π. Επιφάνιος Θεοδωρόπουλος (1930-1989)
ΜΙΑ ΣΠΑΝΙΑ ΕΠΙΣΤΟΛΗ-ΝΤΟΚΟΥΜΕΝΤΟ ΤΟΥ ΟΣΙΟΥ
ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΕΠΙΦΑΝΙΟΥ ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΥ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΘΙΜΟΥ ΠΟΥ ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ ΑΠΟ
ΤΟ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟΝ «ΑΠΟΛΟΓΗΤΙΚΑ»
«ΚΑΙ ΠΑΛΙΝ ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΜΕΤΑΘΕΤΟΥ1»
Κύριε Ἀθηναῖε,
Ἀνταπαντῶν εἰς τόν Ἀρχ. π. Ἄνθιμον Ρούσσαν ( Ἡ ἐπιστολή αὐτοῦ
ἐδημοσιεύθη ἐν τῇ «Καθημερινή», φύλλον 12. 11. 65), ἔχω νά παρατηρήσω
τά ἐξῆς:
1) Ἄν τό μεταθετόν ὑπάρχῃ καί εἰς ἄλλας
ὅμοδόξους Ἐκκλησίας, αὐτό δέν εἶνε λόγος νά ἰσχύσῃ καί εἰς ἡμᾶς. Τάς
παραβάσεις τῶν ἄλλων πρέπει νά προσέχωμεν ἤ τούς Ἱερούς Κανόνας; Ὑπάρχουσιν
ὁμόδοξοι Ἐκκλησίαι ἀδιαφοροῦσαι διά τά κωλύματα τῆς Ἱερωσύνης ἤ χειροτονοῦσαι
διγάμους. Μήπως θά ἦτο πρέπον νά λάβωμεν καί αὐτά ὡς παράδειγμα;
2) Ὁ ἀνωτέρο κληρικός ἀναφέρει ὅτι πλεῖστοι ἐκ τῶν
μετατεθέντων παλαιότερον Ἀρχιερέων «ὑπῆρξαν μέγισται φυσιογνωμίαι,
ἀνεγνωρισμένοι τηρηταί τῶν Κανόνων τῆς Ἐκκλησίας, ὡς ὁ ἀείμνηστος Μητροπολίτης
Αἰτωλοακαρνανίας Ἱερόθεος, ὁ ὁποῖος μάλιστα ἐχειροτόνησε τόν ἐπιστολογράφον σας
κ. Ἐπιφάνιον Θεοδωρόπουλον».
Ατυχέστατη ἡ ὑπόμνησις! Πληροφορῶ τόν π. Ἄνθιμο ὅτι ὁ ἀναφερόμενος Ἱεράρχης εἶχε πικρῶς μετανοήσει διά
τήν μετάθεσιν αὐτοῦ καί ἠγωνίζετο σφόδρα ἐναντίον τοῦ μεταθετοῦ, ὅπερ ἀπεκάλει
ἐγγράφως «στίβον συναλλαγής». Ἀλλά μήπως καί ἕτερος σύγχρονος Ἱεράρχης,
ὁ Τρίκκης Διονύσιος, πραγματικόν σέμνωμα τῆς Ἑλλαδικῆς Ἐκκλησίας,δέν μετενόησε πικρότατα
διά τήν πρό ἑπταετίας γενομένην μετάθεσιν αὐτοῦ; Ἀνέγνωσεν ὁ π.
Ἄνθιμος τήν δημοσίαν αὐτοῦ ἐξομολόγησιν ἐν τῇ «Ἀναπλάσει» τοῦ π.
Ὀκτωβρίου; Μεταφέρω ἐξ αὐτῆς ὀλίγας φράσεις: «... τήν ἰδιαιτέραν
ψυχικήν ἐμπειρίαν τήν ὁποίαν ἐδοκίμασα ἐκ τοῦ γεγονότος τῆς μεταθέσεώς μου ἔχω
καθῆκον νά ἐκθέσω: Πρῶτον, ὅτε ἐπληροφορήθησαν οἱ χριστιανοί τῆς Ἐπαρχίας
μου (Λήμνου) τήν μετάθεσίν μου ἐλυπήθησαν, ἐστενοχωρήθησαν, ἐπικράνθησαν,
ἠγανάκτησαν ἀκόμη θά ἔλεγον... Τούς ἐγκατέλιπον χωρίς
λόγον. Ἐγενόμην
αἴτιος παραπικρασμοῦ αὐτῶν καί σκανδαλισμοῦ τῶν συνειδήσεών των. Πόσον μέγας ὁ πόνος
ἐκεῖνος! Ὁποία δέ ταπείνωσις καί ἐξουθένωσις πρό τῶν χριστιανῶν, ἐκ τῶν ὁποίων
ἔνδακρυς ἐχωριζόμην, χωρίς τήν δύναμιν νά ἀπαντήσω ἱκανοποιητικῶς
εἰς τό δίκαιον παράπονόν των!... Ὑπάρχει ἴσως ἕν θετικόν στοχεῖον
εἰς τήν προσωπικήν μου ἱστορίαν. Ἡ συνείδησις τῆς ἀναξιότητος τήν ὁποίαν ἐβίωσα
ἀπό τότε ἤδη μέχρι σήμερον...».
3) Οὐδείς διαφωνεῖ ὅτι τήν Ἐκκλησίαν δέν κυβερνῶσι τά
θρησκευτικά Σωματεῖα. Τήν Ἐκκλησίαν πρέπει νά κυβερνᾷ τό
Εὐαγγέλιον καί οἱ Ἱεροί Κανόνες. Ὅταν ὅμως παρατηρῆται ἐκτροπή ἀπό τῆς
χρυσῆς ταύτης βάσεως (ὅρα διαζύγια, περιορισμόν κωλυμάτων γάμου, μεταθετόν,
χειροτονίας ἐν ἀώρῳ ἡλικίᾳ κ.λ.π., κ.λ.π.), τότε πολλά θλιβερά δέον νά
ἀναμένωνται. Δέν ἔχω προσωπικόν λόγον νά ἀναλάβω τήν ὑπεράσπισιν τῶν Σωματίων, διότι
οὐδενός ἐκ τῶν ὑπονοουμένων Σωματείων τάς ἐνεργείας κατευθύνω, οὔτε ἐπισήμος,
οὔτε ἀφανῶς. Ὅσας ὅμως ἐκτροπάς καί ἄν καταλογίσῃ εἰς αὐτά ὁ π. Ἄνθιμος, καί οὐ
μόνον τήν διανομήν ἔξω τῶν Ναῶν τῶν γνωστῶν φυλλαδίων, ὀφείλει νά διερωτηθῇ
μήπως αἱ ἐκτροπαί αὗται ὑπήρξαν ἄλλων ἐκτροπῶν συνέπειαι.
Γράφει ἀκόμη ὁ π. Ἄνθιμος ὅτι «ἔπρεπε νά ἐφαρμοσθῇ τό μεταθετόν ἐφ’ ὅσον ὑπέρ τούτου
ἀπεφάνθη ἡ Ἱεραρχία κατά πλειοψηφίαν καί νά καταργηθῇ εἰς τό
μέλλον ἐφ’ ὅσον νέα Σύνοδος τῆς Ἱεραρχίας θά τό κατεψήφιζε
κατά πλειοψηφίαν». Ἀλλ’ οἱ Ἱεροί Κανόνες, ὑφ’ ὧν ἀπαγορεύεται τό
μεταθετόν, δέν εἶναι «φοῦρνοι τοῦ Χότζα», ὥστε νά στρέφωνται σήμερον
πρός Ἀνατολήν, αὔριον πρός Δυσμάς καί μεθαύριον πρός Βορρᾶν ἤ πρός Νότον. Οἱ Ἱεροί Κανόνες δέν
ἐθεσπίσθησαν ὑπό τῆς Ἑλλαδικῆς Ἐκκλησίας, ὥστε νά ὑπάρχῃ δυνατότης μονομεροῦς
καταργήσεως αὐτῶν. Ἐθεσπίσθησαν (ἤ ἐπεκυρώθησαν) ὑπό Οἰκουμενικῶν Συνόδων, τοῦ Ἀνωτάτου,
δηλαδή, Νομοθετικοῦ Ὀργάνου τῆς Ἐκκλησίας, καί οὐδεμία ἐπί μέρους
Ἐκκλησία δύναται νά καταργήσῃ αὐτούς. Αἰ ἐπί μέρους
Ἐκκλησίαι μόνον εὐλαβοῦς τήρησεως τῶν Ἱερῶν Κανόνων ὑποχρέωσιν ἔχουσιν. Ἡ μεταρρύθμισις
αὐτῶν εἶνε ἔργον Οἰκουμενικῆς Συνόδου.
Μετά
πλείστης τιμῆς
Ἀρχιμανδρίτου
Ἐπιφάνιου Ι. Θεοδωρόπουλου (+)
«ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ», Φύλλον 24. 11. 1965
ΥΠΟΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:
1 Ἀρχιμανδρίτου
Ἐπιφανίου Ἰ. Θεοδωρόπουλου, ΑΡΘΡΑ-ΜΕΛΕΤΑΙ-ΕΠΙΣΤΟΛΑΙ, Τόμος Α΄,
Ἔκδοση β’(Διάφορος τῆς προηγουμένης), Ἀθήνα 1986, σελ. 135-136.
