Περί του Σταυρού πίσω από την Αγία Τράπεζα [Ἡ ἄκρα ταπείνωσις τοῦ Ἐσταυρωμένου εἰς Ἱεράν Μητρόπολιν Περιστερίου]
Ἔπειτα ἔλαβε μία ἀρχαιολόγος
τὸν λόγον,
λέγουσα:
«Ἐγὼ θὰ μιλήσω ὡς ἀρχαιολόγος
καὶ θὰ ἀντιστρέψω
τὴν εἰσήγηση… Ἀπὸ τότε ποὺ μπῆκε ὁ Ἐσταυρωμένος
στὴ θέση τοῦ ἱεροῦ, πίσω ἀπὸ τὴν Ἁγία
Τράπεζα, παραμένει γιὰ λίγο ὁ θρόνος
τοῦ Ἐπισκόπου
(ἀπὸ τὸ παλαιὸ
σύνθρονο) ὡς κινητός, γιατί μετὰ ὁ Ἐπίσκοπος
κηρύττει ἔξω, ἡ
προτύπωση τῆς δευτέρας παρουσίας τοῦ Κυρίου (ἐνν. πού ἐδηλοῦτο διὰ τοῦ
συνθρόνου Ἐπισκόπου-Πρεσβυτέρων) προαναγγέλλεται μὲ τὸ σημεῖο τοῦ Υἱοῦ τοῦ Ἀνθρώπου, ὅποτε ὁ Ἐσταυρωμένος
πῆρε τὴ θέση του
ἐκεῖ.
Τὶς παλαιότερες μαρτυρίες περὶ Ἐσταυρωμένου,
ποὺ ἐξυπηρετεῖ τὴν τελετὴ τῆς ἀποκαθήλωσης,
βρῆκα σὲ δύο
χειρόγραφα τῆς Ἱ. Μ.
Βατοπαιδίου τοῦ 14ου αἰώνα. Ὑπάρχει
μάλιστα καὶ διδακτορικὴ διατριβὴ ποὺ ἐπιβλέπει ὁ κ.
Σκρέτας, ὅπου περιγράφεται ἀναλυτικὰ καὶ ἡ ἀποκαθήλωση
μὲ βάση αὐτὰ τὰ
χειρόγραφα καὶ δύο ἄλλα
χειρόγραφα τοῦ 17ου καὶ 18ου αἰώνα, τὰ ὁποῖα
συμπίπτουν ὡς πρὸς τὴν
περιγραφή.
Ὁ Ἐσταυρωμένος σύμφωνα μὲ τὶς μαρτυρίες καὶ μὲ τὶς παραδόσεις εἶναι πολὺ πιὸ παλιὸς καὶ πολὺ πιὸ παλιὰ στὴ θέση ἐκείνη ἀπ’ ὅ,τι νομίζουμε. Ἤδη αὐτὸ ποὺ ὀνομάσατε ἀρχαῖο θρησκευτικὸ θέατρο, τὸ δρᾶμα ποὺ δὲν ἦταν θέατρο, εἶναι γνωστὸ καὶ μάλιστα ἡ τελετὴ τῆς ἀποκαθηλώσεως ἀποδίδεται στὸν Ἅγιο Γρηγόριο τὸ Θεολόγο καὶ στὰ “Πάθη τοῦ Χριστοῦ ἢ Ὁ Χριστὸς Πάσχων”».
ΓΙΑ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ: https://www.analogion.gr/logos/ecclesia/312-stavros-iero