να χρησιμοποιείτε και το Πηδάλιο. Στον Κανόνα ΙΕ’ της Πρωτοδευτέρας, αριστερά στο περιθώριο έχει μια μικρή γραμμή με μικρά γράμματα, εκεί είναι οι σχετικοί Κανόνες και εκεί έχει, Αποστολικός ΛΑ’. Είναι αυτός που σας διάβασα, είναι σχετικός με τον ΙΕ’.
Δείτε σχετικά:
– π.Άγγελος Αγγελακόπουλος, Πρόσφατες εξελίξεις στο Ουκρανικό ζήτημα [ΒΙΝΤΕΟ 2019]
– π. Άγγ. Αγγελακόπουλος, Πως αντιμετωπίζουμε τους συνοδικώς καταδικασμένους σχισματικούς και πως αυτούς που κοινωνούν μαζί τους
– Μια σημαντική επισήμανση για τον σχισματικό Επιφάνιο από τον π. Ματθαίο Βουλκανέσκου
– π.Άγγελος Αγγελακόπουλος, Πρόσφατες εξελίξεις στο Ουκρανικό ζήτημα [ΒΙΝΤΕΟ 2019]
– π. Άγγ. Αγγελακόπουλος, Πως αντιμετωπίζουμε τους συνοδικώς καταδικασμένους σχισματικούς και πως αυτούς που κοινωνούν μαζί τους
– Μια σημαντική επισήμανση για τον σχισματικό Επιφάνιο από τον π. Ματθαίο Βουλκανέσκου